کد مطلب: 126979
تاریخ انتشار : يکشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۲۰
آمارهای دفتر اقتصاد وزارت راه و شهرسازی، مرکز آمار و بانک مرکزی از شرایط بازار مسکن در دی ماه نشان می‌دهد که قیمت مسکن مانند ماه‌های گذشته همچنان افزایشی است اما نکته قابل توجه در مورد افزایش قیمت مسکن در این ماه کند شدن روند شیب افزایش قیمت است. تورم قیمت مسکن در دیماه 2.5 درصد بود که کمترین افزایش قیمت از ابتدای سال تا نخستین ماه تابستان است.
افزایش 90 درصدی قیمت ها
گزارش بانک مرکزی رشد قیمت مسکن در شهر تهران در دی ماه امسال نسبت به سال گذشته را 90.8 درصد اعلام کرد. این بانک در گزارش تازه‌ای که درباره وضعیت بازار مسکن شهر تهران منتشر کرده و به وضعیت این بازار در دی ماه امسال پرداخته است، اعلام کرده متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران در دیماه سال ۱۳۹۷، 9 میلیون و 800 هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۲.۵ و ۹۰.۸ درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در دیماه سال‌جاری به ۶.۷ هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۱.۴ و ۶۴.۶ درصد کاهش نشان می‌دهد.
بیشترین رشد قیمت مسکن نسبت به مدت مشابه سال قبل در آذرماه رقم خورد که عدد آن به 92 درصد رسید. با وجود افزایش 92 درصدی قیمت مسکن برخی کارشناسان معتقدند با توجه به رشدهای تا 300 درصدی در بازارهای دیگر نمی‌توان گفت که قیمت مسکن جهش بی‌منطقی داشته است. به اعتقاد این کارشناسان با توجه به رکود چند ساله بازار مسکن این رشد قیمت با توجه به شرایط اقتصادی و تأثیرات قیمت دلار دور از انتظار نبود.
کاهش معاملات رکورد زد
نکته قابل توجه مربوط به آمار بازار مسکن در دیماه مربوط به تعداد معاملات است. بر اساس گزارش بانک مرکزی تعداد معاملات مسکن نسبت به مدت مشابه سال قبل 64 درصد ریزش دارد.آمار دفتر اقتصاد وزارت راه و شهرسازی ریزشی بیش از صد درصد را نشان می‌داد. کاهش تقاضا به خاطر از دست رفتن قدرت خرید متقاضیان و کاهش عرضه بخاطر بی‌اعتمادی فروشندگان به بازار 2 علت مهمی است که می‌توان کند شدن آهنگ رشد قیمت و کاهش معاملات را به آن نسبت داد. با اینکه افزایش تسهیلات خرید مسکن و شروع پرداخت تسهیلات مسکن رونق تدریجی بازار را از ابتدای سال 96 رقم زد اما با جهش قیمت‌ها تسهیلات پرداختی تقریباً اثر خود را از دست داده و قدرت پوشش وام مسکن به کمتر از نصف رسیده است. فعالان بازار مسکن با بررسی آمارها وضعیت بازار مسکن را مشابه دوران رکود می‌دانند. کاهش معاملات و کاهش شیب رشد قیمتی 2 عاملی است که نشان می‌دهد بازار مسکن دوباره وارد رکود می‌شود. به اعتقاد کارشناسان رکود بازار مسکن با توجه به شرایط اقتصادی کشور این بار عمیق‌تر خواهد بود. البته سناریوهای مختلفی برای بازار مسکن ارائه می‌شود. با توجه به اینکه این بازار بشدت متأثر از تحولات اقتصاد و تغییر وضعیت بازارهای موازی است نمی‌توان برای بازار مسکن یک سناریو را قطعی قلمداد کرد.
با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری‌ها در بخش ساختمان است و بسیاری از مشاغل به این صنعت وابسته است و به عقیده کارشناسان اقتصادی، رکود دوباره در این بخش، مشکلات اقتصادی را تشدید می‌کند.
یادداشت
کاهش شتاب افزایش قیمت، آغاز رکود
نرگس رزبان
رئیس گروه اقتصاد و مالی دفتر اقتصاد مسکن
یکی از مهمترین دلایل کاهش شتاب افزایش قیمت این است که در این بازار تقاضا به حد کفایت نداریم و از طرف دیگر نااطمینانی از بازار باعث شده فروشنده در این بازار کم باشد در واقع قدرت خرید متقاضیان کم شده و عرضه هم از طرف فروشنده‌ها انجام نمی‌شود. از طرفی افزایش قیمت مسکن در ماه‌های گذشته پیش خور شد. یعنی آنقدر افزایش قیمت داشتیم که بازار مسکن دیگر کششی برای قیمت‌های بالاتر را ندارد. در نتیجه رشد قیمت‌ها شتاب کندتری در پیش گرفته و تمام شواهد از پیش رکود در بازار مسکن خبر می‌دهد. کاهش رشد قیمت‌ها با توجه به شرایط بازار قابل پیش‌بینی بود و این روند احتمالاً تا پایان سال ادامه دارد. مگر اینکه سال آینده دوباره شوک ارزی در بازار ایجاد شود و تحت تأثیر آن قیمت مسکن دوباره دستخوش تغییرات شود. اما اگر شرایط اقتصادی به همین صورت باشد رشد قیمت در حد 1.5 تا 2 درصد خواهد بود و رکود بازار رقم می‌خورد.نکته مهم دیگر در بازار مسکن این است که تقاضای سفته بازی از بازار حذف شده و به بازارهای دیگر رفته است. نااطمینانی از آینده بازار هم سبب شد بسیاری از فروشنده‌ها راغب به فروش نباشند. فروشنده‌ها در انتظار قیمت دلخواه خود هستند و اگر قیمت دلخواه آنان نباشد حاضر به عرضه نیستند. نمی‌توانیم افزایش قیمت مسکن را با بازارها و کالاهای دیگر مقایسه کنیم. مثلاً نمی‌توانیم بگوییم چون دلار 3 برابر شده پس مسکن هم همچنان ظرفیت افزایش قیمت را دارد. اولاً حجم ورود و خروج نقدینگی در بازار مسکن اصلاً با بازارهای دیگر قابل مقایسه نیست. در بازار طلا یا دلار با نقدینگی در حد 2 میلیون هم می‌توان وارد شد ولی معاملات بازار مسکن چند صد میلیونی است. از طرف دیگر متقاضی مسکن بسیار کمتر از متقاضیان بازارهای دیگر است. هر کدام از شهروندان تقریباً می‌توانند وارد بازارهای دیگر شوند اما بازار مسکن متقاضیان زیادی ندارد.حباب قیمتی بازار مسکن نیز مثل بازارهای دیگر نیست. در بازار ارز برای مثال حباب قیمتی تقریباً به نصف رسید اما حبابی که در بازار مسکن شکل می‌گیرد نمی‌شکند و ریزش حباب در این بازار اگر هم اتفاق بیفتد در حد بسیار کمی است.حباب مسکن سخت ریزش می‌کند. در خصوص آینده بازار هم باید بگوییم پیش‌بینی‌ها کاملاً با شرایط بازار همراه است. اگر شرایط بازارهای دیگر تغییر کند بازار مسکن هم قطعاً از آن تبعیت می‌کند.
ظرفیت قیمتی مسکن پر شد
افشین پروین پور
عضو سابق شورای عالی مسکن
اینکه شیب افزایش قیمت مسکن کند شده خبر خوبی است هر چند ممکن است این علامت رکود در بازار مسکن باشد. قابل پیش‌بینی بود که قیمت مسکن نسبت به ماه‌های قبل شتاب کندتری داشته باشد. حتی ممکن است رشد قیمت مسکن به سمت رشد منفی گرایش پیدا کند و این محتمل است و با این اتفاق رکود بازار مسکن نسبت به رکود قبلی عمیق‌تر خواهد بود. پیش‌بینی این است که قیمت مسکن در ماهای پایانی سال 10 تا 15 درصد کاهش داشته باشد هر چند این کاهش جبران جهش قیمتی را نمی‌کند. به نظر می‌رسد ظرفیت قیمتی مسکن پر شده است و این بازار دیگر گنجایشی برای قیمت بالاتر ندارد. بازار مسکن را نباید با بازارهای دیگر مقایسه کرد این بازار ظرفیت و گنجایشی دارد که اگر از آن ظرفیت و گنجایش بالاتر برود شرایط غیر عادی می‌شود. اگر قیمت مسکن دوباره جهش داشته باشد به هیچ وجه منطقی نیست. درست نیست بگوییم چون دلار 300 درصد رشد داشته پس مسکن هم باید به این رشد قیمتی برسد. با اینکه در سال‌های قبل بازار شب عید جنب و جوش را در بازار مسکن افزایش می‌داد اما امسال نباید انتظار رونق شب عید را در بازار مسکن داشته باشیم ممکن است مشتریان سنتی در بازار باشند اما تغییر چندانی در خرید و فروش نخواهیم داشت. به نظر می‌رسد بازار مسکن در سال 98 هم به روند رکودی خود ادامه دهد و تعداد معاملات همچنان کاهشی باشد مگر اینکه اتفاق غیرمنتظره‌ای در اقتصاد رخ دهد.
