کد مطلب: 93699
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۹ تير ۱۳۹۶ ساعت ۰۲:۴۵
در دنیای مدرن امروزی پیشرفت علم و فناوری در همه ی زمینه ها به کمک افراد آمده است، تا جایی که می توان بسیاری از دردهای پس از جراحی را تسکین داد. دستگاهی به نام پمپ درد، در بیمارستان ها وجود دارد و در تسکین دردها به بیمار کمک خواهد کرد. در ادامه با نحوه کار این دستگاه، مزایا و معایب آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
پمپ درد چیست؟
دستگاه پمپ درد یا PCA یا (Patient-Controlled Analgesia) دستگاهی است که از طریق استفاده از یک پمپ تزریق پرتابل برای کنترل درد بیمار استفاده می شود. این پمپ دارای یک دکمه (دکمه بلوس) است و این دکمه در اختیار بیمار می باشد و می‌توان از انواع داروها در آن استفاده کرد.حدود 15 سال است که در بیمارستان‌های سراسر دنیا و عموما بعد از عمل جراحی از این روش برای کنترل درد بیماران استفاده می شود.
پمپ درد چگونه درد را کنترل می کند؟
دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی
پمپ های درد به این منظور ایجاد شدند که با تزریق پیوسته و تدریجی دارو شرایطی را ایجاد کنند تا بیمار در طول زمان لازم بی درد باشد.
در برخی موارد پمپی در دست بیمار قرار می‌گیرد و دکمه‌ای روی آن وجود دارد که اگر بیمار احساس درد داشته باشد آن را فشار می‌دهد تا یک دوز از دارو توسط دستگاه وارد بدنش شود. البته به این شکل نیست که بیمار هر قدر می‌خواهد پمپ را فشار بدهد و مسکن دریافت کند. حداکثر مقدار مجاز دارو که بیمار می‌تواند آن را دریافت کند، توسط متخصص تنظیم می‌شود که بیش از آن وارد بدن بیمار نشود. در موارد دیگر پمپ در دست بیمار نخواهد بود و براساس تنظیماتی که انجام شده به‌طور خودکار دارو از پمپ آزاد شده و به بدن بیمار وارد خواهد شد.
دستگاه چگونه از مصرف بیش از حد دارو جلوگیری می کند؟
این دکمه یک زمان قفل دارد که روی زمان‌هایی مثل 15 و 30 و 60 دقیقه قابل تنظیم است . بدین معنی که اگر زمان قفل دکمه 15 دقیقه باشد، وقتی که بیمار دکمه را فشار می دهد تا 15 دقیقه بعد دکمه عمل نمی کند.
این زمان قفل برای جلوگیری از Overdose شدن بیمار طراحی شده است. هر چند از لحاظ روانشناسی نیازی به توضیح زمان قفل دستگاه به بیمار نیست و بهتر است به بیمار فقط گفته شود که هر موقع احساس درد داشت از آن دکمه استفاده کند.
بدین ترتیب بیمار درد خود را تحت کنترل دارد بدون اینکه نیاز به مراقبت خاص پرستاری داشته باشد.
پمپ چه زمانی به بدن وصل می شود؟
برای استفاده از پمپ درد بعد از اعمال جراحی معمولا دو روش وجود دارد.
روش اول: بعد از بیهوش شدن بیمار و قبل از شروع جراحی، پمپ به بدن وصل می شود که این روش در مورد بی حسی اپیدورال رایج تر است.
روش دوم: پمپ در پایان عمل قبل از به هوش آمدن بیمار وصل و تزریق شروع می شود. به هر حال در هر دو روش موقعی که بیمار از حالت بیهوشی خارج می شود دردی نخواهد داشت یا دردش بسیار اندک خواهد بود.
انواع روش‌های تجویز داروی ضد درد توسط پمپ PCA
وریدی (IV)
اپیدورال(Epidural)
زیر جلدیSubcutaneous) )
منطقه ای (Regional)
انواع پمپ‌های PCA یا پمپ درد:
دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی
پمپ الکترونیکی:خود دستگاه الکترونیکی یکبار مصرف نیست ولی ست تزریق مخصوص به خودش دارد که برای هر بیمار باید تعویض گردد.
پمپ یکبار مصرف مکانیکی: کل سیستم یکبار مصرف است.
مزایای پمپ‌های درد یکبار مصرف در مقایسه با انواع الکترونیکی:
کمتر بودن خطر Overdose شدن بیمار: چون نیاز به تنظیم خاصی ندارند و هر پمپ تنظیم ثابت دارد احتمال اشتباه انسانی در آن‌ها حذف شده است.
کمتر بودن زمان راه اندازی و نصب پمپ
عدم نیاز به آموزش پرسنل مخصوص برای کار با دستگاه
سبک‌تر بودن و راحتی بیشتر برای بیمار
عدم نیاز به باطری یا برق
عدم نیاز به سرمایه گذاری اولیه برای خرید دستگاه الکترونیکی
نداشتن هزینه‌های نگهداری و تعمیرات
کمتر بودن ریسک‌های عفونتی برای بیماران و پرسنل
قیمت مناسب تر
مزایای پمپ تزریق PCA یا پمپ درد
برای بیمار:
کاهش مصرف داروهای ضد درد برای هر بیمار و در نتیجه کاهش ریسک مشکلات سیستمیک برای اعضای بدن.
کاستن از زمان درخواست دارو تا زمان تزریق دارو.
بی دردی قبل از شروع درد.
عدم نیاز به تزریق دردناک.
الگوی بهتر خواب.
عملکرد بهتر ریوی بعد از عمل و عوارض کمتر تنفسی.
ترخیص سریعتر بیماران وکاهش زمان بستری و در نتیجه کاهش هزینه های درمانی.
برای بیمارستان:
افزایش نرخ رضایتمندی بیماران
کاهش هزینه‌های آشکار و پنهان
درآمد زایی ناشی از فروش پمپ به بیمار
جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی از داروهای مخدر
برای متخصص بیهوشی:
انجام وظیفه کنترل درد بیمار به بهترین شکل ممکن طبق یک سیستم نظامند و در نتیجه رضایتمندی بیمار او.
درآمدزایی
برای جراح:
افزایش رضایتمندی بیمار از عمل جراحی به علت بیشتر شدن کیفیت جراحی و آرامش بیمار.
عوارض استفاده از پمپ درد یا PCA
دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی دستگاه پمپ درد یا PCA و تسکین درد بعد از جراحی
PCA صرفا یک روش تجویز دارو می‌باشد پس اساسا عوارضی ندارد. عوارض احتمالی ناشی از داروهای مخدر و غیر مخدر که در این روش برای کنترل درد به کار می‌روند را باید ناشی از خاصیت داروها دانست. ولی با توجه به اینکه داروهای مخدر برای تزریق، تحت کنترل دستگاه هستند به منظور ایمنی عملکرد صحیح دستگاه‌ها باید از کیفیت و تاییدیه های فنی معتبر آن‌ها اطمینان حاصل کرد. در ضمن برای کسب بهترین نتیجه از اجرای روش پی سی ای بایستی تیم متخصص سرویس کنترل درد آموزش‌های لازم را درباره روش و تجهیزات آن دیده باشند.
عوارض پمپ درد برای نوزادان
درباره عمل سزارین از آنجا که قرار است مادر، شیردهی به نوزاد را انجام دهد، باید حتما به نوع و دوز داروهایی که تجویز می‌شود توجه داشت. یعنی حتما از داروها و دوزی استفاده شود که در شیر ترشح نشود و روی نوزاد تاثیر نداشته باشد. بنابراین پمپ هایی که بعد از سزارین استفاده می‌شود به لحاظ دارو متفاوت از سایر جراحی‌هاست.
