ایران خبر - هیأت سعودی در وین چه می‌کند؟

ایران آنلاین-هیأت سعودی در وین چه می‌کند؟ : : در روزهای اخیر که تنور مذاکرات هسته‌ای در وین داغ‌تر از همیشه شده است و خبرها از روند رو به پیشرفت گفت‌و‌گوها حکایت می‌کند، صحنه مذاکرات شاهد یک رویداد تکراری است

به گزارش ایران خبر، روزنامه ایران: در روزهای اخیر که تنور مذاکرات هسته‌ای در وین داغ‌تر از همیشه شده است و خبرها از روند رو به پیشرفت گفت‌و‌گوها حکایت می‌کند، صحنه مذاکرات شاهد یک رویداد تکراری است؛ هیأتی سعودی به طور پنهانی بار دیگر راهی وین شده و با هیأت‌های مختلف حاضر در مذاکرات از جمله روسیه و امریکا و کشورهای اروپایی به گفت‌و‌گو پرداخته است. هرچند که ایرنا به نقل از یک دیپلمات روس گزارش کرده که ملاقات‌ انجام شده با طرف‌ سعودی در حاشیه مذاکرات وین صورت گرفته و ارتباطی با گفت‌وگوهای جاری و مسائل مربوط به ایران نداشته اما ناگفته پیداست حضور شتابزده سعودی‌ها در ادامه روندی است که در سال‌های اخیر و زیر سایه نگرانی ناشی از قدرت میدانی رو به افزایش ایران در عرصه منطقه پررنگ شده است. وقتی دولت امریکا توافق هسته‌ای را به باد حمله گرفت و نهایتاً با خروج از آن، ماجراجویی‌های خود درباره ایران را تکمیل کرد و دولت «جو بایدن» دوباره چاره را در آن دید که این توافق را احیا کند، واضح بود که این سیاست، بیش از هر چیز متحدان عربی امریکا را در منطقه تحت تأثیر قرار می‌دهد.مسأله کاملاً روشن بود؛ کشورهای عربی از جمله عربستان به برجامی که خود در آن مشارکت نداشتند، علاقه‌ای پیدا نکردند. آنها اینک ترجیح می‌دهند اگر نه یک توافق جدید حتی آن توافق قبلی را ولو با یک تغییر اندک بپذیرند اما خود نیز بخشی از حلقه مذاکره‌کنندگان باشند تا با اطلاع از جزئیات هرگونه تفاهم احتمالی نسبت به نگرانی‌های خود اطمینان حاصل کنند. از این‌رو عربستان و شماری دیگر از کشورهای عربی در ماه‌های اخیر و هنگامی که قرار شد مذاکرات در دولت جدید ایران از سرگرفته شود، خواستار پیوستن به مذاکرات احیای برجام شدند.

اما ایران به درخواست مشارکت کشورهای عربی برای حضور در مذاکرات احیای برجام روی خوش نشان نداد و به جای آن، همه کشورهای عربی را به همنشینی با یکدیگر برای حل و فصل مشکلات داخلی منطقه بدون مداخله قدرت‌های فرامنطقه‌ای دعوت کرد؛ دعوتی که ناظر به کوشش برای رفع ملاحظات و نگرانی‌های ادعایی کشورهای عربی نسبت به کشورمان صورت گرفته و در ماه‌ها و هفته‌های اخیر در رایزنی‌های فشرده مقام‌های کشورمان با مسئولان و چهره‌های بلندپایه همسایه و عربی پدیدار شده است. مذاکرات دوجانبه تهران و ریاض که تاکنون چهار دور از آن برگزار شده است، یکی از اقداماتی است که از حسن نیت ایران جهت ابهام زدایی از موضوعات مورد تعارض در منطقه و در رابطه با کشورهای عربی حکایت می‌کند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در مصاحبه اخیر خود با رسانه عربی «الجزیره» گفت‌و‌گوی تهران و ریاض را مثبت و سازنده توصیف کرده و گفته که ایران برای از سرگیری روابط در هر زمانی آمادگی دارد. امیرعبداللهیان این را هم افزوده که عربستان مایل به گفت‌و‌گو درباره پرونده‌های منطقه‌ای است، اما در حال حاضر گفت‌و‌گوها بر روابط دوجانبه متمرکز است.حالا در شرایطی که ایران در برابر تحریم‌های امریکایی سر خم نکرده و با ابتکار عمل، صحنه دیپلماتیک وین را در دست گرفته و از سوی دیگر فهرست مشکلات عربستان با لاینحل ماندن مشکلات خودخواسته در منطقه از جمله زمینگیر شدن در جنگ فرسایشی یمن و کناره‌گیری تدریجی امریکا از منطقه خاورمیانه طولانی‌تر شده است، سعودی‌ها با حضور عجولانه خود در وین، تکرار کننده یک اقدام تاریخی هستند که پیش از این به شکست انجامیده است؛ یعنی امید واهی بستن به بازیگرانی که تاکنون نقشی جز بحرانی‌تر کردن تحولات منطقه نداشته‌اند.

اینک به نظر می‌رسد عربستان در نزاع خودساخته‌ای که با ایران بر سر نفوذ منطقه‌ای رقم زده است، چه با سلاح نفت و چه با لابی پیدا و پنهان با بازیگران فرامنطقه‌ای چیزی جز شکست نخواهد یافت. هر چند احتمال بازگشت دولتمردان سعودی -که طی سال‌های اخیر در اغلب رقابت‌های منطقه‌ای خود را مغلوبه‌ای بیش نیافته اند- به واقع گرایی می‌تواند زمینه‌ای برای حل بی‌هیاهوی اختلافات همچون گذشته باشد. کافی است سعودی‌ها نگاه خود را به جای وین به منطقه بدوزند و ندای دعوت به صلح درون منطقه‌ای دولت جدید ایران را پاسخ گفته و برای اعتمادسازی دوباره گام‌هایی جدی بردارند. این بایسته‌ای است که در تلاقی دو گفتمان -که یکی به اتحاد نظامی فرامنطقه‌ای دل بسته و دیگری به‌دنبال راهکاری در درون می‌گردد- امری دور از ذهن به نظر می‌رسد. با این حال غیرممکن نیست، اگر رهبران کشورهای عربی در بازی منطقه، دست پنهان بازیگران فرامنطقه‌ای با هدف تاراج ثروت ملی کشورهای منطقه را فراموش نکنند