ایران خبر - بحران در دشت‌های زرندیه/وضعیت آبی، قرمز است

بحران در دشت‌های زرندیه/وضعیت آبی، قرمز است

به گزارش ایران خبر، جمال محمدی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: شهرستان زرندیه با تشدید خشکسالی در چند سال گذشته بالغ بر ۳۵ میلیون مترمکعب کسری حجم مخزن سالیانه دارد و متاسفانه با وجود تمام تلاش‌های صورت گرفته جهت مجاب کردن بهره برداران به بهره‌برداری مجاز، اما همچنان برخی بهره‌برداران از منابع آب زیرزمینی در شهرستان زرندیه، اضافه برداشت دارند.

وی با بیان اینکه سالانه حدود ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب در دشت زرندیه استحصال می‌شود، افزود: با ادامه روند خشکسالی در سال‌های اخیر، سطح آب سفره‌های زیرزمینی در دشت‌های این شهرستان سالانه حدود ۸۰ سانتیمتر افت کرده است.

محمدی افزود: بر اساس اعلام وزارت نیرو، از دهه ۴۰ محدوده مطالعاتی دشت زرندیه ممنوعه اعلام شده و هر پنج سال یک بار مورد بررسی قرار گرفته است و آخرین بار در سال ۹۶ این ممنوعیت شامل ممنوعیت حفر چاه جدید عمیق، نیمه عمیق، احداث قنات یا هرگونه افزایش بهره‌برداری، به مدت پنج سال تمدید و اطلاع رسانی شد، اما در مواجهه با بحران کم آبی در زرندیه باید سازوکار جدی‌تری اتخاذ کرد.

مدیر امور منابع آب شهرستان زرندیه در بخش دیگری از این گفت‌وگو به میزان بارش‌های سال آبی جاری اشاره کرد و با بیان اینکه چهار ایستگاه هواشناسی در شهر رازقان و روستاهای، چناقچی، کریم آباد و پیک وجود دارد، گفت: از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهرماه ۱۴۰۰) تاکنون در روستای پیک ۱۰۴ میلیمتر باران باریده در حالی که در مدت مشابه سال قبل این میزان ۱۲۷ میلیمتر بوده است.

وی با اشاره به اینکه ایستگاه شاخص زرندیه روستای کریم آباد است و میزان بارش‌ها در سال جاری نسبت به سال قبل در این ایستگاه ۳۱ درصد کاهش داشته است، افزود: در ایستگاه کریم آباد در سال جاری ۸۴ میلیمتر و در سال گذشته ۱۲۳ میلیمتر، در رازقان امسال۱۲۹ میلیمتر و سال گذشته ۱۳۲ میلیمتر و در روستای چناقچی امسال ۲۰۴ میلیمتر و سال گذشته ۱۴۰ میلیمتر باران ثبت شده است.

او تصریح کرد: از ابتدای دهه ۶۰ تاکنون بالغ بر یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب کسری در مخازن آبی شهرستان وجود آمده است. در صورت رعایت برداشت آب از این آبخوان در حد مجاز و به شرط بارندگی‌های فراوان و با فرض اینکه بتوان سالیانه ۳۰ میلیون متر مکعب به حجم مخزن اضافه کرد ۴۰ سال طول خواهد کشید تا آبخوان دشت زرندیه به حالت اولیه برگردد.

این مقام مسئول در امور منابع آب زرندیه بر استمرار اجرای طرح تعادل بخشی در دشت بحرانی زرندیه تاکید کرد و افزود: مردم همچنان باید در مصرف آب صرفه جویی کنند و کشاورزان نیز با خاموش کردن چاه‌های آب کشاورزی در فصول بارندگی و نیز تجهیز مزارع و باغات به سیستم آبیاری نوین و پرهیز از کشت محصولات با نیاز آبی بالا تداوم کسری آب را کاهش دهند.

وی بیان کرد: در اجرای طرح تعادل بخشی آب در این شهرستان برای هشتمین سال پیاپی طرح خاموشی چاه‌های آب کشاورزی به مدت ۲.۵ ماه از ۱۵ آذرماه تا ۳۰ بهمن ماه در حوزه زراعت و در باغات بخش مرکزی نیز از ۱۵ آبانماه تا ۱۵ آذرماه و در مرحله دوم از ۱۵ اسفندماه تا ۳۰ فروردین ماه سال بعد و همچنین در باغات پسته منطقه سلطان احمدلو از اول آذرماه تا ۱۰ دیماه و در مرحله دوم از ۲۵ اسفندماه تا ۳۰ فروردین ماه سال بعد با تصویب شورای حفاظت از منابع آب، به منظور ذخیره‌سازی آب منابع زیرزمینی در حال اجراست.

وی با اشاره به اینکه حد مجاز بهره برداری از چاه های کشاورزی در دشت زرندیه ۴۰۰۰ ساعت در سال است، گفت: طرح خاموشی ۲.۵ ماهه چاه های کشاورزی در فصل سرد سال فقط قسمتی از برنامه رعایت ساعات کارکرد چاه هاست و کشاورزان می‌بایست در بقیه ماه‌های سال برنامه ریزی و مدیریت کنند تا بهره‌برداری حداکثر ۴۰۰۰ ساعت رعایت شود.

محمدی گفت: با توجه به عدم وجود چاه غیر مجاز کشاورزی در شهرستان زرندیه، اضافه برداشت از منابع آبی زیرزمینی موجب شده است که دشت‌های این شهرستان در وضعیت بحرانی و قرمز قرار گیرند.

او نصب کنتور هوشمند را از جمله مهمترین اقدامات کنترلی برای مدیریت منابع آبی زیرزمینی دانست و افزود: با تکمیل طرح هوشمندسازی چاه های آب کشاورزی می‌توان میزان برداشت‌ها را براساس پروانه بهره‌برداری کنترل کرد.

وی در ادامه گفت: از ابتدای سال آبی جاری تاکنون روان آب لازم برای تغذیه آبخوان از طریق حوضچه تغذیه مصنوعی وجود نداشته و تاکنون ورودی آن صفر بوده است که امیدواریم در فصل بهار شاهد دبی ورودی خوبی باشیم. در بخش خرقان خوشبختانه در حال حاضر سد روستای علیشار با حجم ۴۰۰ هزار متر مکعب در حال سرریز است و به سد روستای ورامه در پائین دست می ریزد.