رابطه جنسی، به ظاهر ساده اما در باطن بسیار پیچیده است
بسیاری از زوجها بعد از اولین رابطهشان در آغاز زندگی، وقتی با چیزی كه همیشه تصور میكردند مواجه نمیشوند دچار سرخوردگی جنسی یا حتی نگرانی میشوند و شاید این ضربالمثل به ذهنشان بیاید كه سالی كه نكوست از بهارش پیداست! اما این تصور كاملا اشتباه است؛ چراكه برقراری ارتباط جنسی اگرچه به ظاهر ممكن است مسالهای ساده به نظر برسد اما بسیار پیچیده است.
ارتباط جنسی نیازمند مهارت، توانایی، دانش و سلامت روان حتی به شكل نسبی است. به همین خاطر مثل بسیاری از مسائل مهارتی دیگر اصلا توقع نداشته باشید كه اولین رابطه جنسیتان پس از ازدواج، بهترین هم باشد. مثل این میماند كه بخواهید برای اولین بار پشت ماشین بنشینید و رانندگی كنید. حتی اگر به صورت تئوری و عملی رانندگی با ماشین را بلد باشید اما در طی ساعات اولیه كه اقدام به رانندگی میكنید باز هم دچار دغدغه و اضطراب هستید كه نكند چیزی را فراموش كنید.
درحالیكه ممكن است 5 سال بعد از اینكه گواهینامه گرفتید با اعتمادبهنفس سوار خودرو بشوید، رانندگی كنید و در طول مسیر هم لذت ببرید و موسیقی گوش كنید. در ضمن وجود تجربه قبلی نه میتواند الزاما بهنفع رابطه باشد و نه به ضرر آن. حتی افرادی كه سابقه ازدواج دارند و تجربه جنسی داشتهاند در ازدواج مجدد با فردی با خصوصیات متفاوت مواجه میشوند؛ مثل این است كه با یك دستگاه جدید كه مشخصات و طرز كار خاص خودش را دارد روبهرو میشوند.
زن و شوهر زمانی كه متعهدانه زیر یك سقف رفتند، باید بپذیرند كه با یك دستگاه جدید به لحاظ جنسینگی (Sexuality) روبهرو هستند كه باید مهارت كار كردن با آن را یاد بگیرند و شناخت كافی نسبت به آن پیدا كنند. ترجیحات انتظارات، پاسخها و مدل نیازهای جنسی كاملا خاص هستند؛ بنابراین حتی فردی كه 3 بار ازدواج كرده، در ازدواج چهارم با تجربهای جدید مواجه میشود. ویژگیهای جنسی انسانها تقریبا به پیچیدگی اثرانگشت است، با این تفاوت كه اثرانگشت آدمها را عموما ژنتیك آنها مشخص میكند و خصوصیات مربوط به جنسیتشان را عوامل مختلف ژنتیكی، محیطی، تربیتی، اجتماعی و روانشناختی بهمراتب موضوع را پیچیدهتر میكند؛ بنابراین روابط جنسی اولیه در بسیاری از مواقع بهترین تجارب جنسی زوجین نخواهد بود و بهتدریج با شناخت و یادگیری، تجربههای بهتری در آینده در انتظارشان است.
روابط جنسی در دوران بارداری بهطور معمول بلامانع است
خیلی از زوجها بدون آنكه پزشك به آنها توصیهای كرده باشد، متاسفانه این رابطه را در دوران بارداری كنار میگذارند. البته در این دوران در خانم و آقا تغییراتی در میل و عملكرد جنسی ایجاد میشود كه در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری این تغییرات متفاوت و كاملا طبیعی هستند؛ اما نباید باعث شوند كه زن و شوهر زندگی جنسی خود را كنار بگذارند. تقریبا اگر با بارداری پرخطر مواجه نباشیم و از طرف متخصص زنان ممنوعیتی در نظر گرفته نشده باشد، زن و شوهر میتوانند تا آخرین هفته بارداری با هم ارتباط جنسی داشته باشند.
شواهد پژوهشی نشان میدهند كه رابطه جنسی تا هفته 38، باعث زایمان زودرس نمیشود اگرچه رابطه جنسی در دوران بارداری مثل سایر مواقع، نیازی نیست به صورت مقاربت انجام شود؛ بنابراین اگر پزشك متخصص زنان هم ممنوعیتی اعلام كرد باید حدود آن مشخص شود. بسیاری از تعاملات جنسی حتی زمانی كه ممنوعیت برای مقاربت وجود دارد، مجاز است و زوجها نباید در طول این 9 ماه كاملا تعامل جنسی خود را كنار بگذارند.
داروهای گیاهی هم عوارض دارند
یكی از باورهای غلطی كه نهتنها در مورد مسائل جنسی بلكه اصولا در موضوع سلامت مطرح است، پذیرفتن چشم بسته توصیهها و درمانهای گیاهی یا سنتی است. باوری كه در بین مردم هم رایج است، بیخطر بودن مصرف محصولات با منشاء گیاهی و تاثیر شگرف آنهاست. عموما هم در رسانههای مختلفی مثل شبكههای مجازی، ماهواره و. . . با شعارهایی مثل داروی پیشنهادی ما صددرصد گیاهی و بدون عوارض است مواجه میشویم. و اصلا تصور درستی نیست كه داروی گیاهی بدون عارضه است.
البته این را هم در نظر داشته باشید كه هر داروی گیاهی یا دارویی كه در آزمایشگاه با روشهای شیمیایی تولید شده، میتواند مفید باشد و در عین حال یك سری اثرات ناخواسته هم داشته باشد. شاید از یكی از مواد شیمیایی موجود در گیاه بهره ببرید درحالیكه از طریق 50 ماده دیگری كه در این گیاه وجود دارد، مواد زیانباری را وارد بدنتان میكنید. دارویی قابل تجویز و استفاده است كه مراحل كارآزمایی بالینی را طی كرده باشد و بیخطری یا بهصرفه بودن منافع آن به نسبت عوارضی كه ایجاد میكند تایید شده و مجوز داشته باشد. مراقب این باورها باشید؛ چراكه گاهی هم جیبتان خالی میشود و هم خدای ناكرده سلامتتان به خطر میافتد.
آموزش بهموقع، نوجوانان را برای شروع فعالیتهای جنسی حریصتر نمیكند
یكی دیگر از باورها و دغدغههای اشتباهی كه مردم دارند این است كه آموزش و تربیت جنسی باعث میشود نوجوانان به لحاظ جنسی زودتر فعال شوند. دو مساله در اینجا قابل بحث است؛ اول اینكه آموزش جنسی مفهومی نیست كه برای سنین مختلف معنای یكسانی داشته باشد؛ بنابراین آموزش جنسی برای یك كودك پیشدبستانی شامل مواردی میشود كه هیچ ربطی به آموزش جنسی در یك فرد بزرگسال ندارد.
مثلا یك كودك باید نقاط خصوصی بدن خودش را بشناسد و بداند چه كسانی حق دارند به بدن او دست بزنند. به این ترتیب از اینكه خدای ناكرده كودك دچار آزار و اذیت جنسی شود، پیشگیری میشود. قرار نیست برای كودك زیر سن مدرسه، در رابطه با روابط جنسی زن و مرد توضیحی داده شود؛ فقط كافی است خیالش را راحت كنید كه پسرها و دخترها تفاوتهایی به لحاظ بدنی دارند. در دوران دبستان كه كنجكاویهای بچهها بیشتر است این آموزشها باید كمی وسیعتر شود و به سوالات آنها به موقع پاسخ داده شود.
در دوران بلوغ هم كه تغییرات اساسی در بیولوژی بدن و ادراكات روانشناختی ایجاد میشود، آموزشها باید یك سطح كاملتر شده و به مسائل خاص همین دوران پرداخته شود. در سنی هم كه جوان آمادگی ازدواج را دارد در قالب كلاسهای پیش از ازدواج یا در دوران دانشگاه و. . . باید آموزشهای لازم داده شود تا در آینده زندگی زناشویی موفقی را تجربه كند؛ البته نباید فراموش شود كه همه افراد ازدواجنكرده الزاما به لحاظ جنسی فعال نیستند لذا نمیتوان از آسیبشناسی رفتار جنسی آنها به سادگی گذشت و آنها را مشمول آموزش ندانست.
برای هر سنی متناسب با نیازهای آن باید آموزشهای متناسبی وجود داشته باشد. گاهی این نگرانی وجود دارد كه شاید جوانها تشویق بشوند به این سمت كه زودتر فعالیتهای جنسی را تجربه كنند. تقریبا تمام مطالعاتی كه در كشورها، فرهنگها، قومیت، نژاد و سطوح اقتصادی – اجتماعی مختلف انجام شده، نشان میدهند كه آموزش بهموقع نهتنها نوجوانان و جوانان را تشویق به كنجكاویهای جنسی نمیكند بلكه چون از پیامدهای نامناسب آگاهشان میكند، باعث میشود خویشتنداری بیشتری داشته باشند. در مطالعات مختلف مشخص شده نوجوانانی كه از این پیامدها آگاهی دارند، شروع رابطه جنسی را به تعویق میاندازند.
رابطه جنسی شما را لاغر نمیكند!
باور اشتباه دیگر این است كه فعالیتهای جنسی بسیار انرژیبر هستند و فرد باید به لحاظ سلامتی در وضعیت بسیار خوبی قرار داشته باشد. اصولا رابطه جنسی نیازی به صرف كالری بالا ندارد؛ یك رابطه جنسی به شكل نزدیكی بهطور معمول بین 150 تا 250 كیلوكالری انرژی نیاز دارد. در نظر بگیرید كه یك بستنی كوچك لیوانی حدود 350 كیلوكالری انرژی دارد. این باور غلط باید تصحیح شود.
آن چیزی كه از طرف زوجها در كلینیك بیان میشود این است كه چرا بعد از یك رابطه جنسی آنقدر احساس خوابآلودگی و خستگی میكنیم. دلیل این موضوع كالری زیادی كه مصرفشده نیست؛ بلكه مواد شیمیاییای است كه متعاقب روابط جنسی ترشح میشود. مثل این میماند كه فرد مورفین مصرف كند؛ چون موادی شبیه مورفین توسط بدن ترشح میشود كه باعث میشود فرد احساس رخوت و خوابآلودگی كند. این احساس به خاطر خستگی ناشی از فعالیت بدنی شدید نیست، بلكه ناشی از همان مواد شیمیایی است كه در بدن ترشح شده است.
بنابراین برای فعالیتهای جنسی به هیچ عنوان به قدرت بدنی خاصی نیاز نیست، به رژیم غذایی پركالری هم احتیاجی نیست. چند دهه پیش ممكن بود برای ورزشكاران حرفهای در رابطه با فعالیت جنسی محدودیتهایی را در نظر بگیرند و تا نزدیك مسابقات برای حفظ بنیه، روابط جنسی نداشته باشند. ولی این موضوع امروزه اصلا پذیرفته نیست. حتی مصرف كالری هنگام روابط جنسی آنقدر بالا نیست كه بهفرض تعدد رابطه، منجر به لاغری شود.
سطح نیاز جنسی ربطی به جنسیت ندارد
تصوری وجود دارد كه چون میزان تستوسترون در آقایان بسیار بیشتر از خانمهاست، به همین خاطر طبیعی است كه تمایلات جنسی آقایان چندین و چند برابر خانمها باشد. این باور هم نادرست است و تمایل جنسی موضوعی پیچیده است كه عوامل مختلف زیستشناختی، روانشناختی، تربیتی، همچنین تعامل زن و شوهر و رضایت آنها از آنچه در روابط جنسی اتفاق میافتد بر آن اثرگذار است.
زندگی جنسی باكیفیت، شاخص امید به زندگی را افزایش میدهد
یكی دیگر از باورهای نادرست این است كه هر كسی پا به سن گذاشت، دیگر خیلی دغدغه مسائل جنسی ندارد، حتی تمایلی هم ندارد كه از نظر جنسی فعال باشد و به آن فكر هم نمیكند. دو تا مساله وجود دارد؛ یكی اینكه برخورداری از رضایت و سلامت جنسی، جزء حقوق جنسی افراد است بنابراین هر فردی تا زمانی كه زنده است حق دارد روابط جنسی فعال و رضایتبخشی داشته باشد. در درجه بعد مطالعات متفاوت در كشورهای مختلف نشان داده كه درواقع اغلب سالمندان (افراد بالای 65 سال) چه خانم و چه آقا تمایل دارند كه به لحاظ جنسی فعال باشند.
عموم مردم فكر میكنند كه چون افراد سالمند كمتر راجع به این موضوع صحبت میكنند، احتمالا نیازی وجود ندارد كه این باور اشتباهی است. نكته دیگر اینكه خوشبختانه پیشرفت در حوزه روانشناسی و پزشكی باعث شده كه بتوان بالقوه رضایتمندی جنسی را تا سنین بالا حفظ كرد. پس حتی اگر در گذشتهای نهچندان دور در برابر محدودیتهای طبیعی كار زیادی از ما بر نمیآمد، الان برخورداری از خدمات سلامت جنسی كمك میكند كه زوجها كماكان سالهای سال روابط جنسی خوشایندی را تجربه كنند. حتی مردان سالمندی كه به لحاظ جنسی فعال باقی ماندهاند، شاخص امید به زندگیشان هم بیشتر شده است. همین شاخص در زنانی كه از روابط جنسی رضایتبخشی برخوردار بودهاند افزایش نشان میدهد.