مخملک یکی از بیماری‌های شایع بین کودکان است که شاید با دیدن علائم آن در فرزندتان دستپاچه شوید. اما لازم است نگرانی را از خود دور کرده و به‌دنبال شناخت و راه‌های مقابله با آن باشید. در این مطلب به شما می‌گوییم مخملک چیست و اگر فرزندتان میزبان مخملک شد، چه باید بکنید. به‌علاوه لازم است بدانید مخملک به دیگران هم قابل سرایت است و باید بتوانید از خود در برابر این بیماری محافظت کنید.
تب اسکارلت یا مخملک چیست؟
تب اسکارلت (مخملک) نوعی عفونت است که توسط باکتری استرپتوکوک گروهA ایجاد می‌شود. اگر فرزندتان به مخملک مبتلا شده، باید التهاب گلو، گلودرد و تب داشته باشد. مخملک یک بیماری نادر است، اما شیوع آن رو به افزایش است. در سال2014 بیش از 14هزار کودک در انگلستان به این بیماری مبتلا شدند. تعداد موارد ابتلا به این بیماری در سال2015 دوبرابر بیش از موارد مشابه در سال2014 بوده است. احتمال ابتلا به مخملک در سنین 2 تا 8سالگی بیشتر است. از آنجا که این بیماری بیشتر بر کودکان اثر می‌گذارد، آشنایی با علائم مربوطه اهمیت بیشتری یافته است.
علائم و نشانه‌های مخملک چیست؟
گلودرد، سردرد، تب، خستگی شدید، تهوع و استفراغ از‌جمله علائمی هستند که اگر در فرزندتان مشاهده کردید باید نسبت به ابتلا به مخملک هوشیار باشید. جوش‌های قرمز‌رنگ ناشی از مخملک معمولا پس از 12 تا 48ساعت پس از ابتلا به این عفونت بروز پیدا می‌کنند. جوش‌ها به‌طور معمول روی سینه و شکم ظاهر شده و به‌تدریج در سایر نقاط بدن گسترش می‌یابند. بعید است که جوش‌ها روی صورت ظاهر شوند، اما ممکن است گونه‌های کودک کمی برافروخته شوند، در‌حالی که پوست اطراف دهان بی‌رنگ می‌شود.برای اطمینان از اینکه لکه‌های سرخ‌رنگ نوظهور همان جوش‌های مخملک هستند، تست لیوان را انجام دهید.
برای این کار، یک لیوان شفاف را روی پوست کودک فشار دهید. بثورات مخملک تحت‌فشار به رنگ سفید درآمده و محو می‌شوند. اگر چنین نشد، سریعا به یک متخصص مراجعه کنید؛ زیرا احتمال ابتلا به مننژیت وجود دارد. سایر علائم مخملک که ممکن است در کودکان توسعه یابد، عبارتند از: تورم غدد لنفاوی در گردن، از دست دادن اشتها، شکم‌درد، سفید شدن لایه بیرونی و پوسته‌پوسته شدن زبان که در‌نهایت باعث تورم و قرمز شدن سطح زبان می‌شوند (عارضه زبان توت‌فرنگی).
اگر فرزندتان علائم مخملک دارد چه باید بکنید؟
اگر تصور می‌کنید فرزندتان به مخملک دچار شده حتما باید به پزشک مراجعه کنید؛ متخصص با‌توجه به علائم کودک تشخیص بهتری خواهد داد. در برخی موارد، از گلوی کودک نمونه‌ای گرفته شده و برای انجام آزمایش‌های بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا باکتری عامل عفونت شناسایی شود. این آزمایش‌ها نیز به تشخیص بهتر کمک می‌کنند. ممکن است از کودک آزمایش خون گرفته شود تا سایر عفونت‌ها هم مورد‌بررسی قرار گیرند.
اگر کودک به مخملک مبتلا شده باشد، یک دوره آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد شد تا سریع‌تر بهبود یافته و به عوارض دیگری دچار نشود. پنی‌سیلین و اریترومایسین رایج‌ترین آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی هستند. این داروها باید در یک دوره 10روزه مصرف شوند. در چنین مواردی حتما باید از دستور پزشک معالج پیروی کنید.
چطور می‌توانم به بهبود فرزندم کمک کنم؟
علاوه بر آنتی‌بیوتیک‌هایی که دکتر تجویز کرده، می‌توانید از روش‌های دیگری برای راحتی بیشتر فرزندتان کمک بگیرید. اگر فرزندتان اشتها ندارد، حداقل مطمئن شوید که مایعات زیاد بنوشد. به فرزند خود توصیه کنید که تا حد امکان در اتاقی با دمای متعادل استراحت کند. همچنین می‌توانید از پاراستامول یا ایبوپروفن برای پایین آوردن درجه حرارت بدن و رفع درد و ناراحتی کودک استفاده کنید. دوز روی بسته‌بندی را چک کنید و همیشه دارو را در دوز مناسب به کودک بدهید.
وقتی کودک مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را آغاز می‌کند، تب به‌تدریج کاهش می‌یابد و باید در عرض 24ساعت برطرف شود؛ سایر علائم بیماری در عرض یک هفته برطرف خواهند شد. مطمئن شوید که فرزندتان دوره درمانی خود را به اتمام برساند تا عفونت به‌طور کامل برطرف شود.
آیا مخملک عوارض دارد؟
در‌صورتی که علائم بیماری پس از گذشت 24 ساعت از شروع درمان با آنتی‌بیوتیک بهبود نیابند یا علائم جدیدی پیدا شوند، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. این امکان وجود دارد که فرزندتان دچار عوارض جانبی مخملک شده باشد. مخملک در اغلب موارد یک بیماری خفیف است و عوارضی ندارد. به‌علاوه باید بدانید وقتی کودک یک بار به مخملک مبتلا می‌شود، بعید است دوباره مخملک بگیرد.
با این حال، این خطر وجود دارد که مخملک به عفونت‌های دیگری مثل آبسه گلو، عفونت گوش، سینوزیت، پنومونی یا سینه پهلو، التهاب کلیه و تب روماتیسمی منجر شود. مخملک در موارد نادر ممکن است به عفونت‌های جدی‌تری مثل عفونت‌های مننژیت، اختلال کلیوی، سپتی سمی (عفونت خون) یا مشکلات استخوان و مفصل نیز منجر شود.
مخملک چطور گسترش می‌یابد؟
مخملک یک بیماری شدیدا مسری است و توسط باکتری از فرد آلوده به دیگران منتقل می‌شود. این باکتری‌ها از طرق زیر به کودکان منتقل می‌شوند:
- قطرات معلق در هوا به‌دنبال عطسه، سرفه یا تنفس
- غذای آلوده
- تماس با پوست آلوده یا بزاق فرد مبتلا به مخملک
- استفاده از لیوان آب، بشقاب، ظروف و سایر لوازم فرد آلوده به بیماری و به‌دنبال آن، دست زدن به دهان، بینی و چشم خود
چطور می‌توان از انتقال بیماری به دیگران جلوگیری کرد؟
فرزندتان را تا زمان بهبودی کامل به مهد یا کودکستان نفرستید. تا زمانی که کودک آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کند، بهتر است از سایر کودکان دور باشد. ظروف مورد استفاده کودک و لباس‌های او را به‌طور منظم بشویید و دستمال‌های مصرفی او را دور بیندازید. سعی کنید پس از دست زدن به لوازم کودک، هر بار دست‌های خود را بشویید.
