باید به اوقات فراغت نه به عنوان وقت تعطيل بلكه به عنوان زماني كه بايد براي پيگيري و آموزش بسياري از مهارت‌ها صرف شود، توجه ويژه داشت. در اين راستا سازمان‌هايي كه به امور جوانان مي‌پردازند مانند سازمان ملي جوانان، بايد با در نظر گرفتن سن و شرايط كلي جامعه و آن چيزي كه نياز واقعي جوانان است، برنامه‌ريزي كنند.

شايد اين طور به نظر برسد كه اين برنامه‌ريزي‌ها فقط نفع فردي دارد و براي دولت محل هزينه است در حالي كه، اگر نيازسنجي شود و نيازهاي امروز كشور با توجه به ظرفيت قشر جوان درنظر گرفته شود، مي‌توان براي هر موضوعي كه محل چالش است با استفاده از جوانان برنامه‌ريزي كرد تا به اين روش با يك تير دو نشان بزنيم. يعني هم بتوانيم براي جوانان و زندگي آنها برنامه‌ريزي كنيم تا ظرفيت و توانايي آنها هدر نرود و هم از اين ظرفيت‌ها براي رشد و آباداني مملكت استفاده كنيم. نيازهاي ضروري جامعه براي مثال بحث محيط زيست يا كمبود آب است و مي‌توان امكاني ايجاد كرد تا جوانان و نوجوانان در كتاب‌هاي درسي خود در اين مورد آموزش ديده و دغدغه‌مند شوند و بعد با استفاده از اين رويكرد و حساسيتي كه در اين جمعيت حساس ايجاد مي‌شود، براي اوقاتي كه در حال درس و تحصيل نيستند برنامه‌ريزي كرد. جوانان در اين زمان با جمع شدن دور هم و ارائه راهكار يا تشكيل انجمن و نهاد غيردولتي مي‌توانند فعاليت‌هاي مفيدی انجام دهند. فرهنگسراها امكانات زيادي براي همه اين امور و فعاليت‌ها دارند و تنها مشكلي كه وجود دارد اين است كه باید برای این امور برنامه‌ریزی دقیقی صورت بگیرد.

تقويت ارتباطات اجتماعي و رفتار گروهي دانش‌آموزان تنها در محيط مدرسه و دانشگاه محقق نمي‌شود و براي اين امر بايد محيط بيرون از خانه و رفتار با ديگران را به هر فردي آموزش داد. بايد به اين نكته توجه داشت براي هر انساني به فراخور موقعيت و شرايط زندگي‌اش راهي براي اين ارتباط‌گيري و حضور فعالانه و موثر وجود دارد. براي مثال در بحث محيط زيست كارهاي زيادي در طبيعت وجود دارد كه دولت به تنهايي نمي‌تواند آن را انجام دهد و به نيرو و بسيج همگاني نيازمند است. جمع‌آوري زباله‌ها از بيابان‌ها و جنگل‌ها و بعد از آن سواحل درياها اقدام مناسبي بود كه با بسيج جوانان و برنامه‌ريزي براي اوقات فراغت آنها از سوي همين انجمن‌هاي مردمي صورت گرفت در حالي كه موضوعات زيادي در اين حوزه وجود دارد كه مردم مي‌توانند با دخالت خودشان آن را حل كنند. در جامعه هم به همان نسبت افراد زيادي هستند كه تنها و چشم انتظار کمک هستند و اين كار هزينه‌اي هم در برندارد. سرزدن به سراي سالمندان و مراكز زندگي افراد بي‌سرپرست از اين دست است. اين فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي در كنار يادگيري مهارت‌هاي هنري براي اين دوران تاثيري شگرف دارد.

ورزش و توجه به سلامتي جسم در كنار يادگيري امور هنري و انجام فعاليت‌هاي اجتماعي باعث مي‌شود ذهن جوان و نوجوان براي زمان تحصيل فعال‌تر شده و بهتر عمل كند. آمادگي رواني براي حضور در اجتماع و نقش‌آفريني شايد به جرات بتوان گفت اصلي‌ترين مهارتي است كه هر فرد در دوران جواني و نوجواني بايد آن را بياموزد و اين كار با مرور كتاب‌ها و درس خواندن محقق نمي‌شود و لازمه آن حضور در اجتماع و ارتباط با ديگران است. هر فردي بايد از كودكي اين مهارت را تمرين كند تا در زمان جواني و بزرگسالي بتواند به خوبي از عهده مسئوليت شهروندي و انساني خود در اجتماع برآيد. تعليم و تعلم شايد در كلاس درس و فضاي آموزش و پرورش محقق مي‌شود اما براي تربيت افراد باید برنامه‌ریزی مدونی داشت و مهارت‌های زندگی را به طور دقیق فراگرفت تا در عرصه واقعی زندگی به کار برد. اولويت‌هاي جوانان بسیار مهم است؛ زيرا بخش زيادي از جمعيت كشور ما را جوانان تشكيل مي‌دهند. بيكاري، محيط زيست، ازدواج و همه مسائل فرهنگي و اجتماعي كه هميشه بر سر آنها بحث است اولويت‌هاي قشر جوان را تشكيل مي‌دهد و بايد دولت با اين نيازسنجي براي اين مسائل به نحوي برنامه‌ريزي كند كه شكوفايي و بالندگي در جوانان محقق شود. پژوهش، آموزش و خدمات در بيشتر جاهای دنيا با هم و در کنار هم اجرا می‌شود و ذهن افراد بر اين اساس هيچ‌وقت تعطيل نيست. در ساعاتي كه فرد تحت آموزش سيستم مدرسه و دانشگاه نيست باز هم نبايد روحيه پژوهش و خدمات در او تعطيل شود. روحيه شناخت همه‌چيز و پي بردن به كنه هستي در جوانان بايد بيدار شود و بيدار بماند.

  منبع : آرمان