ایران خبر بررسی می کند؛

استفاده از علم و علامت در هیات های عزاداری امام حسین(ع)

26 مهر 1394 ساعت 10:00

برخی از افراد بلند کردن علم را نشانه افتخار می دانند، برخی برای اینکه علم را به دوش بکشند معرکه و دعوا راه می اندازند، برخی هم برای نشان قدرت در جابه جا کردن علم آن را به بزرگ ترها و ریش سفیدها می سپارند.بعضی ها هم برای جلوگیری از دعوا و مرافه و نشان دادن قدرت علم را گاری های کوچک حمل می کنند.

 ایران خبر - عَلم یا جریده یک نمادی است که در آیین سوگواری عاشورا درمیان شیعیان استفاده می شود. در این وسیله معمولاً چوبی بلندی به ارتفاع پنج شش متر که سر آن پنجه‌ای برنجین می‌گذارند و پارچه‌های رنگی و گران قیمتی به چوب می‌بندند. علم از فلز ساخته شده، توسط علم‌دار حمل می‌شود.

علم معمولاً جلوتر از صف سوگواران حرکت می کند. علم‌های قدیمی تر معمولاً پایه‌ای دارند که واژه‌های دینی  را بر روی آن نوشته اند و دو اژدها با دهان باز از آن محافظت می‌کنند. گاهی پهنای علم‌ها به ۳ متر هم می‌رسد و غالباً ۱۱ زبانه دارد که زبانه میانی بزرگ‌تر از بقیه می‌باشد. حد فاصل زبانه‌ها را هم با اشیاء فلزی که به شکل کبوتر و طاووس و لاله و گنبد و بارگاه و ... ساخته شده بود، پر می‌کردند.

به کسی که علم را با خود حمل می‌کند، علم‌کِش می‌گویند. این شخص پایه چوبی علم را داخل بند تسمه‌ای که به کمر و شانه خود بسته، قرار می‌دهد و شروع به حرکت می‌کند. علم و پرچم از وسائل مهم و اساسی در جنگ ها بوده است. البته  تفاوت هایی هم بین علم و پرچم وجود داشته است و از نظر اهمیت هم درجه بندی شده‌اند. به عنوان مثال علم شمال کشور با علم بخش‌های مرکزی ایران اختلاف دارد.
 
برخی از افراد بلند کردن علم  را نشانه افتخار می دانند، برخی برای اینکه علم را به دوش بکشند معرکه و دعوا راه می اندازند، برخی هم برای نشان قدرت در جابه جا کردن علم آن را به بزرگ ترها و ریش سفیدها می سپارند.بعضی ها هم برای جلوگیری از دعوا و مرافه و نشان دادن قدرت علم را گاری های کوچک حمل می کنند.

امروزه جوانانی که می خواهند علم کشی کنند، کمربند‌های مخصوص حمل علامت را به دور کمر خود محکم می‌بندند تا ستون علم آنجا قرار گیرد، آنها دستانشان را روی میله بلند افقی آن می گذارند تا تعادل بگیرند و افرادی که پشت سرشان حرکت می کنند، بلند بلند اشعار حماسی عاشورایی را می خوانند و آرام آرام تیغه‌های علم هیئت شان را می‌شمارند. 
اما در دهه‌های قبل نه کمربندی و نه حمایلی وجود داشت، علامت‌ها تقریبا نیمه سنگین بودند و نهایتا پنج تیغه در آنها به چشم می خورد. افرادی که می خواستند علامت بلند کنند یا علم کشی کنند با بستن شال به دورکمر و رفتن به زیر علم، خود به جمعیت عزادار می رسانند و برای ادای احترام سر تعظیم فرود می آوردند تا  تیغه‌های علامت شان نیز درمقابل دیگر عزاداران قد خم کند. 
 

آسیب های علم و علامت   

الف) از حوزه دين:
تقدس دادن به علامت­ها: كه به نظر مي­ رسد مي توان نوعي اشتغال فكري براي عزاداران عزيز باشد و توجه اذهان را از اصل    فلسفه قيام سيد الشهدا (ع)كاهش بدهد و از طرفي ديگر بهانه هايي به دست دشمنان قسم خورده مكتب تشيع مانند وهابيون و ديگر فرق ضاله بدهد از اين رو بايد از اين گونه امور پرهيز كرد.
  
اعتقاد به حرکت علامت در روز يا شب عاشورا.
حاجت طلبي: اين مورد نيز باعث ايجاد شبهه توسط دشمنان شده است و بهانه هايي بدست آنان داده است.

ب) از حوزه شکلي:
 وجود حيواناتي مانند گوزن، کبوتر، خروس، هدهد، اژدها و ... : كه هر كدام از اينها براي فرهنگ و ملتي است مثلاًاژدها از فرهنگ چين وارد شده است.
وجود بت­ هاي هندوها: كه خود مظهر شرك بوده ودر فرهنگ ديني و آيات و روايات متعددي از آن نهي شده است.

طلاکوب کردن آن: اين امر مستلزم هزينه هاي زيادي است كه اين هزينه ها را مي توان براي مستمندان مصرف كرد.
شكل و حالت صليبي آن.

ج) از حوزه اجتماعي:
قرار گرفتن زنان زير آن جهت گرفتن حاجت و حاملگي: كه با وجود مناهي شديد از سوي شارع مقدس اين عمل در عزاداري هاي شيعيان وجود دارد.

سد معبر و ايجاد ترافيک: لازم به ياد آوري است كه در شرع مقدس اسلام از سد معبر و ايجاد خلل و ترافيك در معابر عمومي نهي شده است تا جائي كه فقها فتوا داده اند كه نمازي كه ستون دين است اگر موجب سد معبر شود باطل است و مقبول درگاه احديت نمي باشد.

کد مطلب: 43615

آدرس مطلب: https://www.irankhabar.ir/fa/doc/report/43615/استفاده-علم-علامت-هیات-های-عزاداری-امام-حسین-ع

ایران خبر
  https://www.irankhabar.ir