به گزارش ایران خبر، سیدجواد ساداتی نژاد در تشریح عملکرد ۱۰۰ روزه وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: در راستای ایجاد امنیت غذایی اقدامات بسیاری انجام شده است که یکی از آنها تشکیل قرارگاه امنیت غذایی و رصد و بررسی روزانه بازار است.
وی ادامه داد: غذا و محصولات کشاورزی باید تولید و مصرف شوند که هر دو بخش از اهمیت زیادی برخوردارند و هر دو در قیمت غذا نیز اثرگذار هستند. چالش های بسیاری در این دو بخش داشتیم. یکی از مهمترین اتفاقات این صد روز که به دستور رئیس جمهوری انجام شد واگذاری کل زنجیره غذایی به وزارت جهاد کشاورزی بود. یکی از دلایلی که توانستیم در این سه ماه به پایداری امنیت غذایی برسیم یکی شدن فرماندهی در بخش غذا بود.
وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی در راستای ارزان سازی اقلام غذایی انجام شده است گفت: در ارزان سازی غذا باید اقداماتی در تولید و توزیع انجام شود. بهره وری در بخش تولید می تواند باعث کاهش قیمت ها شود. اما برنامه ای بلندمدت بوده و اثرات آن را در آینده خواهیم دید. اگر بهره وری را افزایش دهیم می توانیم با تولید محصولات بیشتر قیمت تمام شده را کاهش دهیم. این موضوع نیازمند نفوذ علم و دانش نیز است.
کشاورزی قراردادی بهره وری را بالا می برد
وی با بیان اینکه کشاورزی قراردادی می تواند بهره وری را در این بخش زیاد کند، اظهار کرد: در کشور کشاورز گندم تولید می کند و بعد از برداشت از آن خریداری می شود. چون کشاورز خرده مالک است به دلیل گران بودن کودهای پتاسه و فسفاته امکان خرید این کودها را ندارد و مجبور است فقط به محصولاتش کود اوره بدهد و انتهای کار نتیجه خوبی حاصل نخواهد شد. به همین دلیل در کشاورزی قراردادی گفته می‌شود ابتدا با کشاورز قراردادی بسته شود، کود و سم به آن داده و بیمه‌اش پرداخت شود و در انتها به هنگام خرید محصول با او تسویه شود. تا کشاورز دغدغه‌ای جهت تامین نهاده‌های کشاورزی، بیمه و سایر هزینه‌ها نداشته باشد.
ساداتی‌نژاد که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، تصریح کرد: از ۷ مهر ماه کشاورزی قراردادی را آغاز کردیم و از ۲۱ آبان سامانه‌ها ایجاد و با شرکت بازرگانی دولتی هم در این خصوص مذاکراتی داشتیم. در حال حاضر نیز حدود ۷۰ هزار هکتار تحت قالب کشاورزی قراردادی قرار گرفته است.
یک درصد محصولات در قالب کشاورزی قراردادی تولید می شوند
وی با بیان اینکه از کشاورزی قراردادی حمایت می‌کنیم، گفت: در کشور یک درصد محصولات در قالب کشاورزی قراردادی تولید می‌شوند. در حالی که متوسط دنیا ۴۰ درصد است.
وزیر جهاد کشاورزی در ادامه افزود: کشاورزی متعلق به مردم است و در کشاورزی قراردادی محوری‌ترین موضوع مردم، بخش خصوصی و اتحادیه‌ها هستند. کشت قراردادی در مورد چغندرقند از سال‌های گذشته توسط کارخانجات انجام می‌شد. صنایع نیز در قالب این طرح گندم دوروم را خریداری می‌کردند. یعنی کشاورزی قراردادی در کشور شروع شده ولی سرعت آن کند است.
وی با اشاره به اینکه هیچ انحصاری در بخش کشاورزی قراردادی نیست، افزود: برای اینکه کشاورز در تغذیه و کوددهی دچار مشکل نشود میزان تولید افزایش یابد و از آن طرف با افزایش تولید به خودکفایی برسیم نیازمند این نوع کشاورزی هستیم. کشاورزی ما باید از معیشتی خارج و به سمت تجاری شدن حرکت کند. ممکن است در این مسیر مشکلاتی وجود داشته باشد که بخش دولتی می تواند آن را مرتفع کند.
وی همچنین از بخش خصوصی، اتحادیه، صنایع غذایی دعوت به انجام کشت قراردادی کرد.
ساداتی نژاد در ادامه به وضعیت مرغداری های کشور اشاره کرد و گفت: در کشور حدود ۲۰ هزار مرغداری داریم که هر کدام ظرفیتهای متفاوتی دارند برخی به صورت زنجیره و برخی نیز تنها به شکل مرغداری فعالیت می کنند. ممکن است این واحدها به دلیل محدودیتهای مالی نتواند از علم و دانش و فناوری در واحدهای خود استفاده کنند در نتیجه میزان مصرف خوراک طیور در این واحدها افزایش یابد. اگر تولید قراردادی برای مرغ هم انجام شود علاوه بر اینکه میزان مصرف نهاده کاهش می یابد به هدف ارزان سازی اقلام غذایی هم دست پیدا خواهیم کرد.
کمترین میزان تولید مرغ در آبان ماه بود
وزیر جهاد کشاورزی در بخش دیگری از صحبتهایش به وضعیت مرغ و تخم مرغ اشاره کرد و گفت: در آبان ۱۴۰۰ کمترین میزان تولید مرغ را داشتیم که چالش بسیار بزرگی بود. در این راستا توانستیم حوزه تولید را سامان دهیم. از جمله اقدامات ما در این بخش نظارت و تمرکز در قرارگاه امنیت غذایی و همکاری با بازرسان اصناف، بازرسان صمت، بسیج و نیروهای مردمی جهت نظارت بر بازار بود. همچنین توزیع هوشمند را در دستور کار قراردادیم. تا پیش از این توزیع در کشور ما سنتی بود. اما تصمیم گرفتیم برای حذف دلالان و وصل کردن مزرعه به سفره توزیع هوشمند داشته باشیم.
وی بیان کرد: سازمان تعاون روستایی را مسئول این ماموریت کردیم. این سازمان نیز فراخوانی به پلتفرم های مختلف داد و این طرح آغاز به کار کرد. در حال حاضر چندنوع اقلام اساسی با قیمت تنظیم بازاری بدون واسطه به دست مردم می رسد.
وی در ادامه تصریح کرد: برخی از این اقلام تاحدود ۴ واسطه داشتند که هر کدام ۴ تا ۵۰۰۰ تومان در این بین استفاده می کردند.
فعالسازی روستا بازارها
ساداتی نژاد با بیان اینکه توزیع هوشمند باید هر روز هوشمندتر، گسترده‌تر و متنوع تر شود گفت: این تازه شروع کار است و این طرح باید در کل کشور گسترش یابد. امیدواریم در ابتدای سال ۱۴۰۱ کل گسترده کشور را با کمک بخش خصوصی در راستای توزیع هوشمند قرار دهیم. همچنین قصد داریم که ۳۷۰۰ فروشگاه سازمان تعاون روستایی را با برند روستا بازار در سطح کشور فعال کنیم.
محدودیت خرید نداریم ولی درخواست های غیرعادی را رصد می کنیم
وی در پاسخ به این سوال که آیا محدودیت خریدی در این سامانه‌های توزیع هوشمند وجود دارد یا خیر؟ گفت: حوزه واسطه گری حتما سراغ این سامانه می آید. ولی وقتی سامانه هوشمند باشد اجازه احتکار و دلالی را نخواهد داد. محدودیتی در خرید اقلام در این سامانه‌ها نیست ولی موارد غیرعادی رصد می شود و جلوی دلالی گرفته خواهد شد.
وی در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به اینکه باید در مدت کوتاهی چالش بازار را حل و از پلتفرم‌های موجود استفاده می‌کردیم، گفت: سازمان تعاون روستایی از همه پلتفرم ها دعوت به همکاری کرد و البته شروطی قرار داد که این پلتفرم ها باید دارای لجستیک و ترابری باشند و ازطرفی در توزیع این اقلام قیمت تنظیم بازاری را رعایت کنند. طبیعتا چون شروع کار بود و برخی از پلتفرم ها شرایط حضور در این طرح را نداشتند همکاری صورت نگرفت و می توان گفت هیچ انحصاری در این بخش به وجود نیامده است.
توزیع هوشمند قرار نیست جای اصناف رابگیرد
وی همچنین به وضعیت اصناف نیز اشاره کرد و گفت: توزیع هوشمند قرار نیست اصناف را دچار مشکل کنند آنها سهم خود را در بازار دارند و تنظیم کننده بازار هستند. قرار نیست جای اصناف را بگیرند.
وزیر جهادکشاورزی در بخش دیگری از صحبتهایش به وضعیت دام و گوشت نیز اشاره کرد و گفت: از زمانی که دولت سیزدهم آغاز به کار کرده است بر اساس برنامه قبل پیش رفته ایم و برنامه ها ی که ما می ریزیم در سال ۱۴۰۱ جواب خواهند داد. ما برنامه تولید مشکل داری را تحویل گرفتیم و با رصد روزانه و پایش تلاش کردیم تامین و توزیع را در بازار به درستی پیش ببریم. حتما وارد حوزه گوشت هم خواهیم شد و برای آن برنامه های داریم. حتما در بخش فرآورده های گوشتی باید توزیع هوشمند داشته باشیم.
وی در ادامه گفت: به دلیل خشکسالی که داریم دامداران شرایط سختی را در این روزها می گذارند به همین دلیل امسال بخشی از دام مازاد عشایر را خریداری کردیم که اجازه ندهیم دلالان با قیمت های ارزان آن را خریداری کنند. دیگر اینکه از شرکت پشیتبانی اموردام درخواست کردیم نهاده ها در اختیار دامداران عشایری قرار دهند و پس از فروش دام آن را تسویه کنند تا دامداران جهت تامین نهاده ها نگرانی نداشته باشند.
کشتار دام مولد ممنوع است
ساداتی نژاد با بیان اینکه طبق قانون کشتار دام مولد ممنوع است و اگر در کشتارگاهی انجام شود برخورد قانونی با آن صورت می گیرد، افزود: گاهی تشخیص این موضوع گاهی در ماه های اول سخت است و ممکن است درصدی صورت بگیرد. به طور کل اما بار روند افراطی آن برخورد خواهیم کرد و نظارت بر کشتارگاه ها نیز با شدت انجام می شود.
وی اضافه کرد: تاخیرهای زیادی در تامین نهاده ها داشتیم در حمل و نقل وترابری نیز مشکلاتی داشتیم که مرتفع شد. تامین ارز برای نهاده ها صورت گرفته است و ترابری نیز به موقع انجام می شود. ما در زمانی که در این سه ماه داشتیم تلاشمان را کردیم و البته این تلاش را استمرار خواهیم داد.
۴ درصد زمینهای کشاورزی سند دارند
وزیر جهادکشاورزی با بیان اینکه در برنامه‌های این وزارت خانه ۵ موضوع اساسی را دنبال خواهیم کرد گفت: یکی از این موضوعات اجرای الگوی کشت است موضوع دیگر این است که اراضی کشاورزی باید سنددار شوند. ۴ درصد زمین های کشاورزی در ایران سند دارند از ۲۲ بهمن شهرستان به شهرستان جشن سنددار شدن را شروع خواهیم کرد. امیدواریم تا پایان دولت همه زمینهای کشاورزی سند دار شوند.
وی ادامه داد: ایجاد رصدخانه کشاورزی نیز از موضوعات دیگر است ما در آمار و داده مشکل داریم. آمار تولیدات را به طور کامل نداریم. ما می‌توانیم با ایجاد این رصدخانه میزان تولید را دقیق و به روز داشته باشیم.
میزان حضور محصولات کشاورزی ما در سبد غذای همسایگانمان ۲ درصد است
ساداتی نژاد دیپلماسی غذایی را از برنامه های دیگر وزارت جهاد دانست و گفت: مراودات ما با همسایگان دچار چالش شده است. کشاورزی تجارت است و ما به دنبال محدودیت در واردات و صادارت نیستیم. چه بسا که اخیرا صادرات دام زنده را هم آزاد کردیم. باید در سبد غذایی همسایگانمان حضور داشته باشیم. این حضور نشانه اقتدار غذایی خواهد بود. در حال حاضر میزان حضور ما در سبد غذایی همسایگان دو درصد است. که عدد بسیار کمی است.
وی اضافه کرد: زمانی که محصولی تولید می کنیم باید از روز اول مصرف کننده آن مشخص شود. وقتی محصولی مشتری محور تولید شود براساس استانداردهای آن کشور خواهد بود و صادرات آن هم بدون مشکل می شود. اما در حال حاضر ما محصول را تولید می کنیم و مازاد که می آید اقدام به صادرات می کنیم و ممکن است محصول تولید شده مطابق با استانداردهای کشورهای دیگر نباشد.
وی سرمایه گذاری کشاورزی را نیز از برنامه های دیگر این وزارت خانه دانست وگفت: در سرمایه گذاری حق کشاورزی به درستی داده نشده باید با کمک بانک کشاورزی و بخش خصوصی نقض زنجیره ارزش را کامل کنیم.
وزیر جهاد در بخش دیگری از صحبت هایش در پاسخ به این سوال که این وزارتخانه در تامین آب موردنیاز کشاورزان چه اقداماتی انجام داده است گفت: با خشکسالی که در ۵۰ سال اخیر بی سابقه بوده مواجه شدیم. یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب در کشور بخش کشاورزی است. با برنامه‌ریزی می‌توان چالش‌های موجود در این بخش را کمتر کرد. وزارت نیرو به عنوان تامین کننده آب وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مصرف کننده آب و بهره برداران در کنار هم می تواند مشکلات را برطرف کنند. در دولت سیزدهم وزارت نیرو و جهاد کشاورزی نزدیک به هم و با نگاه مشترک فعالیت می‌کنند. مطمئن باشید در آینده این همگرایی مثال زدنی خواهد بود. نوع نگاه وزیر نیرو به کشاورزی نگاه خوبی است. به کشاورزان اطمینان می دهیم هر چه جلوتر برویم در حوزه مدیریت کشت و بازار شرایط بهتری خواهیم داشت. نگاهمان به ابیاری مدرن و توسه گلخانه ها هم است و برنامه های هم برای آنها داریم.
وی در ادامه اظهار کرد: در کشوری با اقلیم خشک و نیمه خشک قرار داریم باید از آب حداکثر بهره وری را داشته باشیم باید آبیاری های نوین را گسترس دهیم. البته نگاه دولت ها همیشه توسعه آبیاری نوین بوده است.
ساداتی نژاد که در این برنامه به وضعیت برنج نیز اشاره کرد و گفت: امسال در کشور ۲.۲ میلیون تن برنج تولید شده که در مقایسه با سال قبل ۲۰ درصد کاهش داشتیم و این کاهش بر روی قیمت آن اثرگذاشته است.
به گفته وی ظرفیت تولید برنج در استان های شمالی بسیار زیاد است.
وزیر جهاد به کشت فراسرزمینی اشاره کرد و گفت: در قانون ۱۴۰۱ این موضوع را مشخص کردیم که اولویت خرید محصولاتی که تحت عنوان کشت فراسرزمینی تولید می شوند با کسانی باشد که ایرانی هستند و این کشت را انجام می دهند.
به گفته وی به دلیل اقلیم موجود در کشور باید کشت های مدرن و گلخانه ای را گسترش دهیم. شهرک‌های کشاورزی بحث مهمی است که باید از ظرفیت آن استفاده شود.
وی در پایان صحبتهایش با اشاره به اینکه در دیم جای کار بسیاری داریم، گفت: باید به سمت استفاده از آب سبز و دیم زارها و استفاده از اراضی شیب دار حرکت کنیم. در دنیا ۷۰ درصد محصولات از کشت دیم به دست می آید و ۳۰ درصد از کشت آبی. اما در کشور ما این موضوع برعکس است. امیدواریم با همکاری کشاورزان و مردم این مهم هم محقق شود.
