داخلی صفحه جامعه آرشيو خبر

به گزارش ایران خبر، حجت‌الاسلام محمد باقریان، استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر گستردگی موضوعات مرتبط با انجام گناه و نزول عذاب گفت: آیات بسیاری نیز از این ارتباط سخن به میان آورده‌اند، اما در این گفت‌وگو تنها به روایات مرتبط با این مبحث می‌پردازیم. * «سلب نعمت»، «قساوت قلب» و «فراموشی علوم» از آثار سوء انجام گناه است حجت‌الاسلام باقریان باتأکید بر اینکه در روایات اسلامی، آثار متعدد مادی و معنوی برای انجام گناه و معصیت برشمرده شده است، گفت: انجام گناه رابطه مستقیم با نزول نعمت و نقمت دارد. این حدیث پژوه معاصر با اشاره به عناوین مختلف گناه در روایات اسلامی گفت: در این روایات، گناه با عناوینی همچون «درد» (الذّنوب داء)، «چرک و آلودگی» و یا «اسب چموشی که صاحبش را بر زمین می‌زند» بیان شده است. باقریان با اشاره به آیه «کَلَّا بَلْ رَانَ عَلَى قُلُوبِهِم» گفت: از آثار گناه، تأثیر سوء بر قلبی آدمی است. طبق روایات اسلامی کسی که مرتکب گناه شود، نور قلبش خاموش می‌شود و استمرار بر انجام گناه تمام دل را سیاه و تیره می‌کند و در این حالت، امکان رستگاری شخص بسیار اندک است. وی ادامه داد: معصیت، گاهی اوقات نیز شخص را «قسی‌القلب» کرده و به دلیل سخت‌دلی، حرف حق در او اثر نمی‌کند. این استاد حوزه و دانشگاه، یکی از آثار سوء گناه را «سلب نعمت» عنوان کرد و افزود: در کلام معصومان آمده است که خداوند هیچ نعمتی را از بنده‌ای دریغ نمی‌کند؛ مگر به سبب انجام معصیت. حال این نعمات ممکن است مادی و یا معنوی باشند. یکی از اصحاب امام علی (ع) از ایشان در خصوص عدم توفیق برای خواندن نماز شب سئوال می‌کند و حضرت در پاسخ می‌فرماید «قد قیدتک ذنوبک»، یعنی گناهانت تو را به بند کشیده است. وی ادامه داد: امام صادق (ع) نیز می‌فرماید:‌ «إن الرّجل یذنب الذّنب ویحرم صلاه اللیل» یعنی بنده به سبب انجام گناه از نماز شب محروم می‌شود. باقریان با تأکید بر اینکه فراگیری دانش با گناه نیز در ارتباط مستقیم است، گفت:‌ گناه، تأثیر منفی در فراگیری علم و رابطه مستقیم با فراموشی آن دارد. روایتی از پیامبر اکرم (ص) نیز در «بحارالانوار» موجود است که می‌فرماید: همانا بنده گناهی را مرتکب می‌شود که به سبب آن، دانشی را که فرا گرفته بود، از دست می‌دهد. * علل معنوی در طول علل مادی وقوع بلا قرار دارند حجت‌الاسلام باقریان با اشاره به آثار مادی انجام گناه گفت: ارتکاب معصیت، آثار و ظواهری دارد که با طبیعت نیز در ارتباط است. البته این بدان معنا نیست که وقوع بلاها را صرفاً به دلیل انجام گناه بدانیم و علت‌های طبیعی را فراموش کنیم. مراد ما این است که علاوه بر علل طبیعی وقوع بلاها، علل معنوی نیز در طول آن قرار دارند. وی با ذکر یک مثال برای تبیین بهتر موضوع گفت:‌ نوشتن را می‌توان به عوامل گوناگون مانند قلم، دست انسان یا اراده آدمی نسبت داد. این استاد دانشگاه با اشاره به حدیث ‌«إنّ العبد لیذنب الذّنب فیزوی عنه الرزق» از امام باقر (ع) گفت:‌ این حدیث که در جلد دوم «بحارالانوار» موجود است، ارتکاب برخی گناهان را باعث کم شدن روزی یا قطع آن عنوان می‌کند. باقریان با اشاره به برخی روایات که در آنها به طور خاص به نوع معصیت و گناه اشاره شده است، گفت:‌ امام صادق (ع) در روایتی می‌فرماید، «اما إنه لیس من عرق یضرب ولانکبه ولاصداع ولا مرض إلا بذنب» یعنی هیچ رگی بریده نمی‌شود، و هیچ پایی به سنگ نمی‌خورد، و سردرد و بیماری عارض نمی‌شود؛ مگر به واسطه انجام گناه. وی ادامه داد: در ادامه روایت، امام صادق (ع) دلیل این امر را نیز از قول خداوند و آیه ۳۰ سوره شوری بیان می‌کند که می‌فرماید: هر مصیبتی که به شما می‌رسد، به خاطر اعمال خود شماست، ضمن اینکه خداوند بسیاری از آنها را می‌بخشد. در روایتی از امام علی (ع) آمده است: گاهی آسیبی به بدن مؤمن، خانواده یا مال او می‌رسد و این به سبب گناهانی است که انجام داده است. * ارتکاب برخی گناهان، فرا رسیدن زمان مرگ را سرعت می‌بخشد حجت‌الاسلام باقریان با اشاره به روایتی از امام رضا (ع) که می‌فرماید: «کلما احدث العباد من الذنوب ما لم یکونوا یعملون احدث الله لهم من البلاء ما لم یکونوا یعرفون» اظهار داشت: امام می‌فرماید «هر گاه بندگان مرتکب گناهی شوند که قبلاً انجام نمی‌دادند، خداوند بلاهایی را بر آنان نازل می‌کند که تا پیش از آن سابقه نداشته است». شاید برخی بیماری‌های جدید را نیز بتوان به این موضوع مرتبط دانست. این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه در برخی روایات آمده است که انجام گناهان، می‌تواند زمان فرا رسیدن اجل انسان را جلو بیندازد، ادامه داد: امام صادق (ع) می‌فرماید: «من یموت بالذنوب اکثر ممن یموت بالآجال» یعنی کسانی که بر اثر گناهان می‌میرند، بیشتر از کسانی هستند که بر اثر فرا رسیدن اجل می‌میرند. وی با بیان اینکه گاهی تأثیرات گناهان در طبیعت جلوه می‌کند، گفت: خداوند در آیه ۴۱ سوره مبارکه روم می‌فرماید: فساد در خشکی و دریا به خاطر کارهایی که مردم انجام داده‏اند، آشکار شده است، خدا می‌خواهد نتیجه بعضی از اعمالشان را به آنان بچشاند. پژوهشگر مؤسسه دارالحدیث ادامه داد: البته این موضوع با قیامت هیچ تناقضی ندارد و رسیدگی کامل به اعمال انسان در قیامت انجام می‌شود و جزا و پاداش کامل نیز در آخرت اعطا می‌شود. به گناهانی همچون قطع رحم، زورگویی، آزردن پدر و مادر و ناسپاسی نسبت به خوبی‌های دیگران، در همین دنیا رسیدگی می‌شود و عقوبت آن نیز دامن شخص را می‌گیرد. * «قضاوت ظالمانه» و «ایراد شهادت دروغ» نزول باران را به تأخیر می‌اندازد حجت‌الاسلام باقریان در خصوص رابطه گناه با طبیعت و وقوع بلایای ارضی و سماوی گفت: گاهی اوقات مردم مرتکب گناه می‌شوند و خداوند، بارانی را که برای آنها مقدر کرده بود، از آنها باز می‌دارد. این مطلب در حدیث «ان‌الله اذا عمل قوم بالمعاصی صرف عنهم ما کان قدر لهم من المطر» امام رضا (ع) مشاهده می‌شود. پژوهشگر مؤسسه دارالحدیث با بیان اینکه در روایات اسلامی، آثار خاصی برای برخی گناهان ذکر شده است، گفت: برخی گناهان نیز آثار مختص خود را دارند. مثلاً اگر زکات داده نشود، چهارپایان می‌میرند و یا اگر حکمرانان دروغ بگویند، نزول باران قطع می‌شود. وی ادامه داد: گناهی که باعث قطع یک‌باره نعمت می‌شود، «زورگویی» است و نزول نقمت با ظلم ارتباط مستقیم دارد. همچنین طبق فرموده امام صادق (ع) در حدیث «الذنوب التی تحبس الرزق الزّنا» زنا باعث قطع روزی می‌شود. گناه دیگری مانند قطع رحم نیز باعث می‌شود نابودی سرعت گیرد. روایت دیگری نیز قضاوت ظالمانه، ایراد شهادت دروغ یا کتمان شهادت را باعث قطع نعمت باران بیان می‌کند. حجت‌الاسلام باقریان در پایان با تأکید بر پرهیز از اندیشه گناه و فکر کردن به معصیت گفت: در روایتی از معصوم (ع) فکر کردن به گناه، همچون روشن کردن آتش در اتاق بیان شده است که اگرچه خانه را نمی‌سوزاند، اما دیوارهای آن را سیاه می‌کند. بنابراین فکر کردن به انجام گناه، ذهن آدمی و لوح وجودی او را تیره و تار می‌کند.

منبع: رجا