داخلی صفحه جامعه آرشيو خبر

۲

مخصوص خانم ها؛

كمی شبیه به خودتان باشید! 
  ویرجینیا آیرون‌ساید جمله جالبی دارد: «اكثر افرادی كه به توانایی‌های بالقوه‌شان پی می‌برند در مسیر زندگی آدم‌های موفقی هستند». اكثر خانم‌هایی كه با قاطعیت خواسته‌های‌شان را طلب می‌كنند و در عین حال مرزهای ارتباطی را با همسرشان نمی‌شكنند در درجه اول با این توانایی آشنا هستند. اما سوال این است كه این توانایی بالقوه چیست، از كجا به وجود آمده و كسانی كه این توانایی را ندارند در آینده با چه مشكلاتی مواجه می‌شوند؟ رابرت برانینگ می‌گوید: «بهترین اتفاق در این دنیا این است كه خودت باشی؛ ساده، صادق و شكوهمند.» خانم‌هایی كه در مورد خواسته‌های‌شان بسیار محكم صحبت می‌كنند و در عین حال با احترام آن را بیان می‌كنند، نمونه بارز جمله‌های بالا هستند. 

چه افرادی غیرتوانمند هستند؟
ریشه این توانایی‌ها را باید در آموزش‌هایی كه زنان در طول زندگی یا دوران كودكی دیده‌اند، جست‌وجو كرد؛ آموزش‌هایی كه منجر به رفتارهای بالغانه یا كودكانه می‌شود. خانم‌هایی را كه در زندگی مشترك توانایی مطرح كردن خواسته‌ها و نیازهای‌شان به طرزی منطقی را ندارند غیرتوانمند می‌دانیم. 

كدام خانم‌ها قاطع هستند؟
خانم‌های قاطع نسبت به نقاط ضعف و قوت خودشان آگاه هستند و به هیچ عنوان از اینكه خواسته‌های‌شان را مطرح كنند نمی‌ترسند. آنها می‌دانند با گفتن این موارد مرتكب هیچ اشتباهی نمی‌شوند. جالب اینكه می‌توانند از قبل پیش‌بینی كنند و خودشان را در موقعیت‌هایی قرار ندهند كه احساس شكست كرده و دیگران آنها را ملامت كنند. اما این چه ویژگی است؟ این افراد در ارتباط‌شان نیاز‌ها، خواسته‌ها و احساسات‌شان را صریح، آشكار و بدون هیچ‌گونه سوءاستفاده از حقوق همسرشان بیان می‌كنند. به زن‌هایی كه این ویژگی رفتاری را دارند، قاطع می‌گویند. 

مرز باریك قاطعیت و رفتارهای تهاجمی در روابط زناشویی
 وقتی در مورد مفهوم قاطعیت در روابط صحبت می‌كنیم، منظور این نیست كه می‌خواهیم حد و مرزهای زندگی زناشویی را بشكنیم. بسیاری از افراد مرز بین قاطعیت و رفتارهای تهاجمی و مرز بین قاطعیت و رفتارهای منفعلانه را نمی‌دانند. بعضی از افراد در قبال نیازها، خواسته‌ها و احساس‌های‌شان رفتاری تهاجمی دارند و به حقوق دیگران تخطی و تعرض می‌كنند. اگر در زندگی زناشویی، زن و مرد این مرزها را تشخیص ندهند، رابطه دچار تنش خواهد شد. قاطعیت نوع خاصی از رفتار است كه به ما كمك می‌كند نیازها، احساسات و خواسته‌های‌مان را صریح، آشكار و با اطمینان و بدون اینكه سوءاستفاده‌ای از حد و مرز رابطه بكنیم به همسرمان بگوییم. از طرف دیگر در این رابطه زن  یا مرد سعی نمی‌كند بر دیگری تسلط پیدا كند. 

خواسته‌های‌تان را منطقی بیان كنید 
سبك رفتار كسانی كه یاد نگرفته‌اند نیاز‌ها، خواسته‌ها و احساسات‌شان را به طرف مقابل بگویند، منفعلانه است. این افراد تا پایان زندگی خواسته‌های بیان نشده و سركوب شده زیادی دارند و به نوعی خودشان را درگیر مشكلات روحی – روانی زیادی می‌كنند كه عدم رضایت از زندگی زناشویی از مشكلات اصلی آن است. 

به همسرتان فرصت صحبت دهید
نكته بسیار مهم در رابطه با افراد قاطع این است كه به همسرشان فرصت می‌دهند تا او هم صحبت كند. در مورد عدم پذیرش خواسته‌های‌شان هم گفت‌وگو می‌كنند. نكته بسیار مهم (كه در فرهنگ ما بسیار كم است) در مورد افراد قاطع این است كه نسبت به جسم و بدن خودشان حساسیت بالایی دارند؛ یعنی زمانی كه وارد گفت‌وگو می‌شوند نسبت به رفتارهای پنهانی و غیر كلامی‌شان هم آگاهی دارند. كسانی را دیده‌اید كه «باشه عزیزم» می‌گویند اما اخم و تخم هم می‌كنند؟! رفتارهای كلامی این افراد با رفتارهای غیر كلامی‌شان همخوانی ندارد. افراد قاطع روی رفتارهای‌شان فكر کرده و به مرور زمان خودشان را توانمند می‌كنند و دقیقا می‌دانند كه از ارتباط‌شان چه می‌خواهند. 
شیوه گفتاری درست را یاد بگیرید 
خانم‌ها بیش از اینكه خواسته‌های‌شان را مطرح كنند، احساسات ناخوشایندشان را بیان می‌كنند. در نتیجه بازخورد مناسبی هم از همسرشان نمی‌گیرند. روشی وجود دارد به نام XYZ. شما با این روش یاد می‌گیرید كه چطور درست صحبت كنید.
 
X: «زمانی» كه آن خواسته یا مشكل پیش آمده را بیان می‌كنید. 

Y: بیان مساله‌ای كه منجر به ناراحتی شما شده است. 

Z: چه احساسی در آن موقعیت داشته‌اید. 

مثال: «من احساس سرخوردگی كردم وقتی تو در جمع خانوادگی‌ات از دستپخت من ایراد گرفتی. » بنابراین كاری را كه موجب ناراحتی شده، احساس‌تان و زمانی كه این اتفاق افتاده   بیان كرده‌اید. 

ویژگی افراد قاطع، منفعل و تهاجمی 
سه نوع رفتار متفاوت در افراد وجود دارد كه در حوزه روانشناسی به آن رفتارهای قاطع، منفعل و تهاجمی می‌گوییم. علائم غیررفتاری این سه ویژگی را در ادامه بررسی می‌كنیم: 

قاطع: صدای آرام و تحت كنترل، وضعیت بدنی آرام و ارتباط چشمی مستقیم  دارند و  طرز نشستن و ایستادن‌شان هم محكم است. 

منفعل: مدام ناله می‌كنند. دست‌های‌شان را به هم فشار می‌دهند. این پا و آن پا می‌كنند. چشم‌های‌شان رو به زمین است و عموما وقتی راه می‌روند قوز می‌كنند. 

تهاجمی: فریاد می‌زنند. صدای‌شان بلند است. انگشت اشاره‌شان به سمت طرف مقابل است. دست به سینه می‌ایستند و عموما وضعیت بدن‌شان به همان شكل باقی می‌ماند. 

چطور ارتباط را به خوبی حفظ كنید؟
یكی از نیازهای اساسی زن و مرد از دوران عقد به بعد، حفظ تمامیت وجودی خودشان است. زمانی كه طرف مقابل را مجبور به انجام كاری می‌كنید تمامیت‌اش را زیر سوال می‌برید یا زمانی كه با احساس بدی شروع به صحبت می‌كنید   او فكر می‌كند كه مسئول تمام حس‌های بد شماست. آن زمان است كه تمامیت زن یا مرد زیر سوال می‌رود. خانم‌هایی كه خواسته‌های خودشان را می‌دانند و به دیگران هم احترام می‌گذارند، مهارت و توانایی لازم برای برطرف شدن نیازها و نگه داشتن نگرش مثبت طرف مقابل برای امتداد ارتباط را بلدند، وضعیت بدنی‌شان آرام است، ارتباط چشمی مستقیمی دارند، خوب می‌ایستند و. . . .
ویژگی‌های رفتاری خانم‌های قاطع

-   در بیان نیازها به همسرشان روراست و صادق هستند. 

-   قاطعانه و در عین حال عاقلانه مذاكره و گفت‌وگو می‌كنند. درواقع گفت‌وگوی صریح و محترمانه جزء ویژگی‌های این خانم‌هاست. 

-   به هیچ عنوان منتظر نمی‌مانند گذشت زمان و یك اتفاق منجر به حل اختلاف‌شان شود بلكه همیشه دیدگاهی خلاقانه برای حل مشكلات پیدا می‌كنند. 

-   این خانم‌ها علاوه بر اینكه به نیاز خودشان توجه می‌كنند به نیازهای همسرشان هم بی‌توجه نیستند و ملاك انصاف را همیشه مد نظر قرار می‌دهند. 

-   خودشان را مركز ثقل تغییرات زندگی شخصی‌شان می‌دانند و خودباوری بالایی دارند. آنها اعتقاد دارند موفقیت در زندگی به واسطه خودشان اتفاق      می‌افتد. 

-   در گفتار و كلام بسیار صریح و شفاف هستند. اگر لازم باشد احساس‌شان را بیان می‌كنند (حتی اگر منفی باشد) اما به احساس كسی آسیب          نمی‌رسانند. 

-   گاهی اوقات ریسك می‌كنند؛ یعنی راه‌هایی را انتخاب می‌كنند كه تا به حال نكرده‌اند. 

افرادی كه این مهارت‌ها را ندارند و نمی‌خواهند آن را كسب كنند، همان‌هایی هستند كه به شانس اعتقاد دارند و همه‌چیز را به قسمت و قضا و قدر ربط می‌دهند.