خشونت مد جدید فضای مجازی شده است

این شبکه ها بر ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی افراد تاثیر می گذارند و در همان حین آسیب هایی نیز به آن ها وارد می کند. یکی از انواع این آسیب ها، ابراز خصومت و خشمی است که به صورت کلامی از طریق توهین، تحقیر، انتقاد، عذر و بهانه و به کار بردن واژه های زشت در این شبکه ها منتقل می شود و متاسفانه امروزه تبدیل به یکی از رفتارهای رایج در شبکه های مجازی شده است.
چرا در فضای مجازی می توانیم خشن باشیم؟
چند دلیل وجود دارد که به پرخاش در فضای مجازی راه می دهد:

چهاردیواری اختیاری
قدیم ترها، وقتی با سروصدای بحث ها و دعوا و عزا و عروسی، همسایه ها اذیت می شدند، می شد در پاسخ به اعتراض دیگران، با چهره ای حق به جانب فریاد زد: «چاردیواری اختیاری!». اما امروزه، واژه های جدیدتری را برای فریاد کردن همان حق قدیمی ابداع شده است: «اینجا حریم شخصی من است»، «در مورد من قضاوت نکنید» و ده ها جمله شبیه این ها. همین استدلال از نوع حضور در شبکه های اجتماعی باعث شده که افراد این حق را برای خود قائل شوند که هر نوع اظهارنظر مثبت و منفی را نسبت به دیگران مطرح کنند و حتی در موارد شدیدتر خشم خود را در این شبکه ها ابراز نموده و از آن به عنوان حق طبیعی خود یاد کنند.

 تخلیه هیجانی
ابراز خشم در شبکه های اجتماعی اغلب به عنوان روشی برای تخلیه احساسات درنظر گرفته می شود. افراد فکر می کنند که با ابزار خشم خود در شبکه های مجازی حتی برای لحظه ای آرام می شوند. شبکه ها اجتماعی این امکان را به ما می دهد که پیش از آنکه فرصتی برای آرام شدن به خودمان دهیم، ناراحتی خود را در اولین فرصت به اشتراک بگذاریم و آن را منتشر کنیم، اما معمولا این مسئله موجب تشدید خشم و گسترش آن می شود.

نداشتن هویت مشخص
فناوری های جدید ارتباطی موجب می شود تا هویت های جدیدی شکل بگیرد. هویت افراد در اجتماعات مجازی «هویتی دیجیتال» است و سرزمین و نژاد، زبان بومی و محلی، کشور و فرهنگ ملی، هویت افراد را در اجتماعات مجازی خود را با دیگران گسترش دهند.

 روابط آزاد در دنیای مجازی
محیط های اینترنتی به ویژه شبکه های اجتماعی به گسترش روابط می انجامد؛ روابطی با هویت جدید. شبکه های مجازی به افراد هویتی نامعلوم می بخشد و چون نظارتی مانند نظارت دنیای واقعی بر آن حاکم نیست، باعث می شود که افراد آزادی بیشتری در روابط خود یافته و بتوانند هر نوع نظر و خواسته ای را هر چند خصمانه ابراز کنند.

بروز خشم در دنیای مجازی چه پیامدهایی دارد؟
به طور کلی آسیب های روانی شبکه های اجتماعی را می توان در پنج دسته تقسیم بندی کرد.

 ابراز نادرست احساسات
اغلب ارتباطات در ان فضا نوشتاری است و کیفیت ارتباط در فضای واقعی را ندارد، همین امر موجب کاهش احساسات در فرد می شود. این موضوع از آن جا اهمیت دارد که یک نوشته ممکن است حق مطلب را ادا کند، اما به هیچ وجه نمی تواند احساس افراد در جریان کنش متقابل را منتقل کند.
 تجربه ارتباط بدون مرز
در ارتباطات مجازی می توان دیوارها را شکست و به حوزه خصوصی دیگران وارد شد و حرف هایی را گفت که افراد حاضر نیستند در ارتباط چهره به چهره بگویند. همین نوع نادرست ارتباط سبب می شود که تعاملات اجتماعی روزمره دچار مشکل شود و روند گفت و گوی سالم بین افراد از بین برود.

 حساسیت زدایی و عادی سازی بروز نادرست خشم
با ورود شبکه های اجتماعی در تلفن های همراه و انعکاس تصاویر و فیلم های قتل ها و فجایع انسانی و گفت و گوهای خصومت آمیز بین افراد، نوعی خشونت در میان اعضای جامعه حاکم می شود و به طور ناخواسته ای منجر به یادگیری الگوهای رفتاری نامطلوب شده و به رفتارهای خشونت آمیز دامن می زند. درواقع این گونه اقدامات فقط نشان دهنده ناهنجاری رفتاری، خشونت خواهی و خشونت طلبی بوده، ذهن افراد جامعه را مشوش می کند.

 ایجاد احساس ناامنی عمومی در جامعه
بروز حجم زیادی از خشم های ناگفته در شبکه های اجتماعی وجدان جمعی را آزرده می کند و زشتی عمل را در ذهن افراد عادی سازی می کند و برای افرادی که بالقوه آمادگی پرخاشگری را دارند، همچون موجی موافق عمل می کند که ترس و وحشت را در جامعه تسری دهند و اعتماد عمومی را متزلزل کنند.

 آموزش شیوه های مختلف خصومت و پرخاشگری به دیگران
درست به همان صورت که بسیاری از شکل های دیگر کنش های اجتمعی را می آموزیم، مشاهده خشونت در رسانه ها، باعث به وجود آمدن یک الگوی غلط و آزاردهنده در بین افراد شده و موجب می گردد که افراد جامعه به تدریج این نوع از سبک ارتباطی را جایگزین روش های سالم مدیریت گفت و گوهای خود کنند.

انواع و اقسام پرخاش مجازی
به اشتراک گذاشتن مطالبی که محتوای آزاردهنده دارند
خیلی از ما در دنیای مجازی تبدیل به خبرنگارانی شده ایم که هر مطلبی را بازنشر می کنیم، بنابراین عکس های فجیع و سرهای بریده و تن های سوخته و پیکرهای تکه تکه شده را با تحلیل هایی سطحی بازنش می کنیم که عملا نه منجر به حرکت خاصی می شوند و نه ارزشی ایجاد می کنند و در نهایت، هم برای مخاطب آزاردهنده است و حس خشونت را منتقل می کند و هم هویت خود فرد را مخدوش می کند.
 حرف زدن نهاجمی
فضاهای آن لاین و شبکه های اجتماعی، شرایطی را برای برخوردهای تهاجمی و خشونت آمیز ایجاد کرده اند که گاه باعث می شود رفتارهایی حتی خشونت آمیزتری از فضای فیزیکی، در آن ها مشاهده شود؛ چرا که فرد سریعا و قبل از فرونشاندن خشم خود، فرصت دارد نظری را درباره هر یک از محتواهای موجود در شبکه های اجتماعی منتشر کند. شکایت کردن از شرایط کاری خود، اظهارنظر درباره رفتار فلان شخصیت مشهور در صفحه شخصی آن فرد، توهین کردن و حتی دعوای لفظی نمونه هایی از ابراز خشم و حرف زدن خصمانه در دنیای مجازی است.

 شکایت کردن در مورد رابطه های عاطفی
بروز خشم و عصبانیت از دوست یا شریک عاطفی که دیگر جواب شخص را نمی دهد یا کسی که از زندگی او خارج شده، به یک امر رایج در شبکه های اجتماعی مبدل شده است و کم نیستند زنان و مردانی که به لطف شبکه های اجتماعی چنین حرکت هایی را از سر خشم انجام می دهند و عصبانیت ناگفته خود را بروز می دهند.

آشکار کردن اطلاعات خصوصی افراد
مطرح کردن و به اشتراک گذاری گفت و گویی که در شرکت صورت می گیرد، عکسی که در یک مهمانی انداخته می شود، جمله ای که در یک رابطه دوستانه گفته می شود و در حال حاضر با آن ها مشکل پیدا کرده ایم نیز از جمله موارد بروز خشم در شبکه های اجتماعی است.