به گزارش
ایران خبر،درباره تاثیر بازیهای ویدئویی بر روی ذهن و رفتار انسان میان دانشمندان اجماع نظر وجود ندارد، البته برخی دانشمندان نوع بازی ویدئویی را در نحوه تاثیر گذاری مثبت یا منفی آن موثر می دانند، اما در مجموع نتایج بررسی ها درباره اثرگذاری این بازی ها گاه بسیار متفاوت و ضد و نقیض است.
*گروهی از محققان ایرانی: استفاده کوتاه مدت توانمندیهای ذهنی را بالا میبرد
امروزه بازیهای ویدئویی مورد توجه بسیاری از افراد در سنین مختلف قرار گرفته است، بطوری که ممکن است در طول شبانهروز زمان زیادی را به آن اختصاص دهند. همین باعث شده تا گروههای تحقیقاتی زیادی در سراسر دنیا به بررسی بازیها و تاثیر آن بر عملکرد مغز و اعصاب بپردازند. گروه نوروگیم نیز به عنوان یکی از تیمهای تحقیقاتی ایرانی به بررسی تاثیرات بازی ویدئویی فیفا 2015 پرداخته است.
ایلنا در این باره نوشت:با توجه به اینکه مغز انسان فرمانده بدن است و هر اتفاقی که در سیستم مغزی انسان می افتد نهایتا منجر به بروز یک رفتار در انسان میشود و هر رفتار ما بازخوردی از عملکرد سیستم عصبی مرکزی است، در بازیهای ویدئویی مهمترین و موثرترین بخش از بدن که درگیر بازی میشود و بازی بر آن اثر میگذارد سیستم عصبی است. بنابراین در کنار بازیهای ویدئویی باید به سیستم عصبی فرد بازیکننده و نهایتا رفتارهایی که از آن ایجاد میشود توجه کنیم.
با توجه به اهمیت این موضوع، گروه نوروگیم در کنگره علوم اعصاب سال 93 کاری تحقیقاتی در همین زمینه را با عنوان مقایسه تاثیرات بازی ویدئویی فیفا 2015 بر تغییرات عملکرد شناختی و هورمونی در داوطلبان دختر و پسر جوان به انجام رسانید.
در این بازی بازیکنهای دختر و پسر با میانگین سنی 20 سال شرکت کردند و بازی بصورت دونفره انجام شد. در ابتدای بازی فرم مشخصات شخصی و اطلاعات عمومی توسط بازیکنها پر گردید و همچنین قبل و بعد از بازی نمونههای بزاق (سنجش میزان هورمون استرس(کورتیزل)) از افراد گرفته شد و افراد تست PASAT را قبل و بعد از بازی جهت سنجش فعالیت شناختی (سلامت عمومی شناختی، سرعت پاسخگویی، توجه ممتد و خستگی ذهنی) انجام دادند.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که بازیهای ویدئویی میتوانند سیستم استرسی و ادراکی-شناختی افراد را تحت تاثیر قرار دهند همچنین نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که استرس اولیه در اثر بازیهای ویدئویی توانمندیهای ذهنی مثل توجه و سرعت پردازش و قدرت تصمیمگیری را بالا میبرد که می تواند نشان دهنده اثر مثبت بازیهای ویدئویی باشد ولی وقتی که بازیها بصورت طولانی مدت استفاده میشوند، استرس حاصل از آن بصورت مزمن میشود که توانمندیهای ذهنی را در فرد بازیکن مختل میکند.
از طرف دیگر در این مطالعه مقایسه سیستم استرسی و ادراکی-شناختی بین دو جنس بر این نکته میتواند تاکید کند که این تغییرات میتواند تا حدودی وابسته به جنس باشد. بنابراین باید به این نکته توجه کنیم که تاثیر بازیهای ویدئویی فقط مختص به یک جنس خاص نبوده بلکه در هر جنس با توجه به فیزیولوژی آن جنس میتواند تاثیرات مثبت و منفی بر سیستم عصبی، رفتاری و شناختی آن فرد بگذارد.
*آیا بازی های خشن ویدیویی رفتار را تغییر می دهد؟
محققان مکانیزمی را در مغز کشف کرده اند که احتمالا بین بازی های خشن ویدیویی و رایانه ای و بروز رفتارهای خشونت آمیز در افراد ارتباط ایجاد می کند.
این تحقیق توسط دانشگاه میسوری - کلمبیای آمریکا و با مشارکت 39 داوطلب که برای مدتی طولانی از بازی های ویدیویی و رایانه ای استفاده کرده اند، صورت گرفته است. محققین در حین آزمایش بر روی این افراد متوجه شدند که مغز آنها در مقابل تصاویر واقعی از خشونت - مثل حمله مسلحانه - واکنشی نشان نمی دهد؛ اما به تصاویر ناراحت کننده دیگر مثل جسد حیوانات یا کودکان بیمار واکنش نشان می دهد. پس به این نتیجه رسیده اند که کاهش یا فقدان واکنش مغز به تصاویر خشن و جنگی با بروز رفتار خشونت آمیز مرتبط است.
نتایج این تحقیق درحالی منتشر شده که بحث و نگرانی در این مورد در جوامع غربی اخیرا به شدت بالا گرفته است: شمار رو به افزایشی معتقدند استفاده از این گونه بازی ها - به خصوص برای ذهن تاثیرپذیر نوجوان - می تواند عاملی ترغیب کننده به ارتکاب جرم باشد؛ و در واقع بی رحمی و خشونت را به رفتاری قابل قبول برای کاربر بازی تبدیل می کند.
پدر و مادر یک نوجوان بریتانیایی که در سال 2003 کشته شد، همچنان بر این عقیده اند که قاتل او، تحت تاثیر بازی های خشن ویدیویی دست به این قتل زده است.
تاکنون تحقیقات زیادی در مورد تاثیر این نوع بازی ها بر افراد در گروه های سنی مختلف صورت گرفته که اغلب آنها هم به همین نتیجه رسیده اند که میان استفاده از بازی های ویدیویی و رایانه ای با موضوعات جنگی و خشن و رفتارهای خشونت آمیز ارتباطی مستقیم وجود دارد.
در مقابل، برخی استدلال می کنند که نتیجه این گونه تحقیقات در واقع نشان می دهد که افراد خشن بیشتر از دیگران جذب این گونه بازی های می شوند و نه اینکه بازی های خشن ویدیوئی و رایانه ای باعث بروز رفتار خشونت آمیز شده اند.
کاهش عاطفه
در این تحقیق، از امواج مغز عکسبرداری و یکی از فعالیت های آن به نام واکنش پی - 300 اندازه گیری شده است. میزان پی - 300 در واقع نشان می دهد که مغز ما با دیدن یک تصویر چه جنبه های عاطفی را به آن نسبت می دهد. معمولا وقتی از دیدن تصویری متعجب یا ناراحت می شویم میزان پی - 300 ما افزایش می یابد و بالعکس اگر عاطفه ای در ما برانگیخته نشود، میزان آن کمتر می شود.
گروه تحقیقی دانشگاه میسوری - کلمبیا می گوید: "وقتی به داوطلبان این تحقیق، که از کاربران بازی های خشن ویدیوئی و رایانه ای با سابقه طولانی هستند، گفتیم می توانند رقیب خود را "تنبیه" کنند، آنهایی که کمترین میزان واکنش پی - 300 داشتند، خشن ترین راه را انتخاب کردند."
منتقدان این تحقیق می گویند که افرادی که از این نوع بازی های استفاده می کنند پس از مدتی حساسیت خود را نسبت به تصاویر خشن از دست می دهند اما این تحول مغزی به رفتار خشونت آمیز در زندگی واقعی منجر نمی شود.
اما در مجموع به نظر می رسد چه آنهایی که نگاه مثبت یا مسامحه گرانه ای به بازیهای ویدئویی دارند و چه آنهایی که بدبینانه به این سرگرمی عصر جدید نگاه می کنند، در بک موضوع اتفاق نظر دارند و آن اینکه اعتیاد به بازیهای ویدئویی و استفاده طولانی مدت از آنها مخرب است.