ایران خبر بررسی می کند؛
عدالت اقتصادی با بنزین چند نرخی محقق می شود؟
کد مطلب: 58934
تاریخ انتشار : شنبه ۲۸ فروردين ۱۳۹۵ ساعت ۱۹:۱۶
هفته گذشته مجلس یکی از روزهای پر سر و صدا را گذراند و البته مصوبات جنجالی داشت که به نظر می‌رسد کمتر مسایل کارشناسی مورد توجه قرار گرفته بوده است.
به گزارش ایران خبر، یکی از مصوبات مجلس که البته بعد از گذشت سه چهار ساعت بلافاصله برگشت خورد، افزایش قیمت بنزین و 4 نرخی شدن بنزین بود. براساس تصمیمی که مجلس داشت، قیمت بنزین در سال ۹۵ تا مصرف ۱۸۰ لیتر، هزار تومان، از ۱۸۰ تا ۲۲۰ لیتر ۱۵۰۰ تومان، از ۲۲۰ لیتر تا ۲۶۰ لیتر ۱۷۵۰ تومان و ۲۶۰ لیتر به بالا ۲هزار تومان می‌شد.
افکار نیوز در این باره نوشت:این تصمیم مجلس برای بالا بردن نرخ بنزین تا 2 برابر نرخ کنونی براساس مصرف پلکانی، در حال حاضر که نرخ نفت به یک‌سوم قیمت سال قبل کاهش پیدا کرده، ابهام‌هایی را به وجود آورده است، زیرا هزینه تولید و نیز خرید بنزین به وسیله واردات به دلیل افت نرخ نفت پایین آمده است.
در این وضعیت، افزایش پلکانی نرخ بنزین با توجیه افزایش هزینه دریافتی از پرمصرف‌ها، نه‌تنها توجیه مناسبی به نظر نمی‌رسد، بلکه این سوال جدی را مطرح خواهد کرد که آیا می‌شود با توجیه جریمه کردن پرمصرف‌ها، هزینه بیشتر و غیرواقعی از مصرف‌کنندگان دریافت کرد؟
*افزایش پلکانی قیمت بنزین قابل اجرا نیست
در همین رابطه رییس جایگاهداران سوخت کشور با اعلام اینکه در پیگیری انجام شده فهمیدیم دولت مخالف مصوبه امروز مجلس است،گفت: اگر دولت یا مجلس می خواهد بنزین را گران کند بیاید یک قیمت مشخص اعلام کند، این رویه که چند نرخی و پلکانی باشد به هیچ وجه قابلیت اجرا ندارد.
رییس جایگاهداران سوخت کشور با اعلام اینکه در پیگیری انجام شده فهمیدیم دولت مخالف مصوبه امروز مجلس است،گفت: اگر دولت یا مجلس می خواهد بنزین را گران کند بیاید یک قیمت مشخص اعلام کند، این رویه که چند نرخی و پلکانی باشد به هیچ وجه قابلیت اجرا ندارد.
بیژن حاج محمدرضا در گفتوگو با تسنیم اظهار داشت: مصوبه امروز مجلس برای پلکانی کردن قیمت بنزین بسیار عجیب و تأسف آور است.
وی افزود: طبق پیگیری هایی که انجام دادیم متوجه شدیم که هیئت دولت نیز مخالفت خود را با این مصوبه به مجلس شورای اسلامی اعلام کرده و طبق نظرخواهی که از وزارت نفت شده، وزارت نفت نیز به صورت مجزا مخالفت خود را اعلام کرده و ما نیز در ادامه امروز مخالفت کتبی و رسمی خود را با این مصوبه اعلام می کنیم.
رئیس اتحادیه جایگاهداران سوخت کشور تصریح کرد: دستگاههای ما دستگاههایی قدیمی هستند که با این مصوبه باید تمامی دستگاه را تغییر دهیم.
وی ادامه داد: نمی توان در سامانه موجود و دستگاههای موجود چندین نرخ را به صورت پلکانی قرار داد، این کار نیازمند ایجاد تغییرات اساسی است که اگر بیاییم تمامی دستگاهها و نرم افزارها را با کار بسیار و انرژی و هزینه بسیار تغییر دهیم، مگر می توانیم به تمامی کارگران جایگاهها در تمامی کشور اعتماد کنیم که با قانونی غیرشفاف تخلفی صورت نگیرد؟ و تخلف و فسادی رخ ندهد؟ من می گویم 80 درصد کارگران جایگاهها قابل اعتماد هستند اما چرا قانون فضای سوءاستفاده را با عدم شفافیت فراهم کند؟
حاج محمدرضا با طرح این سوال که "چرا مجلس می آید قانونی را وضع می کند که شفاف نیست و فضا را برای سوءاستفاده باز می گذارد؟"، گفت: در هیچ کجای دنیا این روال برای عرضه بنزین انجام نمی گیرد، من نمی دانم با چه استدلالی این مصوبه به تصویب رسید.
وی افزود: قرار قانونی این بود که تا پایان سال 94 که انتهای برنامه پنجم توسعه تعیین شده بود، قیمت عرضه بنزین به نرخ فوب خلیج فارس برسد، هم اکنون قیمت بنزین در فوب 890 تومان است؛ در امارات همین لحظه بنزین لیتری 890 تومان عرضه می شود و در عراق حدود 880 تومان؛ قیمت عرضه بنزین در ایران از نرخ فوب هم گذشته و اکنون داریم بالای نرخ فوب عرضه می کنیم.
رئیس اتحادیه جایگاهداران سوخت کشور اذعان داشت: مردم به اندازه کافی مشکل دارند، چرا مجلس مصوبه ای می دهد که مشکلات مردم را چند برابر کند؟ اگر این مصوبه اجرایی شود با تاکسی ها، وانت بارها و ... چه کنیم؟ مگر می شود نرخ ها را کنترل کرد؟
وی ادامه داد: اگر دولت یا مجلس می خواهد بنزین را گران کند بیایند یک قیمت مشخص اعلام کنند، این رویه که چند نرخی و پلکانی باشد به هیچ وجه قابلیت اجرا ندارد.
وی افزود: ما آمدیم نرخ بنزین را پس از گذر از مراحل بسیار آزاد کردیم، کارت های سوخت جمع شد، اکنون دوباره مصوبه ای را ارائه داده اند که باید از اول کارت سوخت تعریف شود و روالی که دریای کار را به وزارت نفت تحمیل می کند؛ عملا بخش نفت را به همراه مردم با این مصوبه به آتش می کشند.
رئیس جایگاهداران سوخت کشور خاطرنشان کرد: خدا را خوش نمی آید که مردم را انقدر اذیت کنند، ما از مجلس و دولت انتظار داریم قوانین به گونه ای تصویب شوند که هم شفافیت کامل برای اجرا داشته باشند و هم منفعت مردم در آنها دیده شود.
*دفاع توکلی از طرح پلکانی نرخ بنزین
اما توکلی، نماینده مردم تهران در مجلس موافق این طرح است و با دفاع از مصوبه بنزینی مجلس می گوید: کسی که در حد متوسط مردم و یا کمتر مصرف می‌کند، هیچ عوارض و مالیاتی پرداخت نمی‌کند، اما چنانچه فردی بیش از متوسط مردم مصرف کند، به صورت پلکانی باید مالیات بیشتری بدهد.
احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی و طراح بند الحاقی به قانون بودجه سال 95 درباره بنزین در گفتگو با برنامه «پیک بامدادی» رادیو ایران با اشاره به اهمیت کارت سوخت گفت: «کارت سوخت می‌تواند با دسته‌بندی کردن مشتریان، امکانی را برای دولت فراهم کند که سیاستهای مناسبی را اعمال کند؛ مثل اینکه از مصرف زیاد جلوگیری کند یا از آنها که بیش از اندازه مصرف می‌کنند، مالیاتی به عنوان عوارض آلایندگی دریافت کند».
توکلی در خصوص طرح پیشنهادی خود توضیح داد: «بر اساس طرح پیشنهادی، دولت موظف می‌شود که مصرف متوسط مردم را به عنوان مقدار پایه در نظر بگیرد. بیش از این مقدار را به صورت پلکان‌های 40 لیتری عوارض را زیاد کند. در نتیجه، کسی که در حد متوسط مردم و یا کمتر مصرف می‌کند، هیچ عوارض و مالیاتی پرداخت نمی‌کند،اما چنانچه فردی بیش از متوسط مردم مصرف کند، به صورت پلکانی باید مالیات بیشتری بدهد. قیمت‌گذاری پلکانی در حال حاضر، در مورد برق دارد اجرا می‌شود و مشکلی هم ایجاد نشده است».
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با مردود دانستن امکان افزایش فساد و قاچاق با اجرای این طرح، افزود: «این روال نه‌تنها فساد ایجاد نمی‌کند، بلکه جلوی فساد را خواهد گرفت؛ چراکه در حال حاضر، اغلب مردم با کارت جایگاه بنزین می‌زنند و این باعث می‌شود که فساد به سرعت رشد کند».
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه صبح روز سه‌شنبه هفته گذشته (24 فروردین‌ماه) و در جریان بررسی تبصره 14 قانون بودجه سال 95، با الحاق بندی به این تبصره موافقت کردند که به موجب آن، دولت موظف به حفظ کارت سوخت خواهد شد. علاوه بر این، مالیاتی در قالب عوارض آلایندگی از کسانی که بیش از مقدار متوسط، بنزین مصرف کنند، دریافت می‌شود. البته این مصوبه، در جلسه عصر همان روز، به دلیل وجود ابهاماتی، برای بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق مجلس ارجاع شد.
*چندقیمتی شدن بنزین راه دزدی و قاچاق را باز می‌کند
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی مصوبه مجلس هم در خصوص پلکانی شدن قیمت بنزین را احساسی توصیف کرد و خواستار انجام کارشناسی بین دولت و مجلس در این رابطه شد.
غلامعلی جعفرزاده در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: ما با حذف کارت هوشمند مخالف بودیم به خاطر اینکه بانک اطلاعاتی کشورها از قاچاق کالای بنزین و همچنین میزان مصرف به ما اطلاعات می‌داد، در صورت حذف کارت سوخت، حذف می‌شد، اما در عین حال هر زمانی که ما بنزین را چند قیمتی کردیم راه قاچاق و دزدی را باز کردیم و من معتقدم پیچیده کردن این موضوع مردم را در یک کلاف سردرگم می‌اندازد.
وی با بیان اینکه شیوه پلکانی کردن قیمت بنزین اصلاً پاسخگو نیست و کشور را ملتهب می‌کند، افزود: هر کشوری یک کالای استراتژیک دارد و آن کالا بر اقتصاد آن کشور، میزان کنترل بودجه و افزایش یا کاهش نرخ سایر کالاها تأثیرگذار است. کالای اثرگذار استراتژیک کشور ما هم بنزین است که تغییر قیمت آن، خیلی چیزها را دستخوش تغییرات قرار می‌دهد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه نباید کالای استراتژیک کشورمان را ملعبه دست سیاسی و بازی خودمان قرار دهیم، یادآور شد: به نظر می‌رسد باید یک کار پخته و منطقی بین مرکز پژوهش‌های ریاست جمهوری و مرکز پژوهش‌های مجلس انجام شود و طرح کارشناسی در این زمنیه ارائه شود.
جعفرزاده در پایان خاطرنشان کرد: چرا باید چنین تنشی را به کشور وارد کنیم آن هم بدون مطالعه و فقط بر اساس فضای احساسی و صرفاً نظر چند نفر که معلوم نیست تحقیق و پژوهش آن به درستی انجام شده یا نه
*اجحاف با بنزین گرانتر از فوب خلیج فارس
این سوال به این دلیل ذهن می‌رسد که نرخ هر لیتر بنزین به قیمت فوب خلیج‌فارس هم‌اکنون بیشتر از یک‌هزار و 300 تومان نیست و گرفتن هر مبلغی بیشتر از این رقم که بابت استفاده بیش از ۱۸۰ لیتر بنزین در ماه در نظر گرفته شده، اجحاف در حق هر یک از شهروندان خواهد بود که بیشتر از این میزان بنزین مصرف می‌کند.
از سوی دیگر، این تصمیم مجلس جدای از تاثیری که روی سطح عمومی قیمت‌ها خواهد داشت، به نظر می‌رسد دوباره نظام چند نرخی شدن بنزین را به اقتصاد ایران باز خواهد گرداند. این در حالی است که در نیمه اول سال گذشته بعد از چندین سال، بنزین تک‌نرخی شده بود. این اقدام به دلیل جلوگیری از فساد و رانت صورت گرفته بود، بنابراین به نظر می‌رسد دور باطل بنزین چندنرخی به اقتصاد ایران باز خواهد گشت.
