جوامع انسانی سنتی با ورود به جامعه صنعتی و مدرن، روابط اجتماعی و فردی خود را دستخوش تغییرات محسوسی کردند.
جامعه مدرن با داشتن تکنولوژی و وسایل ارتباطی نوین هر روز فاصله های اجتماعی را بیشتر می کند و افراد معاشرت ها و روابط خانوادگی را به شکل سنتی و بومی از دست داده اند. عوامل متعددی از قیبل: مهاجرت، توسعه شهرنشینی، فاصله جغرافیایی، تکنولوژی و صنعت همه دست به دست هم دادند تا مردم مجالی برای معاشرت با یکدیگر نداشته باشند.
حسین آقاجانی، استاد جامعه شناسی در گفتگو با
ایران خبر؛ در پاسخ به این پرسش که چه عواملی بر کمرنگ شدن روابط خانوادگی تاثر گذار هستند پاسخ داد: همان طوری که جامعه از ساخت روستایی به ساخت شهری تبدیل می شود، تغییرات فرهنگی و اجتماعی در ساختار جامه رخ می دهد. عواملی که نظام خانواده گسترده و نظام خویشاوندی را دستخوش تغییرات سریع می کند.
وی گفت: قبل از اینکه افراد فکر مهاجرت و کوچ نشینی داشته باشند در محله های روستانشین ساکن بودند، در آن محله ها به دلیل نوعی روابط که متکی بر احساسات و عواطف بود، آدمها اغلب شبیه هم بودند. جامعه کوچک مفهوم خانوادگی و آشنایی را داشت و در نظام خویشاوندی و فامیلی مشارکت وجود داشت.
تغییرات عامل تاثیر گذار فاصله اجتماعی
استاد جامعه شناسی افزود: یکی از ویژگی های جامعه مدرن و امروزی دوری افراد از همدیگر است و این یک حالت طبیعی به حساب می آید نه آسیب اجتماعی. تغییرات عامل تاثیرگذار در فاصله اجتماعی افراد هستند.
وی بیان داشت: فاصله جغرافیایی هم یکی از عوامل تاثیرگذار است. افراد به محض ورود به شهرهای بزرگاز نظر جغرافیایی از هم دور می شوند. در گذشته ازدواج ها بیشتر از جنبه جغرافیایی صورت می گرفت و افراد در محله های زندگی خود با هم آشنا می شدند سپس ازدواج می کردند.
آقاجانی با اشاره به ورود وسایل ارتباط جمعی گفت: این وسایل هم از عوامل تاثیرگذار هستند ولی تاثیر گذاری کارکردی دارد و واقعی نیست یعنی هم حسی را نزدیک نمی کند و باعث فاصله بین افراد می شود.
آقاجانی افزود: تغییر و تحولات در ساختار خانواده هم یکی دیگر از عوامل فامیل گریزی است. چون تغییر و تحول در خانواده می تواند عاملی باشد که مناسبات گذشته فراموش شود. مثل آداب و رسوم، سنن، باورها که نوع و شکل جدیدی به خود گرفته اند.
ناخواسته سنت هایمان را تغییر دادیم
وی گفت: جامعه ما روز به روز کوچک تر و مدرنیته تر می شود و خودمان باعث و بانی آن هستیم اما حاضر به قبول کردن این مسئله نیستیم. خودمان سنت ها را تغییر دادیم خودمان هم می خواهیم همان سنت ها را حفظ نماییم.
استاد جامعه شناسی بیان داشت: دو چیز است که انسانها را به یکدیگر نزدکی می کند. یکی نظام خویشاوندی و دیگری وجود طبیعت است. که متاسفانه در جامعه مدرن امروزی این دو مورد بسیار کمرنگ شده است.
آقاجانی با اشاره به ساخت و سازهای بی رویه افزود: متاسفانه کسانی هستند که به محض دیدن زمین خالی تفکر اقتصادی پیدا می کنند و به جای اینکه زمین را به فضای طبیعی و تفریحی تبدیل کنند تا مردم احساس آرامش بیشتری داشته باشند شروع به برج سازی می نمایند. همین آپارتمان های کوچک و دلگیر هم از عوامل موثر فامیل گریزی به حساب می آید. در آپارتمان های کوچک با وجود تلویزیون، ماهواره و اینترنت مردم را نسبت به اطرافیان بیگانه می شوند و در همان آپارتمان کوچک خود اوقات خود را سپری می کنند.
آقاجانی در پایان خاطر نشان ساخت: برای این مشکل راهکار وجود دارد اما با فکر و مطالعه می توانیم به نتیجه ای برسیم که مردم احساس آرامش کنند و همان آرامش کارکردهای خوبی را در اجتماع به همراه خواهد داشت.
گزارش از مه جبین محمدی-
ایران خبر