آیا مستاجران به سمت هزینه‌کرد منطقی‌تر گام‌ برداشته‌اند؟

افزایش توجه به خانه‌های کوچک دربازار رهن و اجاره

کد مطلب: 38358
 
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۴ شهريور ۱۳۹۴ ساعت ۱۱:۵۸
کارشناس بخش مسکن: اگر کاهش درآمدهای مردم ادامه پیدا کند، احتمالا شاهد معضلاتی مانند بد مسکنی، کم مسکنی و کم مصرفی در ابعاد گسترده، خواهیم بود.
افزایش توجه به خانه‌های کوچک دربازار رهن و اجاره
 
گذشت از آن زمانی که «اجاره‌نشینی» را «خوش‌نشینی» تعبیر می‌کردند، این روزها دیگر افرادی که نمی‌توانند از پس خرید خانه برآیند، خانه مورد نیاز خود را به راحتی نیز نمی توانند اجاره کنند.
آرام و با دقت برگه‌های سررسید بنگاه را ورق می‌زند؛ ترجیح می‌دهد خودش این کار را کند. می‌گوید: «مشاوران املاک تند و سرسری این کار را می‌کنند» و با این جمله لبخندی بر لب صاحب بنگاه می‌نشاند. در پاسخ به سوالمان در مورد وضعیت اجاره‌بها می‌گوید: «آنقدر قیمت‌ها بالا رفته است که دیگر مالکان مجبور شده‌اند که کوتاه بیایند، در غیر این صورت، خانه‌هایشان بدون مستاجر خواهد ماند.»
وی با کشیدن آهی می‌افزاید: «دو فرزند دارم. مالک خانه‌ام جوابم نکرده است اما رهن و اجاره خانه‌ بالا بوده و نمی‌توانم هیچ مبلغ دیگری حتی کم به آن بیفزایم. حالا چند خیابان پایین‌تر آمده‌ام و به دنبال خانه‌ای یک خوابه به جای دو خوابه می‌گردم. خوب خرج زندگی بالاست و بدم نمی‌آید که که اگر شد، مقداری از مبلغ رهن را هم ذخیره کنم.» با لبخند ادامه می‌دهد: «صمیمانه‌تر زندگی می‌کنیم، نکنیم چه کنیم؟»

آرامش در بازار رهن و اجاره
س- حمیدی مشاور املاک نیز به ما می‌گوید: امسال بازار تابستانی اجاره مسکن گرم اما آرام بود. برخی خانه‌های جدید اجاره کردند و برخی ترجیح دادند در همان خانه قبلی بمانند و قرارداد اجاره‌ نشینی خود را تمدید کنند. در این میان مستاجرانی نیز ترجیح می‌دهند به خانه‌های کوچک‌تری نقل مکان کنند چراکه با این کار هم از پرداخت وجه بیشتر از سال گذشته معاف می‌شوند و در این میان شاید بتوانند مقداری از مبلغ رهن خود را بازپس بگیرند.
اما یکی دیگر از مشاوران املاک مرکز شهر، که آرامش بازار رهن و اجاره امسال را مثال زدنی توصیف می‌کند و می‌گوید: امسال شاهد رشد چشمگیری در اجاره‌بها نبودیم و حتی در مواردی کاهش اجاره‌بها نیز اتفاق افتاد.
محمدعلی امراللهی در گفت‌وگو با صدای اقتصاد، می‌افزاید: تعیین اجاره‌بهای امسال بیشتر از هر چیز، به انصاف مالک بستگی داشت. اگر بخواهیم به صورت آماری صحبت کنیم، 60 درصد از قراردادها با افزایش، 30 درصد بدون تغییر و 10 درصد با کاهش نرخ اجاره‌ همراه بوده است.
وی کاهش دغدغه مستاجران در انتخاب موارد را از ویژگی‌های بازار اجاره امسال می‌داند و ادامه می‌دهد: امسال به مالکانی که عادت کرده بودند سالانه قیمت را افزایش دهند و قیمت رهن و اجاره سال گذشته را ملاک قرار می دادند، سخت گذشت.
این مشاور املاک تصریح می‌کند: مالکانی بودند که به رسم هرساله، اجاره بهای واحدهای معرفی شده خود به بنگاه‌ را تا 30 درصد هم افزایش دادند اما پس از چند ماه مجبور شدند با افزایشی کمتر از نصف این میزان ملک را به اجاره بدهند.
امراللهی تناسب نسبی عرضه و تقاضا را از خصیصه‌های بازار رهن و اجاره امسال عنوان کرده و می‌گوید: امسال مراجعه کنندگان با صبر و بدون عجله به دنبال بهترین موارد برای اجاره بودند حال آنکه در گذشته وضعیت به این صورت نبود.
وی یادآور می‌شود: تمایل برخی از مستاجرین به اجاره کردن واحدهایی کوچکتر از خانه‌ای که پیش از این داشته‌اند نیز قابل توجه بود چراکه با این کار مقداری در هزینه‌های خود صرفه‌جویی می‌کنند.

کاهش درآمدهای مردم و اقتصاد ضعیف
اما محمد عدالتخواه کارشناس مسکن به صدای اقتصاد، می‌گوید: اینکه بازار به سمت اجاره خانه‌های کوچک برود از یک سو نشانه این است که اقتصاد ضعیف شده و این اجبار به وجود آمده که اگر کسی تا دیروز در خانه‌هایی با متراژ بزرگ‌تر زندگی می کرده به دلیل محدودیت‌های درآمدی و امکانات مالی، به خانه‌های کوچک‌تر نقل مکان کند.
وی می‌افزاید: البته این مورد می‌تواند نشانه خوبی نیز باشد مبنی بر اینکه به هر صورت، افراد آماده شده‌اند تا به حد نیاز خانه اجاره کنند و به صورت منطقی هزینه کنند اما در مورد خانواده‌هایی که با وجود تعداد افراد زیاد مجبور به سکونت در خانه‌هایی کوچک می‌شوند، این موضوع تنها نشان از کوچک شدن سبد خانوار دارد.
این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: اگر موضوع کاهش درآمدهای مردم ادامه پیدا کند، احتمالا شاهد معضلات مانند بد مسکنی، کم مسکنی و کم مصرفی در ابعاد گسترده، خواهیم بود.
وی با تاکید بر اینکه ابتدا باید مشکل مردم بی‌خانمان را حل کنیم و مشکل خالی ماندن احتمالی خانه‌های خاص و بزرگ، مشکل فعلی ما نیست، می‌گوید: سازندگان خانه‌های بزرگ باید به نیاز جامعه فکر می‌کردند، این خانه‌ها برای اقشار پردرآمد و خاصی تولید شده‌اند.
عدالتخواه اظهارمی‌کند: تولید کننده باید تولید خود را با نیاز جامعه همراه کند حال آنکه تولید خانه‌های بزرگ به یک عادت تبدیل شده و فارغ از اینکه آیا جامعه به این مسکن نیاز دارد یا نه، با تصور اینکه تولید خانه‌های بزرگ سود بیشتری دارد، برخی به ساخت و ساز این گونه تولیدات روی آورده‌اند.
این کارشناس مسکن می‌گوید: تولیدکنندگان باید با تقاضا جامعه هم سو باشند و دولت نیز باید نیاز جامعه را اطلاع رسانی کند و این امر در زمان صدور مجوز برای ساخت نیز مدنظر قرار بگیرد.