خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها؛ قطعی برق پس از مدتی دوباره سر از استان سمنان درآورده است. آن هم استانی که دو نیروگاه تأمین برق بزرگ در درون خود دارد و به تازگی نیز نیروگاه ۱۰ مگاواتی انرژی خورشیدی به عنوان سومین نیروگاه تأمین برق استان سمنان به خط توزیع افزوده شده است.
همچنین نیروگاه‌های خورشیدی کوچکی که کمیته امداد طی سال‌های اخیر با استفاده از طرحی در مشارکت با شرکت برق منطقه‌ای در روستاهای جنوب استان سمنان ایجاد کرده در واقع (هر چند اندک) چهارمین منبع تأمین برق استان سمنان محسوب می‌شود.
تصمیم‌گیری در تهران اجرا در سمنان
با این وجود باز هم مسئولان شرکت برق منطقه‌ای و توزیع اصرار دارند که کمبود برق در استان سمنان وجود نداشته و چون برق به صورت خط توزیع کشوری است از تهران درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود. این مسئولان همچنین معتقد هستند که میزانی از هدر رفت برق در زمینه رمز ارزها است اما به هدر رفت یک سوم برق به دلیل فرسودگی سیستم توزیع اشاره‌ای نمی‌کنند.
مردم مشکلات را درک می‌کنند و تا امروز هم نشان داده‌اند که در خصوص قطعی برق همراهی می‌کند اما تنها یک خواسته دارند و آن این است که روال قطعی برق در استان سمنان به صورت واقعی و صحیح اطلاع رسانی شود و خاموش‌ها بر طبق همان برنامه جلو برود. مقوله‌ای که امروز شاهد آن نیستیم و سه ایراد بزرگ در سیستم قطعی برق پدید آورده است.
نخستین اشکال این است که برخی مناطق در شهرهای استان سمنان وجود دارند که تکلیف آنها از لحاظ منطقه مشخص نیست به این نحو که خیابانی در فهرست قطعی برق به شکل ابتدا و انتها اعلام می‌شود تا هر کدام در مقطع خاص قطعی را تجربه کنند (برای مثال خیابان زینبیه شاهرود در فهرست قطعی برق به صورت ابتدای زینبیه و انتها آمده است) اما در عمل قطعی برق یا در تمامی منطقه رخ می‌دهد و یا مشخص نیست انتهای خیابان چه تعریفی دارد در نتیجه آن طور که اداره برق می‌گوید، قطعی برق انجام نمی‌شود.
مشکلات پدید آمده برای مردم
مشکل دوم این است که قطعی بر طبق برنامه انجام نشده و این مشکلاتی را برای مردم پدید می‌آورد سومین موضوع که مورد اعتراض مردم قرار گرفته این است که بارها دیده می‌شود قطعی برق در یک ساعت خاص صورت می‌گیرد برای مثال برخی کسبه می‌گویند سه روز متوالی ساعت ۱۹ تا ۲۱ که اوج کارشان است، بر قطع می‌شود در نتیجه اداره برق می‌بایست این قطعی را در بین ساعات دیگر شبانه روز توزیع کند.
این موضوعات در کنار مقوله مبهم پرداخت خسارات، مهم‌ترین مشکلات مردم با قطعی برق محسوب می‌شود که البته اداره برق نیز مانند سابق مصرف مردم و همچنین تصمیم مسئولان کشوری را مقصر امر می‌داند این در حالی است که موضوع قطعی مکرر برق به خصوص در شهرک صنعتی‌های استان سمنان که بازه قطعی آنان ده ساعت است، در کنار اعتراض مردم صدای دستگاه قضائی را نیز در آورده به طوری که دادستان استان سمنان طی نامه‌ای رسمی از اداره برق خواست به صورت جدی به برنامه ابلاغی پایبند باشند.
واکنش دستگاه قضائی
این واکنش اما پایان کار نبود و به روز گذشته معاون قضائی دادگستری کل استان سمنان به مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای این استان اعلام کرد: ما متوجه فشاری که به همکاران شما (خطاب به اداره برق) وارد می‌شود هستیم اما پس از چند ماه انتظار به جایی است که دست‌کم شاهد تغییر روش شما باشیم.
حجت‌الاسلام عین الکمال بیان کرد: مدیر برق منطقه‌ای سمنان می‌گوید: ما هیچ ایرادی در کار ما نیست اما با همه احترامی که برای ایشان قائل هستیم این سوال را می‌پرسیم که اگر ایرادی در کارتان نیست پس چرا تا این حد نارضایتی از کار شما وجود دارد شما حتی پس یک برنامه‌ریزی منظم درباره قطعی برق بر نیامدید برنامه اعلام شده و رعایت نمی‌شود اما باید گفت وقتی از مردم پول می‌گیریم تا نمی‌توانیم با یک شرکت بیمه برای خسارات قرارداد ببندیم باید بدانیم که کار من ایراد دارد.
وی افزود: مردم در نقاط مرزی استان سمنان چه گناهی دارند که باید هشت ساعت قطعی برق را تحمل کنند دستگاه قضائی در راستای صیانت از حقوق مردم خود را وظیفه مند می‌داند نمی‌توان پذیرفت که بعد از چند ماه اوضاع این گونه باشد و تازه بگویند ممکن است این شرایط ادامه نیز داشته باشد این شایسته مردم نیست که برق خانگی و صنعتی شأن قطع شود لذا باید کوشید تا روش‌ها تغییر و روان جامعه آرام شود.
قطعی‌ها کم فایده است فقط مردم اذیت می‌شوند
کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌گوید: طبق اعلام مسئولان تلفات برق تولیدی کشور معادل ۴۳ درصد مصرف برق خانگی است از سوی دیگر داده‌های وزارت نیرو نشان می‌دهد که ۱۰ تا ۱۲ درصد برق تولیدی در کشور در مرحله انتقال و توزیع از بین می‌رود و بخش عظیمی از برق در نیروگاه تولید می‌شود که راندمان پایین دارد و هم اکنون تنها ۳۶ درصد برق کشور از نیروگاه‌های چرخه ترکیبی تولید می‌شود که این معادل یک سوم برق ایران است.
حسن همتیان با بیان اینکه اصلاً سهم مصرف برق خانگی آنقدر نیست که قطعی‌ها بتواند مشکل زیادی را رفع کند، بیان داشت: طبق اعلام وزارت نیرو سهم مصرف برق مشترکان خانگی طی ۱۰ سال گذشته هیچ‌گونه افزایشی نداشته و رشد صفر درصدی نشان می‌دهد. این سهم در بین مشترکان عمومی روند کاهشی داشته و با دو دهم درصد رشد منفی از ۹.۳ درصد در سال ۹۸ به ۹.۱ درصد در سال گذشته رسیده که ناچیز است.
وی با بیان اینکه قطعی‌ها کم فایده است فقط مردم اذیت می‌شوند، تاکید کرد: اصلاً مقدار مصرف مردم آن‌قدری نیست که بتواند مشکلی را حل کند در نتیجه از مسئولان می‌خواهیم که به ارتقای خط توزیع و تولید برق بپردازند که بخش اعظم برق مصرفی را در واقع هدر می‌دهد این موضوع در آب هم وجود دارد یک پنجم آب استان سمنان فقط توسط خط انتقال فرسوده هدر می‌رود اما مسئولان به دلیل هزینه بر بودن، هرگز به دنبال تعویض خطوط انتقال نیستند.
قطعی برق و ضرر صنایع
این کارشناس با بیان اینکه بهتر است دولت درباره مزارع بیت کوین کشورهایی مانند چین توضیح دهد و اینکه وزارت نیرو اعلام کرده چهار تا شش کشور در ایران مزرعه دارند آیا برق این مزارع قطع شده است؟ بیان داشت: مسئولان ۱۰ ساعت برق شهرک‌های صنعتی استان سمنان را قطع می‌کنند این شهرک‌ها پنجشنبه و جمعه هم تعطیل هستند در نتیجه چهار روز در هفته را کار می‌کنند آیا اینگونه می‌تواند تولید داخلی را حمایت کرد؟
همتیان با بیان اینکه یک کارخانه چطور با چهار روز کار می‌تواند هفت روز حقوق به کارگران خود بدهد، تاکید کرد: در واقع این قطعی‌ها ضرر هنگفتی را به ۱۸ شهرک و ناحیه صنعتی استان سمنان وارد می‌سازد که بعضاً حتی قابل جبران نیست چرا که آسیب دیدن دستگاه‌های تولیدی که با تلاطم‌های اقتصادی و مشکلات ارزی امروز میلیون‌ها و حتی در برخی صنایع میلیاردها تومان هزینه دارد، می‌تواند به راحتی یک کارخانه را ورشکست کند.
وی می‌افزاید: بسیاری کارخانه‌ها امروز در اوج بحران بازار فروش به بدبختی توانسته‌اند سفارش‌هایی را بگیرند و مثلاً در بازه‌های ۷۵ یا ۱۰۰ روزه آنها را تحویل دهند ده ساعت قطعی برق در یک روز به معنای از دست رفتن یک روز کاری است از سوی دیگر دو روز در هفته نیز (جمعه به واسطه تعطیلی و پنجشنبه هم تعطیلی ستاد کرونا) شهرک‌های صنعتی بسته هستند لذا چطور باید یک کارگاه سفارش‌های خودش را تحویل دهد؟ این چه مدل حمایت از تولید است؟
اگر برق قطع نمی‌شد مشکلات اساسی پدید می‌آمد
موسوی زاده، مدیرعامل توزیع برق استان سمنان چندی پیش و در اوج بحران نارضایتی مردم گفته بود: افزایش مصرف و محدودیت تولید برق، دو مشکل اساسی و از عوامل مهم در مدیریت بار اضطراری محسوب می‌شوند متوسط رشد مصرف سالانه برق در کشور، بین دو تا پنج درصد است، اما به دلیل گرمای زودرس و دیگر عوامل ازجمله وجود دستگاه‌های غیر مجاز استخراج رمزارز مصرف برق استان حدود ۱۸ درصد افزایش یافت و مرکز کنترل شبکه ناچار به اعمال مدیریت بار برای حفظ شبکه شد.
وی با بیان اینکه برای هر استان، سقف مصرف مجاز تعیین می‌شود و چنانچه این میزان از سقف مجاز فراتر رود، ناگزیر به مدیریت بار اضطراری هستیم، گفته بود: شبکه توزیع برق در شرایط حساس کمبود تولید به صورت لحظه‌ای و طی تصمیمات روزانه و آنی مدیریت شد و اگر این مهم اعمال نمی‌شد، امکان از دست رفتن شبکه محتمل بوده و خسارات سنگینی برای همه بخش‌ها به همراه خواهد داشت.
این اظهار نظرها در کنار صحبت‌های مقامات مسئول که بیان کرده بود اگر مردم بدانند که با قطعی برق چه کمکی به اقتصاد کشور می‌شود، خودشان به استقبال خاموشی‌ها می‌رود، نشان می‌دهد که مسئولان زاویه نگاه درستی را در این موضوع انتخاب نکرده‌اند و به صورت مشخصی از جانبه مدیریتی خودشان به قضیه نگاه می‌کنند در حالی که مردم روز به روز از قبال این قطعی‌ها متضرر می‌شوند.
کسبه از مشکلات می‌گویند
گرزین یکی از کسبه استان سمنان درباره قطعی برق می‌گوید: روزی نیست که در پس قطعی برق بستنی‌های درون یخچال‌ها، همبرگرها، پنیرها و… خراب نشوند و این خسارات را هیچکس پاسخگو نیست. از سوی دیگر مگر چقدر درآمد وجود دارد که بتوانیم ژنراتور بخریم و برق تأمین کنیم بر فرض بتوانیم ژنراتور هم تهیه کنیم حتی یک ۲۰ لیتری نفت هم امروز نیازمند ثبت نام، شماره ملی و پروانه تولید صنعتی و دامداری و استعلام از گاز و … است که اصلاً عطای آن را به لقایش می‌بخشید.
یکی از فعالان عرصه مرغ و پروتئین نیز با بیان اینکه قطعی برق و فقدان توان تولید یخ از سوی دستگاه‌های ما سبب شده تا در روزهایی که قطعی به ساعت‌های گرم روز منتهی می‌شود، روزانه بین ۲۵ تا ۸۰ کیلوگرم ماهی قزل آلا دور بریزیم، بیان کرد: دو ساعت برق فقط دو میلیون تومان خسارت برای ما دارد چطور وقتی که قبض ۴۰۰ هزار تومانی ما ۲۰ روز دیر می‌شود اداره برق آبرو برای آدم نمی‌گذارد اما وقتی روزی دو میلیون تومان به ما ضرر می‌زند کسی حق ندارد صحبتی به میان بیاورد؟
محمدی بیان کرد: همکار ما با قطعی و وصلی مکرر برق یک یخچال ۳۵ میلیون تومانی و یک کولر اسپیلت ۱۲ میلیون تومانی ضرر داد از سوی دیگر بالای ۱۰۰ کیلوگرم ماهی و جگر مرغ و… را دور ریخت فقط به خاطر اینکه مسئولان اداره برق نمی‌توانند حتی ساعت قطعی برق را به درستی مدیریت کنند. چه کسی پاسخگو است؟ فقط اعلام شده که اگر کسی وسیله برقی‌اش سوخت مراجعه کند اما در عمل شما یک نفر را محض نمونه پیدا کنید که در بین کسبه توانسته باشد خسارت بگیرد.
موضوع جبران خسارت‌ها چیست؟
محمد رحیمی گل‌فروش استان سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه قطعی برق غیر ممکن است که در ساعات گرم تابستان به کار ما ضرر نرساند، تاکید کرد: صنف ما بدون قطعی برق هم به دلیل برگزار نشدن مراسم و جشن‌ها و… با دشواری‌های صنفی روبرو است حالا برق هم قطعی می‌شود و در انواع گل که نیاز به سرما دارند، خسارات زیادی به ما زده می‌شود. به صورتی که شاید سرانگشتی بتوان گفت ماهانه یک تا یک و نیم میلیون تومان گل دور می‌ریزیم که نمی‌توان آنها را نگهداشت. از طرف دیگر ژنراتور یا موتور برق اندازه‌ای برق تولید نمی‌کند که بتوان با آن اسپلیت را روشن کرد.
«خسارت برآورد شده از قطع برق مکرر امسال (تا نیمه مرداد ماه) برای صنایع استان سمنان چهار هزار میلیارد ریال است» این صحبت علی اصغر جمعه‌ای رئیس اتاق بازرگانی سمنان در مراسم تجلیل از خبرنگاران در بیستم مرداد ماه ۱۴۰۰ است و نشان می‌دهد که میزان وسیعی خسارات به اصناف تولیدی استان سمنان وارد شده، خسارتی که به نظر نمی‌رسد که شرکت برق اصلاً توان پرداخت آن را داشت باشد.
از سوی دیگر برآورد درستی از میزان خسارات وارده به مردم و کسبه و اصناف نیز در استان سمنان به دست نیامده تا توسط خبرنگاران، به انتشار برسد یا اگر این امر صورت گرفته در بولتن‌های محرمانه به اطلاع مسئولان ارشد استانی رسیده است. موضوع اما این است که مردم در کنار تمام این مشکلات بازهم حاضر به تحمل وضعیت هستند اما به درستی نمی‌دانند که تا چه زمان قرار است شرایط ادامه پیدا کند و آیا خسارات بعدی نیز برایشان در راه است؟
برنامه‌ریزی خواسته مردم است
بسیاری کسبه اذعان دارند که کسی برای جبران خسارات آنها کاری نکرده در نتیجه مجموع این اظهارنظرها سبب شد تا طی تماس تلفنی نظر یک کارشناس حوزه برق را در سمنان جویا شویم که به خبرنگار مهر، گفت: شائبه‌ای امروز مطرح است که اصلاً بیمه‌ای در کار نیست چرا که شرکت برق هنوز هیچ شرکت بیمه‌ای را پیدا نکرده که با آن قرار داد ببندد. جعفری با بیان اینکه به دلیل نداشتن برآورد خسارات و از سوی دیگر عدم برنامه‌ریزی مشخص برای قطعی برق به صورتی که حتی اداره برق هم به درستی اعلام نمی‌کند که قرار است در ماه چند روز و چند ساعت برق‌ها قطع شوند، هیچ بیمه‌ای جرأت نمی‌کند وارد این بازی دو سر باخت شود.
به عقیده این کارشناس بیمه در واقع اداره برق توان پرداخت خسارات را ندارد اما توان پرداخت خسارات وجود ندارد اما توان یک برنامه‌ریزی برای قطعی برق که وجود دارد. مشکلی که مردم از آن گلایه دارند این است که چرا برنامه‌ریزی عنوان شده و اطلاع رسانی شده به درستی اجرا نمی‌شود؟ وقتی مسئولان اداره برق به قول معاون دادگستری سمنان حتی از نوشتن یک برنامه و عمل به آن عاجز هستند چطور قرار است که خسارات مردم را جبران کنند؟
اداره برق از عهده کاهش قطعی برق بر نمی‌آید از سوی دیگر در دولت روحانی کمترین میزان افزایش تولید برق به نسبت چهار رئیس جمهور قبل رخ داده که نشان می‌دهد در بخش افزایش ظرفیت هم موفق عمل نکرده است از سوی دیگر شرکت برق در پرداخت خسارات هم نتوانسته به درستی عمل کند حال باید این سوال را پرسید که آیا اجرای برنامه‌ریزی قطعی برق توسط شرکت برق استان سمنان به مثابه یک مطالبه مردمی، چیز بسیاری زیادی است که شرکت برق از عهده آن هم بر نمی‌آید که این چنین انتقاد مسئولان دستگاه قضائی استان را شاهد باشیم؟
