به گزارش ایران خبر، احمد رضا لاهیجان زاده عصر دوشنبه در دومین نشست زیست‌بوم گفتگو که به مناسبت روز جهانی حیات وحش در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد، اظهار داشت: بر اساس مطالعاتی که توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست، هواشناسی و دانشگاه‌ها انجام شده عرصه‌های مستعد گردوغبار کشور به ۵۶ میلیون هکتار می‌رسد که ۳۴ میلیون هکتار آن به کانون گردوغبار تبدیل شدند که بخشی دشت سجزی در شرق اصفهان است.
وی ادامه داد: این مطالعات درصد غبار در مساحت را مشخص کرده که طبق آن در همین تابستان گذشته ۲۵ درصد میزان آلودگی هوای شهر اصفهان افزایش داشته که بدلیل افزایش گردوغبار و ذرات معلق ( pm) بود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه تغییر اقلیم در برخی مناطق جهان بصورت سیلاب خود را نشان می‌دهد، خاطرنشان کرد: این در حالی است که در خاورمیانه و بویژه ایران تغییر اقلیم با خشکسالی بروز کرده است.
لاهیجان زاده با بیان اینکه بین هشت هزار تا چهار هزار سال پیش تغییر دما ۶ دهم بوده اما در یکصد سال گذشته یک درجه افزایش یافته است، اضافه کرد: بحران خشکسالی شدیدترین عارضه هاست که تأثیر گذاری آن از زمین لرزه و سیل بالاتر است.
وی افزود: بواسطه خشکسالی، آفت زدگی جنگل‌های بلوط اتفاق افتاده و میلیون‌ها هسته بلوط را از دست دادیم و به بیان دیگر خشکسالی عامل ضعیف شدن درختان بلوط و هجوم آفت‌ها بوده که بر اثر آن بزرگترین منابع آب کشور در زاگرس را از دست می‌دهیم.
فرونشست دشت اصفهان خطرناک است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه فرونشست زمین یکی از تهدیدهای جدی کشور است، ابراز داشت: این پدیده که از ۷۰ در حد سانتیمتر شروع شده و اکنون در دشت اصفهان- برخوار میانگین فرونشست ۱۵ سانتیمتر در سال است در حالی که در برخی کشورها نیم‌سانتیمتر نشست زمین وضعیت قرمز اعلام می‌شود و چاه‌ها پلمب و آب مدیریت می‌شود اما در استان‌های مختلف بویژه در فلات مرکزی همچنان برداشت آب از منابع زیرزمینی ادامه دارد.
لاهیجان زاده شرایط فرونشست دشت اصفهان- برخوار را حاد و خطرناک دانست و افزود: بر اساس مطالعاتی که توسط مرکز تحقیقات راه و شهرسازی و وزارت نیرو انجام شده اگر رودخانه زاینده رود در مقطع اصفهان ۱۵ مترمکعب بر ثانیه جریان نداشته باشد این فرونشست به قوت خود باقی می‌ماند اما اگر جریان آب در زاینده‌رود برقرار شود تا حدودی فرونشست را متوقف می‌کند.
وی با بیان اینکه شرایط فعلی رودخانه، فرونشست را تشدید می‌کند، ادامه داد: زبانه‌های فرونشست به درون اصفهان رسیده و این شهر را بعنوان تنهاترین کلان‌شهر کشور که تاریخی و ثروتی ملی و جهانی است، تهدید می‌کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان اظهار داشت: در پی سیلاب‌های سال ۱۳۹۷- ۱۳۹۸ برخی صاحب‌نظران و حتی مدیران می‌گفتند که وارد ترسالی شدیم در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد که این خشکسالی کوتاه مدت نیست و نزدیک به ۲۰ سال است که با شدت مختلف رخ می‌دهد و بر اساس پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۲۵ میلادی نیز این خشکسالی می‌تواند حاکم باشد.
لاهیجان زاده در ادامه با بیان اینکه ایران یکی از هشت کشور تولید کننده گاز گلخانه‌ای است، خاطرنشان کرد: با اقتصادی غیر قابل مقایسه با کشورهای دیگر، جزو ۱۰ کشور اول تولیدکننده گاز گلخانه‌ای هستیم که این نشان دهنده مصرف انرژی ۲ برابر میانگین جهانی است.
تخریب زیستگاه‌ها حیات وحش را تهدید می‌کند
وی با بیان اینکه تخریب زیستگاه‌ها حیات وحش را تهدید می‌کند، ابراز داشت: در صدر چالش‌های حیات وحش، تخریب زیستگاه‌هاست که افرادی با عناوین مختلف برگرفته از شعار سال و توسعه و اشتغال را دست آویزی برای ورود به عرصه‌های طبیعی می‌کنند که یکی از آن‌ها توسعه بی رویه معادن و ضعف قانون از جمله ماده ۲۴ قانون معادن بوده که برای محیط‌زیست مخرب است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان چرای بی رویه دام را یکی از معضلات دانست و افزود: چرای چندین برابر ظرفیت دام به مرتع و تنوع زیستی آسیب جدی وارد می‌کند.
لاهیجان زاده به توسعه معادن در کرکس کوه اشاره کرد و ابراز داشت: سال ۱۳۸۶ که تلاش می‌کردیم منطقه کرکس را ارتقا دهیم یک نقشه نشان دادند که شاید یک متر از این کوه خالی نبود و آن سال قرار بود ۱۰۰ درصد واگذار شود. طبق قانون شورای عالی محیط زیست باید مجوز صمت، منابع طبیعی اخذ می‌شد؛ برای کرکس مقاومت جدی داشتیم.
حیات وحش منطقه حفاظت شده کرکس به ۱۷۰۰ رأس کاهش یافت
وی اضافه کرد: کرکس در آن زمان از نظر گونه‌های گیاهی و جانوری یکی از متنوع‌ترین مناطق بود و وقتی توانستیم با امضای وزیر صنعت، معدن و تجارت را برای این منطقه بگیریم و منطقه را تحت مدیریت محیط زیست در آوریم آمار ما از ۲۰۰ رأس حیات وحش سُم‌دار به چهار هزار رأس رسید که البته در آخرین سرشماری به حدود یک هزار و ۷۰۰ رأس رسیده است.
وی معادن را یکی از معضلات مهم برای تنوع زیستی دانست و گفت: در روزهای اخیر از پناهگاه حیات عباس آباد بازدید داشتیم به این موضوع فکر می‌کردم که در دورترین و صعب العبورترین مناطق که زیستگاه‌های طبیعی بکر و وحشی است، فردی درخواست اکتشاف معدن می‌دهد که به اسم توسعه، درآمد و ارز و … مناطق را تخریب کند.
وجود ۳ هزار نمونه ژنتیکی در بانک ژن اصفهان
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست به مرکز بازپروری حیات وحش در پارک ملی کلاه قاضی اشاره کرد و گفت: همچنین در بانک ژن محیط زیست استان تجهیزات خوبی وجود دارد و برای راه اندازی آزمایشگاه ژن با همکاری دانشکده منابع طبیعی آمادگی داریم.
لاهیجان زاده خاطرنشان کرد: اصفهان جزو ۶ استان پایلوت بانک ژن است که سه هزار نمونه ژنتیکی از گونه‌های گیاهی و جانوری ذخیره دارد.
ردپای اکولوژیکی ۱.۵ برابر ظرفیت زیستی است
در این نشست همچنین محمودرضا همامی استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به اینکه ردپای اکولوژیکی در غالب کشورهای اروپایی و خاورمیانه در وضعیت قرمز است، اظهار داشت: در حال حاضر ردپای اکولوژیکی بیش از ۱.۵ برابر ظرفیت اکولوژیکی است و ایران به صورت اختصاصی در گذشته طی دهه ۶۰ و ۷۰ در شرایط بالای ردپای اکولوژیکی قرار گرفته و از دهه ۸۰ با شیب تند مصرف بالا می‌رود و هم اینک در ایران پنج برابر ظرفیت زیستی داریم استفاده می‌کنیم و به همین دلیل شاهد رشد بیابان‌زایی هستیم، مزارع از بین رفتند و منابع آبی تهی شدند و فرونشست در کمین است و گونه‌های حیات وحش در خطر انقراض است.
وی با بیان اینکه بخش بزرگی از گونه‌های حیات وحش با تهدید انقراض مواجه اند، خاطر نشان کرد: در کره زمین پنج انقراض کلان داشتیم که سبب شده تعداد زیادی گونه در دوره زمانی کوتاه از بین بروند که دلایل زمین شناختی بوده اما درحال حاضر وارد ششمین انقراض کلان شدیم که دلیل آن انسانی است و نرخ انقراض ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ هزار بار بیشتر از دوره‌های دیگر است.
