با گروهی از فعالان گردشگری جزیره کیش که در قالب تور یک روزه آشناسازی با هندورابی همراه شدم به دیدن جاذبههای این جزیره رفتم جزیرهای که جاذبههایش تنها به طبیعتش ختم نمیشود بلکه مردم روستا بخش مهمی از جاذبه این جزیره هستند ۱۲۸ نفری که در جزیره زندگی میکنند با همه چالشها و سختیهایی که دارند، حافظ این جزیره ایرانی هستند. بیشتر آنها ماهیگیر و صیاد بوده و از قبل هم همین شغل را داشتهاند و هنوز اگرچه به سبک قدیم ماهیگیری نمیکنند اما یادشان هست که با لنجهای چوبی ماهی صید شده را در کشورهای خلیج فارس خالی میکردند. لنجهایی که دیگر در جزیره پهلو نمیگیرند و از همه قایقها و کشتیها ته مانده اسکلت یک «بارج» باقی مانده است.
مردم جزیرهای که از سرزمین اصلی دور هستند و رفت و آمد به کشورمان برای آنها آسان نیست؛ داستانهای زیادی درباره «هند» و «رابی» دو عاشق و معشوقی دارند. از جمله اینکه در جزیره زندگی میکردند و از همان جا اسم جزیره را هندورابی گذاشتند. این نام اکنون به عنوان نام خانوادگی اهالی جزیره هم استفاده میشود و تعداد زیادی از مردم «هندورابی زاده» نام دارند.
پیرمردی که از همه سن و سال دارتر است و هنوز هم خاطرات قدیمی این جزیره برای او زنده است یادش میآید که وقتی میخواستند نام خانوادگی برای او انتخاب کنند گفته من در هندورابی زاده شدهام و همان نام را برایش ثبت کردهاند. او بزرگ جزیره است و مهمانان زیادی وقتی به جزیره میروند با او دیدار میکنند.
یکی از پسرانش به نام محمد مسئولیت محیط زیست جزیره را به عهده دارد. روحیه حفاظت از زیست جزیره را از پدرش به ارث برده است. وقتی در رستوران تنها هتل جزیره صحبت میکردیم؛ درباره گونههای حیوانی و جانوری این جزیره کوچک و حفاظت از مرجانهای دریایی میگفت و اینکه لاکپشت های پوزه عقابی در حال انقراض در جزیره زندگی میکنند و تعدادشان هم کم نیست.
محمد هندورابی زاده از اینکه قرار است به جز درختان بومی و لور و کنار گونههای دیگری از درختان در جزیره تکثیر شوند خوشحال است و همانطور که توانستهاند طاووسها و کبکهای جزیره را تکثیر کنند.
در حال صحبت با هندورابی زاده بودم که برخی از فعالان گردشگری کیش به او گفتند اگر گردشگر به جزیره بیاید، طبیعت آن را خراب میکند ولی او گفت که براساس طرح جامع جزیره، طبیعتگرد به جزیره و محیط زیستش آسیبی نمیزند با این وجود هنگامی که گردشگران پا به جزیره میگذارند به آنها بروشوری میدهیم که در آن اطلاعاتی درباره رفتار با طبیعت در جزیره نوشته شده است.
با هندورابی زاده و آقای ایرج شرف زاده مدیر جزایر اقماری سازمان منطقه آزاد کیش سری به روستا و بخشهای دیگری از جزیره زدم و متوجه شدم مردم جزیره هندورابی با مشکل بزرگ برق مواجه هستند. آنها چند ساعت در روز حتی در گرمای طاقت فرسای تابستان هم چند ساعتی قطعی برق را باید تحمل کنند. پنلهای خورشیدی گزینه مناسبی برای استفاده از آفتاب جزیره است اما گویا نصب آن مشکلات زیادی به همراه هزینه هنگفت دارد و اهالی نمیتوانند از این امکانات استفاده کنند ضمن اینکه همیشگی نیست. پس باید فکر اساسی دیگری کرد.
از طرفی اگرچه تلاشی برای داشتن آنتن موبایل در جزیره انجام شده ولی بیشتر شبها آنتن ندارند. بنابراین دسترسی به اینترنت نیز برایشان مشکل است.
اما استفاده از آب شیرین با نصب دستگاههای بزرگی حل شده است. خانه بهداشت هم برای غربالگری اولیه بیماران خوب است اما باید برای درمانهای اساسیتر به کیش سفر کنند یا به سرزمین اصلی.
نکته جالب برای من در این سفر، تزئین خانههای جزیره با پرچم ایران بود. آنها هر زمان جشنی، عروسی مراسمی داشته باشند از پرچم ایران برای تزئین و نشان دادن شادی و پایکوبی استفاده میکنند. مردم پرچم را در آن روز خاص از سر درخانه ها هم آویزان میکنند.
محمد میگوید: با وجود اینکه خیلی از مردم جزیره به امارات رفتهاند اما پدرم حب وطن دارد و این خصوصیت را مردم دیگر جزیره هم دارند خیلیها موقع جشن تعجب میکنند که چقدر پرچم در خانهها آویزان است.
اتفاقات تلخ و عجیب این مردم هم کم نبوده است. محمد میگوید که هر سال دو تا سه جنازه به ساحل میآید با وضعیتهای ناخوشایند. در آن صورت جسد را به پزشکی قانونی انتقال میدهند تا هویتش مشخص شود. رفت و آمد برای مردم جزیره مثل خیلی از جزایر دیگر به سهولت انجام نمیشود. اولین مشکل مواج بودن دریاست که انتقال به سرزمین اصلی یا جزیره کیش را دچار مشکل میکند.
در حین بازدیدم از جزیره، فرودگاهی را دیدم که چند سال پیش با سر و صدای زیادی افتتاح آن جشن گرفته شد چون قرار بود پروازهای آموزشی توسط هواپیماهای کوچک را برگزار کند، اما هیچ وقت کارایی نداشت و همانطور بلااستفاده ماند.
امکانات گردشگری و اقامتی جزیره هم که ده سالی است خاک میخورد امکاناتی که مناسب طبیعتگردان و محیط جزیره است و بعد از این همه سال دیگر استفادهای از آنها نمیشود.
این جزیره ۸۷ چاه دارد و جاذبههایی که تنها اهالی جزیره میدانند کجاست و چه ساعت از شبانه روز میتوان آنها را بهتر دید مانند چشمههای آب شیرین و بازی کوسهها و پیاده روی در آب دریا!