کد مطلب: 189258
 
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۳:۳۳
توسعه صنعت کشتیرانی یکی از موضوعاتی است که در بیایات مقام معظم رهبری همواره بر آن تاکید شده است و به گفته کارشناسان دو مقوله یکی تولید شناورها با ظرفیت بالا در بنادر و دیگری تربیت نیروی انسانی خوب به توسعه صنعت کشتیرانی در کشور کمک می کند.
 
به گزارش ایران خبر، امروزه صنعت کشتیرانی در دنیا با توسعه همراه است و اگر  بخواهیم در این راه قدم برداریم باید بیش از پیش به این صنعت توجه کنیم و نواقص آن را برطرف و در جهت توسعه گام برداریم اما در این صنعت با چه چالش هایی روبرو هستیم و برای توسعه باید چه گام های را برداریم. نمایندگان و کارشناسان این حوزه توضیح می دهند.

جعفرپورکبگانی، نماینده مردم بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس در گفتگو با "ایران خبر"در خصوص لزوم توسعه صنعت کشتیرانی در کشورگفت: دریا نقش مهم و تعیین کننده‌ای در آینده دنیا خواهد داشت و همه کشور‌ها به این اهمیت فوق‌العاده واقف هستند و در تلاش برای استفاده از مواهب آن هستند. در کل دنیا مسئله حمل و نقل و تجارت باهم گره خوردند و در همین زمینه چهار ناوگان، ریلی، هوایی، دریایی و زمینی مطرح است که زمینی و ریلی به دو بخش مرزی و برون مرزی تعریف شده است. هر کدام از اینها مزایا و معایبی دارند، منتهی وقتی نگاه می‌کنیم در بحث دریا که عمدتا برون مرزی است نقش آفرینی آن بسیار پررنگ است. اقتصاد دریا محور راهبردی اساسی، توسعه ای، کنشگرا و در نهایت تحول آفرین است.  

وی به تاکید رهبر معظم انقلاب بر استفاده از ظرفیت دریا و اقتصاد دریاپایه برای رفع مشکلات اقتصادی کشوراشاره کردو افزود: امروز سیاست‌های حمل و نقل دریایی و ناوگان دریایی تغییر پیدا کرده است قبلا کشتیرانی با ظرفیت ۱۵،۳۰،۴۰ هزار بودند، اما امروز ناوگان کشتیرانی با ظرفیت ۱۰۰ هزار است و کسانی که می‌خواهند در این زمینه کار کنند تجار و تولیدکنندگان عمده در شناور‌های بالای ۵۰ هزار و صد هزار سرمایه‌گذاری می‌کنند. امروز اگر بخواهیم به صنعت کشتی سازی نگاه کنیم استفاده از ظرفیت دریا و اقتصاد دریاپایه و همچنین کریدور شمال جنوب برای بهبود اقتصاد کشوراست.

پورکبگانی ادامه داد: ما قبل از انقلاب هیچ شناوری با مالکیت ایران که بتواند در سطح دنیا رفت و آمد نداشتیم و بعد از انقلاب به خصوص از دهه ۸۰ رشد بسیار خوبی در این زمینه داشتیم و انتظار است صنعت کشتیرانی پویا‌تر شود. چون ما باید امروز هم در بحث دفاعی و هم بحث تجارت با یک دیدگاه خیلی موثر در این زمینه فعال باشیم و جایگاه اصلی مان را داشته باشیم. توسعه دریا محور، یکی از الزامات و واجباتی است که می‌تواند در جمیع اقتصاد کشور، نقش‌آفرینی مهمی داشته باشد. سیاست‌هایی که به تصویب مقام معظم رهبری رسیده و ابلاغ شده، سه حوزه مهم را در برمی‌گیرد؛ یک بخش، آموزش است که دریانورد‌ها آمادگی حضور موفق و فعالیت را داشته باشند؛ یک بخش، صنعت است که باید پای کار بیاید و در حوزه ساخت و تعمیر، ورود پیدا کند که خود این امر در کرانه، پس کرانه و پسا پس کرانه آورده دارد؛ محور مهم دیگر، امنیت دریایی است.

وی بر ضرورت توسعه و ایجاد زیرساخت‌های جدید در حوزه بندری و دریایی تاکید کرد و گفت: استمرار و تقویت نقش حمایتی ارکان مهندسی و مدیریتی بنادر از سرمایه گذاران، تداوم بخش حضور بیش از پیش سرمایه گذاران خواهد بود و موجب رشد موثر سرمایه گذاری بخش خصوصی خواهد بود.

پورکبگانی بر تربیت نیروی انسانی خوب در زمینه صنعت کشتیرانی تاکید و تصریح کرد: تربیت نیروی انسانی در حوزه دریایی مسئله بسیار مهمی در بخش تجارت دریایی است و باید به صورت جدی در کشور مدنظر قرار گیرد. باید گام بلندی در راستای تربیت نیروی انسانی حرفه‌ای در حوزه دریایی برداشته شود بنابراین باید به آموزش جدی‌تر از قبل در حوزه دریانوردی نگاه کرد. با تربیت نیروی انسانی در دانشگاه و آکادمی‌ها می‌توانیم نقش بسزایی را در صنعت کشتیرانی ایفا کنیم.

وی تولید محصولات و شناور‌های جدید با استاندارد حمل و نقل دریایی را از شاخص‌های مهم در مدیریت دریا‌ها عنوان کرد و افزود:عمده این فعالیت‌ها باید توسط بخش خصوصی انجام شود باید بخش خصوصی با آن خواسته‌های که دارند به این سمت ترغیب شوند. در زمان دولت احمدی نژاد ما توانستیم شش شناورجدید تولید کنیم و باید با همت این راه را ادامه دهیم. پس برای توسعه صنعت کشتیرانی باید همت در بحث تولید و همراه شدن کارخانه‌ها را داشته باشم وهم تربیت نیروی انسانی.
 
مهمترین چالش های صنعت کشتیرانی چیست؟
 
"دکتر مسعود پل‌مه" دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران در گفتگو با "ایران خبر" در خصوص چالش هایی که این روزها شرکت کشتیرانی در کشوربا آن درگیر هستند اشاره کردو گفت: شرکتهای کشتیرانی متاسفانه در تمام شقوق فعالیتی دچار مشکل و در فرايند كسب و كار درگير گلوگاه هستند ما در صنعت کشتیرانی چالشهای بسیار زیادی را پیش رو داريم.

وی به کمبود منابع انسانی در صنعت کشتیرانی اشاره کرد وتصریح کرد: در حوزه منابع انسانی دولت و مجلس در مقام حاكميت و مسئول برنامه ريزي كوتاهي هاي بسياري داشته اند متاسفانه تراز منفي  تامین و آموزش نیروی انسانی به نسبت خدمه مورد نياز کشتی هاي تحت پرچم منحر به کمبود نیروی ایرانی گرديده است و حال برای جبران نیروی متخصص باید از  خارجی ها استفاده کنیم که البته محاسن و معایب خودش را دارد و در طولانی مدت می توان گفت زيان مضاعف و جبران ناپذيري در پي خواهد داشت.

وی همچنین از آسیب های ناشی از تحریم ها در شرکت های کشتیرانی نام برد و افزود: در حوزه تامین بار به همین ترتیب ما مشکلاتی داریم در بعضی از بنادر امکان خارجي پهلوگیری به خاطر مباحث تحریمی نداریم و به واسطه اینکه تبادلات مالي بین المللی از ما سلب شده  و امکان استفاده از سوئیفت را نداریم .همچنین كشتي هاي اقيانوس پيما بايد از سوخت کم سولفوراستفاده كنند و تامین این سوخت در ایران محدود به یک پالایشگاه است و آب بخش كه ميبايستي از خارج  تامین كرد نيز باز به دلایل تحریم به ویژه مباحث مالی مشکلاتی را برای ما به وجود می آورد.

وی با بیان اینکه در داخل کشور در حوزه های مالیاتی ، تامین اجتماعي و تامين مالی برای حمایت و توسعه ناوگان کشتیرانی با مشکلاتی مواجه هستيم، تصریح کرد: بانکها پشتیبانی‌های لازم را به عمل نمی آورند، سازمان امور مالیاتی نوع نگاهی که به فعالیت های دریایی دارد مثل سایر فعالیتهای درون سرزمینی و بازبه خاطر مشکلاتی که در تفسیر و برداشتی که در هزینه های ارزی دارند ما را با مشکلات حل نشدني مواجه كرده اند.

وی یکی دیگر از مقولاتی که شرکت های کشتیرانی را دچار زیان می کند را رفتارهای تامین اجتماعی خواند و گفت: تامین اجتماعی به همین ترتیب رفتارهایی که نسبت به فعالیت دریایی انجام می دهند مترادف با نرم بین المللی نیست. اقدامات تامین اجتماعی در اعمال ماده ۳۸،  فعالیت هاي ما را  پیمانکاری می بیند و همواره دچار جريمه و خسارت حاصل از عدم پذيرش و تمكين اين موضوع از سوي سازمان بنادر هستيم و به واقع زمینه ای وجود ندارد که ما با مشکل مواجه نباشیم.

دکتر مسعود پل مه، همچنین به فرسودگی تجهیزات در بنادر اشاره کردو گفت: یک بخش از مشکلات ما فرسودگی تجهیزات تخلیه و بارگیری در بنادر به ویژه در بندر شهید رجایی است و منجر به کندی نرم فعالیت تخلیه و بارگیری کشتی ها ميشود و از سوي ديگر كمبود امكانات و  تجهیزات پهلوگیری کشتی هاست که باعث می شود کشتی ها، مدت زمان بیشتری را در لنگرگاه در انتظار پهلوگیری در اسکله ها  باشند این ها به دولت بر می گردد همه اینها شرایط نامطلوبی به ما تحميل ميكند ، در عین اینکه ما تلاش بسیاری برای مقابله با تحریم از خود نشان می دهیم و سرمایه گذاری هاي  بخش خصوصی امروز ناجی اقتصادی كشور است باز دچار بي مهري هستيم ، ما برای انتقال کالا به کشور و صادرات محصولات تولیدی تلاش وافر و هزينه هاي گزافي متحمل شده ايم .

وی بر ضرورت توسعه در صنعت کشتیرانی تاکید کرد و افزود: اولین اقدام به رسمیت شناختن فعالیتهای بخش خصوصی به مفهومی که اگر بخش خصوصی نباشد دولت در اقدامات اقتصادی و لجستیکی متوجه بنادر دچار چالش می شود، تفویض اختیار و حذف تصدی گری های دولتی  كه ما  شاهد هستیم در قوانين آمده  صورت نمی گیرد علی رغم اینکه قانون در اين خصوص به صراحت بيان داشته و  دولت را از ورود به اقدامات اجرایی و تجاری منع کرده است. دولت باید به این موضوع توجه داشته باشد اگر تعداد ناوگان تحت پرچم جمهوری اسلامی و یا تحت مالکیت ایرانی  بیش از این که موجود است بشود به طور قطع ما قابلیت جذب بار بیشتری نه تنها به بنادر جمهوری اسلامی بلکه به بنادر سایر کشورها خواهیم داشت. ارزآوری  و اشتغال لازم و به همان تناسب توسعه خدمات مبتنی به دریا پایه را به وجود خواهد آورد اینها بدیهیات است که دولت باید به آن توجه کند. امیدواریم دولت چهاردهم از تجارب گذشته که به نوعی باعث شد بخش قابل توجهی از سرمایه گذاری های بخش خصوصی به بازدهی لازم  نرسد، توجه كرده و انشالله به بهره برداری لازم منتهی شود.

دبیرکل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران بر توسعه گردشگری دریایی در ایران هم تاکید کرد و گفت: گردشگری دریایی در ایران متفاوت از مکانیزم توریسم دریایی دنیا قرار دارد خوب به طور قطع  استحضار دارید ما در بسیاری از فعالیت‌هایی که مبتنی بر گردشگری آبی و دریایی باشد تابع مقرارت خاص شرعی هستیم  اینها محدودیت های را برای استفاده کنندگان از فعالیت آبی افراد خارجي كه بعنوان توريست به ايران مي آيند وجود می آورد پس نمی شود قیاسی با سایر کشورها داشته باشیم .در حال حاضر گردشگري دريايي ما در درياي مازندران محدود به سفرهاي ساحلي  با قايق هاي تفريحي كه بعضاً فاقد استاندارد لازم براي اين موضوع هستند در فصل تابستان صورت ميپذيرد .ولي جنوب متفاوت است ، تنوع سفر ، مقاصد ، ميزان مسافر ، تمام فصل بودن و شناورهاي پيشرفته از مزيت هاي سفرهاي دريايي جنوب كشور است . يك بخش از سفرهاي جنوب براي حمل مسافر با اتومبيل است كه توسط شناورهاي لندينگ كرافت كه يك نوع كشتي رو- رو است صورت ميگيرد ، معمولا در مسيرهاي سرزمين اصلي به جزاير قشم و كيش انجام ميشود. بخش ديگر مسير مسافري به كليه جزاير است كه شامل ساكنين و مسافرين است و البته در ايام تعطيل حجم انبوهي از سفرها را به خود تخصيص خواهد داد اين سفرها توسط شناورهاي خاصي سفرهاي كوتاه دريايي كه برابر استاندارهاي بين المللي ساخته شده اند انجام ميشود ،در ايران بدلايل پيش گفته و البته سرمايه بسيار زياد امكان تدارك سفر هاي بلند و طولاني كه بوسيله كشتي هاي كروز انجام ميشود وجود ندارد . البته زيرساخت بندري يراي سرويس دهي به اين قبيل شناورها وجود دارد.خوشبختانه صنايع دريايي كشور از توانمندي فني ، مهندسي و منابع انساني لازم براي ساخت اين شناورها ، بويژه كشتي هاي پيشرفته مسافري در كلاس كاتاماران برخوردار است و تقريبا تمامي نيازهاي داخلي را تامين مينمايد ، ولي در ساخت كشتي هاي كروز فاقد تكنولوژي هستيم و قطعا فاقد توجيه اقتصادي خواهد بود.

نیروی متخصص در کشتیرانی به چالش تبدیل شده است
 
"یحیی ضیایی مهرجردی" دبیر کل اتحادیه مالکان کشتی ایران در گفتگو با "ایران خبر" با بیان اینکه توسعه صنعت کشتیرانی دلبخواهی نیست بلکه اجباری است، گفت:یکی از چالش های ما برنامه ریزی در بحث توسعه ناوگان است و دیگری سرمایه گذاری تجهیزات بندری و ترمینال که حتما باید در این بخش ها انجام شود تا بحث توسعه صنعت  کشتیرانی محقق شود.

وی در پاسخ به این سئوال که موانع توسعه در صنعت کشتیرانی چیست، افزود: بحث تحریم ها و عدم گشایش اعتبارمطرح است چون دربخش تجهیزات شناورهای خارجی به ارز برمی گردد و در صنعت کشتیرانی ۹۰ درصد خرید کشتی ها از طریق فایناس انجام می شود، متاسفانه به خاطر تحریم ها در حال حاضر کار فایناس را نمی توانیم انجام دهیم و دنبال راهکارهای دیگر در بحث سرمایه‌گذاری در خرید کشتی باید باشیم.

وی به دیگر چالش در زمینه صنعت کشتیرانی اشاره کردو گفت: بحث تحریم های داخلی خودمان هم مطرح است دستورالعمل وقوانین و مقرراتی که در این صنعت وجود دارد.به طور مثال بحث تامین تجهیزات توسط صنایع داخلی است، درصورتی که خیلی از شناورهایی که ما در حال استفاده هستیم امکان ساختش در داخل وجود ندارد. قانونی که گذاشتند شناورها حتما داخلی باشد این خودش یکی از موانع است.

وی با بیان اینکه حوزه نیروی انسانی در کشتیرانی تبدیل به چالش شده است، تصریح کرد:در این خصوص جلساتی با دانشگاه‌ها و بنادر گذاشتیم و دنبال روندی هستیم تا پذیرش دانشجو در دانشگاه ها زیاد شود و در ۴ و ۵ سال آینده نیروهای مورد نیاز دریایی را تامین کنیم. بحث نیروی انسانی، نه فقط برای ما در دنیا هم همین طوراست. نیروی متخصص دریایی کم است. ما نیروی جوان زیاد داریم باید ترتیبی در دانشگاه‌ها بدهیم تا نیروی متخصص برای به کار گیری در شناورها تربیت شود.

ضیایی به مسئله افزایش هزینه ها در کشتیرانی هم اشاره کردو اظهار داشت: هزینه ها بار سنگینی را بر دوش مالکان کشتی می گذارد. در حوزه تعرفه، سوخت و تامین تجهیزات همه اینها باعث بالارفتن هزینه های حمل می شود و از این حیث فشار روی جامعه وارد می شود چون کالاها  صادراتی و قیمت تمام شده بالا می رود. 

وی در پایان با اشاره به تاکید مقام معظم رهبري مبنی بر توسعه دریا محور در دریانوردی و کشتیرانی، گفت: در همه کشورها تجهیزات استراتژیک را دولت‌ها تامین می کنند هزینه ها خیلی بالاست و بخش خصوصی توانش نمی رسد. بخش خصوصی نفدینگی در دست ندارد. در حوزه سرمایه‌گذاری دولت ،امکاناتی در رابطه با صندوق توسعه ملی و صندوق ذخیره ارزی وجوهی را برای سازمان بنادر ایجاد کند تا در اختیار بخش خصوصی بگذارد تا از این طریق تجهیزات را تامین کند.
 
انتهای پیام/