در گفت‌وگوی با یک اقتصاددان بررسی شد:
حذف صفر؛ اقدام نمادین بدون تاثیر واقعی بر اقتصاد
کد مطلب: 189569
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۰ دی ۱۴۰۳ ساعت ۰۹:۱۵
بهمن آرمان حذف صفر از پول ملی را اقدامی نمادین و بی‌تأثیر بر سفره مردم و مهار تورم دانست و تأکید کرد که این تصمیم بدون اصلاحات ساختاری و بهبود روابط بین‌المللی، سودی برای اقتصاد کشور نخواهد داشت.
در این گزارش، ایران خبر در گفت‌وگویی با بهمن آرمان، اقتصاددان، بررسی می‌کند که آیا این طرح می‌تواند نقشی در مهار تورم داشته باشد یا خیر.
تجربه دیگر کشورها در صفرزدایی
آرمان درباره تغییر صفرها از واحد پول ملی به خبرنگار "ایران خبر" گفت:
معمولاً زمانی که کشورها تصمیم به چنین کاری می‌گیرند، حذف صفر از پول ملی را به عنوان بخشی از یک برنامه بزرگ‌تر می‌بینند؛ یعنی اصلاحات دیگری هم در کنار این اقدام انجام می‌دهند. این تجربه را در آمریکای لاتین و ترکیه دیده‌ایم. اما متاسفانه در ایران، به جای اجرای یک برنامه کلی، تنها به حذف صفر به عنوان یک واقعیت موجود بسنده می‌شود.
در حال حاضر کسی از کلمه ریال استفاده نمی‌کند و حتی خرده‌فروشی‌ها نیز قیمت‌های خود را به تومان می‌نویسند، نه ریال؛ زیرا ارزش پول ملی بسیار پایین آمده است.
هدف اصلی حذف صفرها چیست؟
آرمان ادامه داد:
این یک اقدام نمادین است که توسط دولت مطرح شده و البته تنها در دولت پزشکیان مطرح نشده، بلکه در زمان روحانی نیز پیش‌بینی شده بود. حذف صفرها نه تاثیری بر بزرگ شدن سفره مردم دارد، نه به رشد اقتصادی می‌انجامد و نه تحول خاصی ایجاد می‌کند.
وی افزود: فکر نمی‌کنم حتی دکتر پزشکیان خود اعتقاد داشته باشد که با این کار می‌توان مشکلات اقتصادی کشور را حل کرد. مشکلات اقتصادی زمانی حل می‌شود که روابط ایران با جهان به حالت عادی بازگردد، همانند روابطی که سایر کشورها با جهان دارند.
سیستم بانکی و بورس؛ چالش‌های اصلی اقتصاد کشور
بهمن آرمان در ادامه اظهار داشت:
تا زمانی که روابط ایران با سایر کشورها به حالت عادی برنگردد، هر گونه اصلاح اقتصادی غیرممکن است. سیستم بانکی کشور عملاً ورشکسته است و بورس و بازار سرمایه نیز تنها ۵ درصد تامین منابع مالی کشور را برعهده دارند، در حالی که در سایر کشورها این رقم ۶۰ درصد است.
وی تأکید کرد:
برداشتن صفرها از پول ملی، تصمیمی احمقانه است که مشکلات کشور را حل نمی‌کند. باید اجازه داده شود افرادی با سواد، توانمند و باانگیزه در رأس امور قرار گیرند. با افرادی که هم‌اکنون در اختیار داریم، انجام هیچ کار مؤثری ممکن نیست.
نگرانی درباره اجرای حذف صفرها
آرمان درباره نگرانی‌های موجود در خصوص اجرای حذف صفرها گفت:
هیچ نگرانی خاصی وجود ندارد، این اقدام صرفاً یک عمل سمبلیک است که دولت را وادار کردند آن را انجام دهد. مردم عملاً از واژه ریال استفاده نمی‌کنند و حتی از کلمه صدهزار تومان نیز به ندرت استفاده می‌شود.
وی افزود:
برداشتن صفرها تاثیری بر کاهش نرخ تورم، اشتغال‌زایی یا رشد اقتصادی ندارد. تا زمانی که همانند دوره سازندگی، از تکنوکرات‌ها و صاحبان دانش استفاده نشود، بهبود شرایط امکان‌پذیر نیست.
دولت پزشکیان و پوست خربزه صفرزدایی
آرمان در بخش دیگری از سخنان خود گفت:
واقعیت این است که دولت پزشکیان، دولت منتخب خود او نیست و دولتی است که به او تحمیل شده است. گزینه‌های مدنظر پزشکیان افراد دیگری بودند اما اجازه لازم برای انتخاب آن‌ها داده نشد. به همین خاطر زمزمه‌هایی از استعفای دکتر پزشکیان شنیده می‌شود.
وی اظهار داشت:
به نظر می‌رسد این اقدام، عملاً پوست خربزه‌ای زیر پای پزشکیان بوده است، چرا که دولتی که وی دارد، دولت منتخب خودش نیست.
چه شرایطی برای حذف صفرها باید فراهم شود؟
در پاسخ به این سوال که چه شرایطی برای اجرای موفق حذف صفرها نیاز است، آرمان گفت:
حذف صفر از پول ملی نیازمند فراهم شدن مجموعه‌ای از شرایط است، از جمله کاهش پایدار نرخ تورم، بهبود برنامه‌ریزی‌های مالی دولت، افزایش اعتماد عمومی به سیاست‌های پولی و ارزی، و اجرای اصلاحات گسترده اقتصادی.
وی ادامه داد:
در کشورهایی که حذف صفرها موفقیت‌آمیز بوده، این اقدام به عنوان بخشی از یک سیاست کلی در مواجهه با تورم لجام‌گسیخته (گاهی تا ۷۰ درصد) انجام شده است. در آن کشورها، برداشتن صفرها در کنار اصلاحات اقتصادی توانست به رشد اقتصادی و کاهش تورم و بیکاری منجر شود، اما در ایران فعلاً فقط به تغییر شکلی اکتفا شده است.
