وزارت بهداشت خبر داده است: سوفوسبویر تولید شرکت های دانش بنیان داخل کشور هفته آینده وارد بازار می شود.
به گزارش
ایران خبر، سوفسبویر(sofosbuvir) دارویی برای درمان هپاتیت Cاست و از هفته آینده نوع ایرانی آن در بازار عرضه خواهد شد، اما دلیل بازتاب رسانه ای قابل توجه خبر تولید آن در داخل کشور چیست و چرا از آن به عنوان خبری مسرت بخش برای بیماران هپاتیت C یاد می شود؟
*هپاتیت C چیست ؟
هپاتیت به معنای التهاب کبدی است. هپاتیت C نوعی عفونت واگیردار است که توسط ویروس عامل این بیماری ایجاد شده و با حمله به کبد باعث التهاب کبد می شود. اغلب افراد مبتلا به ویروس هپاتیت سی (HCV) هیچ علامت و نشانه ای حس نمی کنند، در حقیقت خیلی از آنها حتی ممکن است ندانند که این ویروس در بدنشان موجود می باشد. هپاتیت C یکی از چندین نوع ویروس هپاتیت بوده و عموما بعنوان یکی از جدی ترین این ویروس ها از آن یاد می شود. هپاتیت C از طریق ارتباط با خون آلوده و عموما در پی استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی منتقل می شود.
*اثرات خارج از کبد
هپاتیت سی همچنین در موارد نادر با سندروم شوگرن (نوعی اختلال در سیستم دفاعی بدن)، تعداد کم تر از حد طبیعی پلاکتهای خون، بیماری مزمن پوستی، دیابت، و لنفومای غیر هوچکینی همراه است.
*انواع هپاتیت C
هپاتیت C نوعی بیماری واگیردار کبدی است که افراد با شدت های مختلف به آن مبتلا می شوند، در بعضی از افراد این بیماری فقط چندهفته عمر دارد، درحالیکه در دیگر افراد این بیماری برای مدت یک عمر همراهشان بوده و زندگی آنها را بصورت جدی تهدید می نماید. این بیماری در نتیجه آلوده شدن به ویروس عامل هپاتیت سی (HCV) رخ داده و در درجه اول از طریق تماس با خون آلوده وارد بدن می شود. هپاتیت C می تواند مزمن و یا حاد باشد.
هپاتیت C حاد – این نوع هپاتیت بیماری کوتاه مدتی است که در 6 ماه اول آلوده شدن به این ویروس رخ می دهد و برای چند هفته باقی می ماند. در اکثر افراد هپاتیت C حاد تبدیل به هپاتیت C مزمن می شود.
هپاتیت C مزمن – این نوع هپاتیت بیماری بلندمدتی بوده و زمانی رخ می دهد که ویروس هپاتیت C مدتی طولانی در بدن فرد باقی می ماند. عفونت ویروسی هپاتیت C می تواند باعث مشکلات جدی کبدی از قبیل سیروز کبدی و یا سرطان کبد شود.
*علایم هپاتیت C
بیماری هپاتیت C عموما علامتی از خود نشان نمی دهد. زمانیکه بیماری علامتی داشته باشد، این علایم می تواند شامل:
خستگی
تب
تهوع و اشتهای کم
درد مفاصل و ماهیچه ها
زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها
مدفوع زرد یا کم رنگ*دلایل بیماری و افراد در خطر
بیماری هپاتیت C زمانی رخ می دهد که شما آلوده به ویروس عامل این بیماری (HCV) باشید. شما زمانی آلوده به ویروس عامل هپاتیت C می شوید که خون فرد آلوده به آن وارد بدن شما شود. راههای ورود شامل:
از طریق سوزن آلوده به خون فردیکه هپاتیت C دارد
از طریق زخمی که برروی پوست بوده و خون آلوده برروی آن بریزد
خون فرد آلوده با چشم و یا دهان شما در تماس باشد*راههای سرایت هپاتیت C
راه اصلی سرایت بیماری در کشورهای توسعه یافته استعمال درون وریدی مواد مخدر (IDU)است.
*راههای سرایت
در کشورهای در حال توسعه، راههای اصلی عبارتند از تزریق خون و شیوههای پزشکی غیر ایمن، علت سرایت در ۲۵٪ موارد نامعلوم باقی میماند، ولی تعداد زیادی از این موارد احتمالاً به علت استعمال درون وریدی مواد مخدر هستند.
*استعمال درون وریدی مواد مخدر: استعمال درون وریدی مواد مخدر (IDU)یک عامل مهم ریسک برای هپاتیت سی در بسیاری از قسمتهای جهان است. یک بررسی از ۷۷ کشور نشان میدهد که در ۲۵ کشور میزان هپاتیت سی در جمعیت مصرف کننده مواد مخدر بین ۶۰٪ تا ۸۰٪ است؛ از جمله آمریکا و چین دوازده کشور دارای میزانی بیش از ۸۰٪ هستند در میان مصرف کنندگان مواد مخدر ده میلیون نفر به هپاتیت سی مبتلا هستند؛ چین (۱٫۶ میلیون)، ایالات متحده (۱٫۵ میلیون)، و روسیه (۱٫۳ میلیون) بیشترین میزان مجموع مبتلایان را دارند. میزان هپاتیت سی در میان زندانیان در ایالات متحده ۱۰ تا ۲۰ برابر این میزان در جمعیت عمومی است، که این مطالعات نشان دهنده رفتارهای پرخطر مانند استعمال درون وریدی مواد مخدر (IDU) و خالکوبی با تجهیزات غیر استریل است.
*تماس در حین مراقبتهای پزشکیتزریق خون، فراوردههای خونی، و پیوند اعضا بدون آزمایش HCV ریسک بالای ابتلا را ایجاد میکند. ایالات متحده آزمایش جهانی را در سال ۱۹۹۲ پایه ریزی کرد. از آن زمان تا کنون میزان ابتلا با کاهشی تا میزان یک در ۱۰٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰٬۰۰۰ در واحدهای خون از میزان یک در ۲۰۰ واحد خون روبه رو بوده است. این ریسک کم، باقی میماند زیرا یک دوره حدوداً ۱۱-۷۰ روزه بین این که یک اهداکننده خون احتمالی، هپاتیت سی بگیرد و این که جواب آزمایش خون مثبت باشد، زمان وجود دارد. برخی کشورها هنوز به دلیل هزینه آن، برای هپاتیت سی آزمایش انجام نمیدهند.
کسی که از سوزن یک فرد مبتلا به HCV زخم ناشی از سوزن برمی دارد، پس از آن با احتمال ۱٫۸٪ ابتلا به بیماری رو به رو است. این احتمال بیشتر است چنانچه سوزن به کار رفته خالی و زخم عمیق باشد. در تماس مخاط با خون هم ریسک ابتلا وجود دارد؛ اما این ریسک کم است، و اگر تماس خونی بر روی پوست سالم رخ دهد، هیچ ریسکی وجود ندارد..
تجهیزات بیمارستانی نیز هپاتیت سی را انتقال میدهند، از جمله: استفاده مجدد از سوزنها و سرنگها، استفاده چندباره از شیشههای دارو، کیسههای تنفسی، و تجهیزات جراحی غیر استریل.استانداردهای ضعیف در تسهیلات پزشکی و دندانپزشکی دلیل اصلی شیوع HCV در مصر است که بیشترین میزان ابتلا در جهان را داراست.
*آمیزش جنسی: این که آیا هپاتیت سی از راه آمیزش جنسی قابل انتقال است، نامعلوم است. در حالی که بین رفتار جنسی پرخطر و هپاتیت سی پیوندی وجود دارد، روشن نیست که آیا انتقال بیماری ناشی از مصرف مواد مخدر است که به آن اشارهای نشده، یا خود رابطه جنسی شواهد نشان میدهد که ریسکی برای زوجهای متشکل از دو جنس مخالف که با افراد دیگر رابطه جنسی ندارند، وجود ندارد اعمال جنسی که سطوح بالای آسیب به لایه درونی مجرای مقعد را دربرمی گیرد، مانند دخول از راه مقعد، و یا اعمالی که هنگامی اتفاق میافتد که بیماریهای منتقل شونده از راه آمیزش جنسی، از جمله HIV یا زخم در ناحیه تناسلی، نیز وجود دارند، ریسک ابتلا ایجاد میکنند دولت ایالات متحده تنها برای جلوگیری از انتقال هپاتیت سی در افراد دارای چند شریک جنسی، استفاده از کاندوم را توصیه میکند
*پیرسینگهای بدن: خالکوبی با دو یا سه برابر خطر بیشتر هپاتیت سی همراه است ، این میتواند به دلیل لوازم استریل نشده یا آلودگی رنگهای استفاده شده باشد. خالکوبی یا سوراخ کردن بدن (پیرسینگ) که پیش از اواسط دهه ۱۹۸۰ یا به صورت غیرحرفهای انجام میشد نگران کننده است، چرا که ممکن است تکنیکهای استریل کردن در این شرایط ضعیف باشد. ریسک در خالکوبیهای بزرگ تر بیشتر میشود. تقریباً نیمی از زندانیان از لوازم خالکوبی غیراستریل مشترک استفاده میکنند. به ندرت در مراکز مجاز خالکوبی ابتلا مستقیم به HCV رخ میدهد.
*تماس با خون: لوازم بهداشتی شخصی مانند تیغها، مسواک، و لوازم مانیکور و پدیکور میتوانند با خون تماس پیدا کنند. به اشتراک گذاشتن آنها افراد را در معرض خطر HCV قرار میدهد. افراد باید مراقب بریدگیها، زخمها، و دیگر خونریزیها باشند. HCV از طریق تماسهای معمول مانند بغل کردن، بوسیدن، یا غذا خوردن از ظروف یا وسایل آشپزی مشترک شیوع پیدا نمیکند.
*انتقال از مادر به بچه: انتقال هپاتیت سی از مادر مبتلا به فرزند وی در کمتر از ۱۰٪ بارداریها اتفاق میافتد. هیچ اقدامی وجود ندارد که بتواند این ریسک را تغییر دهد. انتقال میتواند در دوره بارداری یا زایمان اتفاق افتد. یک زایمان طولانی با خطر بیشتر انتقال در ارتباط است.هیچ مدرکی مبنی بر اینکه تغذیه از شیر مادر HCV را انتقال میدهد وجود ندارد، گرچه مادر مبتلا باید از شیر دادن به نوزاد، در صورت شکاف و خونریزی از نوک سینه یا در صورتی که بار ویروسی وی زیاد است، خودداری کند.
*راههایی که هپاتیت C از آنها منتقل نمی شود
راههایی که هپاتیت C از آنها منتقل نمی شود شامل:
استفاده از ظروف مشترک، شیردادن به نوزاد، بغل کردن، بوسیدن، دست دادن، سرفه و یا فین کردن باعث انتقال هپاتیت C نمی شود. همچنین این ویروس ز طریق خوارکی و آب نیز منتقل نمی شود.
*عوارض هپاتیت C
عفونت هپاتیت C می تواند سالها در بدن مانده و باعث مشکلات جدی همچون:
زخم در بافت کبدی (سیروز کبدی) – بعد از بیست تا سی سال از ابتلا به هپاتیت C فرد دچار سیروز کبدی می شود. بعد از زخم شدن کبد، فعالیت برای کبد سخت می شود.
سرطان کبد – تعداد کمی از افراد مبتلا به هپاتیت C ممکن است به سرطان کبد نیز دچار شوند.
نارسایی کبد – کبدی که شدیدا توسط هپاتیت C آسیب دیده است، ممکن است قادر به عملکرد مناسب نباشد.
*تشخیص ابتلا به هپاتیت C
آزمایشهای تشخیص هپاتیت سی عبارتند از: آنتی بادی HCV، تست الایزا (ELISA)، وسترن بلات، HCV RNA کمی واکنش زنجیرهای پلی مراز (PCR)، میتواند HCV RNA را یک تا دو هفته پس از ابتلا شناسایی کند، در حالی که آنتی بادیها ممکن است برای شکل گیری و نمایاندن خود به زمان بسیار بیشتری نیاز داشته باشند. هپاتیت سی مزمن، ابتلا به ویروس هپاتیت سی است که بر اساس حضور RNA خود، تا شش ماه مقاومت نشان میدهد. به این دلیل که بیماریهای مزمن معمولاً تا دهها سال علایمی نشان نمیدهند، پزشکان بالینی عموماً از طریق آزمایشهای عملکرد کبد و یا در حین آزمایشهای روتین از افراد دارای ریسک بالا، به این بیماری پی میبرند. آزمایش نمیتواند بین بیماریهای مزمن و حاد تمایزی قایل شود.
*آزمایش خون: آزمایش هپاتیت سی معمولاً با آزمایشهای خون آغاز میشود تا با استفاده از روش ایمونواسی آنزیمی وجود پاد تنها در ویروس هپاتیت سی تشخیص داده شوند اگر آزمایش مثبت باشد، برای تایید صحت ایمونواسی و به منظور تعیین شدت بیماری آزمایش دومی انجام میشود ، آزمایش recombinant immunoblot صحت ایمونواسی را تایید کرده، و واکنش زنجیرهای پلیمراز ویروس هپاتیت سی و اسید ریبونوکلیئیک (RNA) شدت بیماری را تعیین میکند اگر اثری از اسید ریبونوکلیئیک (RNA) و جود نداشته باشد و آزمایش immunoblot مثبت باشد، این به این معنی است که شخص قبلاً به ویروس آلوده شده اما یا بوسیله معالجه و یا خود به خود این ویروس از بین رفته است؛ اگر آزمایش immunoblot منفی باشد، به این معنی است که آزمایش ایمونواسی اشتباه بوده است . برای مثبت بودن آزمایشهای ایمونواسی بین شش تا هشت هفته باید از زمان آلودگی به ویروس گذشته باشد..
آنزیمهای کبدی در ابتدای آلودگی به ویروس متغیر میباشند؛ معمولاً پس از گذش هفت هفته از آلودگی به ویروس آنزیمهای کبدی افزایش مییابند. آنزیمهای کبدی ارتباط چندانی با شدت بیماری ندارند.
*بافت برداری: بافت برداریهای کبدی میتوانند شدت آسیب کبدی را مشخص سازند، اما این فرایندها خطراتی نیز به همراه دارند. تغییرات معمولی که از طریق بافت برداری قابل تشخیص هستند تغییرات مربوط به لنفوسیتهای درون بافت کبد، فولیکولهای لنفاوی در ورید باب، و مجاری صفرا میباشند. چندین آزمایش خون را میتوان انجام داد که شدت آسیب را تعیین کرده و نیاز به بافت برداری را کاهش میدهند .
*افراد کمی از ابتلای خود خبر دارند
تنها بین ۵ تا ۵۰٪ کسانی که در ایالات متحده و کانادا به این ویروس آلوده هستند از وضعیت خود اطلاع دارند برای افرادی که در خطر زیادی هستند، مانند کسانی که خالکوبی بر بدن خود دارند آزمایش توصیه میشود آزمایش همچنین به افرادی که آنزیم کبدی بالایی دارند توصیه میشود چرا که آنزیم کبدی بالا در اغلب اوقات تنها نشانه مزمن هپاتیت میباشد، آزمایش دائم در ایالات متحده توصیه نمیشود.
*پیشگیری از هپاتیت C
متاسفانه هنوز واکسنی برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت C وجود نداشته و واکسن های موجود فقط برای هپاتیت B و A می باشند. بنا براین برای پیشگیری از ابتلا:
درصورت اعتیاد موادمخدر را ترک نمایید. درصورت مصرف و تزریق از وسایل مشترک استفاده نکنید.
درمکان های غیربهداشتی و بدون مجوز اقدام به خالکوبی و تاتو نکنید.
از رابطه جنسی پرخطر و رابطه های بی بندوبار خودداری نمایید.
وسایل شخصی همچون مسواکتان را بادیگران باشتراک نگذارید.
*هپاتیت c خطرناکترین نوع هپاتیت
یک کارشناس مبارزه با بیماریهای واگیرمی گوید: هپاتیت c خطرناکترین نوع هپاتیت است.
فاطمه محمدی تاکید دارد: از بین چهار نوع هپاتیت شناخته شده هپاتیت B، شایعترین و هپاتیت C خطرناکترین نوع آن است.
* 3درصد جمعیت جهان مبتلا به هپاتیت C و B
هم اکنون ۳ درصد جمعیت جهان به ویروس B و C مبتلا هستند ،گرچه اطلاعات آماری دقیق در ایران وجود ندارد ولی به نظر می رسد این رقم در ایران حدود یک درصد باشد. البته این رقم در برخی از استانهای کشور نیز متغییر است.
با ساخت و تولید واکسن های هپاتیت Bدر کشور ایران ، هم اکنون شیوع این ویروس در ایران بسیار کاهش یافته و در سطح کشورهای همسایه نیز ، ایران در وضعیت بهتری قرار دارد. اما هنوز واکسنی برای هپاتیت C نداریم.
هم اکنون ویروس هپاتیت B و C بیشتر افراد در گروههای سنی ۲۰ تا ۴۰ سال جامعه را مبتلا کرده است.
در حال حاضر ما در کشورمان حدود ۲ میلیون نفر آلوده به ویروس هپاتیت B و بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر مبتلا به هپاتیت C داریم. به عبارتی، ۷/۱ درصد جمعیت کشور ناقلین مزمن هپاتیت B و3/1 درصد جمعیت کشور نیز به ویروس هپاتیت C آلوده هستند.
*درمان هپاتیتC
داروهای معمولی که برای درمان هپاتیت C استفاده می شوند، پگینترفرون (peginterferon) و داروهای ضدویروسی می باشند. هدف این داروها:
کمک به بدن برای از بین بردن ویروس
کاهش خطر سیروز کبدی و سرطان کبد است.
درمان استاندارد رایج در کشور برای این ویروس شامل PegIFNα و RVB بوده که باعث افزایش SVR از ۵۰% به ۸۰% در میان مبتلایان با ژنوتیپهای مختلف HCV می شود. بعد از معرفی Boceprevir و Teleprevir ،دراوهای بازدارنده پروتئازی، PIs بعنوان درمان بالقوه مبتلایان با ژنوتیپ ۱ HCV امید به ریشه کن شدن بیماری بسیار بالا رفته اما هزینه های وارده مربوط به اثرات جانبی دارو در حال حاضر برای بیماران و محققان اصلا مقرون به صرفه نمی باشد.
*پیوند کبد
برای عملکرد صحیح داروهای تجویز شده را باید طبق دستور پزشک و بدرستی مصرف نمود. در افرادیکه دچار مشکلات کبدی همچون سیروز کبدی شده اند، ممکن است از پیوند کبد استفاده نمود. اگر کسی مبتلا به هپاتیت C است
از داروهایی که قبلا استفاده شده، قبل از مشورت با پزشک دوباره استفاده ننماید.
از الکل و مواد مخدر استفاده نکند. الکل باعث افزایش سرعت آسیب کبدی می شود و همچنین می تواند تاثیر داروها را کم نماید.
با پزشک درباره نیاز به واکسن های هپاتیت بی و هپاتیت A مشورت کند.
*معجزه ای به نام Sofosbuvir
در سال 2014، معرفی مهارگرهای پلی مرازی استانداردهای جدیدی را به وجود آورد، اولین نمونه در این کلاس داروی Sofosbuvir است که به وسیله شرکتی امریکایی ساخته شد و زمانی که به طور ترکیبی با ریباویرین و اینترفرون در بیماران آلوده هپاتیت C استفاده می شد اثر بخشی معنی داری را نشان می داد. همچنین داروی Sofosbuvir را می توان با داروی جدید دیگری به نام پروتئازی برای بیمارانی که درمان در آنها شکست خورده است ، ترکیب کرد. این رژیم یک پروتوکل درمانی عاری از اینترفرون مهیا می کند که کوتاه تر و قابل تحمل تر بوده و 80 تا 95 درصد امکان درمان وجود دارد.
*تاثیر درمان 95 درصدی
اواخر سال 93،ترکیب داروی خوراکی sofosbuvir و ledipasvir در جهان معرفی شد که دوره درمانی را به 8 هفته کاهش می داد و میزان تاثیر درمان آنها بیش از 95 درصد است.
بدین صورت این بیماری مزمن، که حدود 180 میلیون بیمار در جهان را متاثر کرده را می توان بواسطه تجویز داروهای خواراکی که به خوبی به وسیله بیمار تحمل می شود، درمان کرد.
* درمانگری گران قیمت سوفسفبیر ، قرصی 100 دلار!
بعد از آن به طور بی سابقه ای بسیاری از رسانه های گروهی که این پیشرفت مهم را در درمان هپاتیت C پوشش داده اند اما بیشتر از آنکه بر روی میزان درمان آن متمرکز شوند به مقوله هزینه گزاف آن پرداخته اند. قیمت sofosbuvir برای هر قرص 100 دلار ، 8400 دلار برای یک دوره درمانی 12 هفته ای است.
* Sofosbuvir وطنی با قرصی 30 هزار تومان!
رضا مالک زاده ، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، همین امروز ، در نشستی به مناسبت برگزاری اولین گردهمایی مدیران شرکت های دانش بنیان حوزه سلامت گفت: سوفوسبویر داروی بیماری هپاتیت سی تولید شرکت های دانش بنیان داخل کشور هفته آینده با قیمت هر قرص 30 هزار تومان وارد بازار می شود؛ این دارو تا پیش از این با قیمت 100 دلار برای هر قرص از کشورهای دیگر وارد ایران می شد.
ملک زاده گفت: داروهای تولید داخل از نظر کیفیت با انواع خارجی کاملا مطابقت دارد وهیچ تفاوتی در زمینه اثرگذاری در درمان بیماری ها با نوع خارجی خود ندارد.
وی همچنین از تولید دو دارو ترکبیی دیگر برای درمان هپاتیت C در داخل کشور خبرداد و افزود: تولید این داروها در مرحله آزمایشگاهی است و به زودی وارد بازار می شود.با توجه به آنچه گفته شد به نظر می رسد اتفاقات خوبی برای بیماران مبتلا به ویروس هپاتیت C در حال رخ دادن است .