ایران خبر- شایعه به پیام وکلام غیر رسمی می گویند که معمولا دهان به دهان به دیگران انتقال داده می شود. شامل موضوع یا موضوعاتی است که در صحت و سقم آن تردید وجود دارد.
یکی از پدیده های اجتماعی بروز شایعه و شایعه پراکنی است که در جامعه ناهنجاری هایی را به وجود می آورد. شایعه انواع متفاوت و مختلفی را شامل می شود. به عنوان مثل در زمان های بحرانی مثل جنگ، وقایع طبیعی سیل، زلزله و طوفان که در این زمان ها حالت شایعه خیلی حاد و گسترده می شود، البته در برخی مواقع شایعه به واقعیت نزدیک است اما همواره این امر صحت نداشته است.
وقتی افراد برای دسترسی به اخبار و منابع موثق دچار مشکل می شوند شایعه رواج پیدا می کند و این رواج و گسترش زمانی افزایش بیشتری می یابد که افراد نیاز بیشتری برای کسب خبر داشته باشند.
امروزه با ورود به دنیای تکنولوژی و دیجیتال گویا شایعه و شایعه پراکنی می خواهد از واقعیت سبقت بگیرد. به دلیل اینکه در فضاهای مجازی ابزاهای اطلاع رسانی افزایش پیدا کرده اند شایعات خیلی زودتر از واقعیات به اطلاع مردم می رسد ایجاد شبکه های اجتماعی نیز کمک قابل توجهی به افزایش شایعه و شایعه پراکنی کرده است.
از زمانی که شبکه های اجتماعی گسترش یافت یکی از عواملی که باعث شده برخی افراد به صورت مستند اخباری را انتشار دهند حضور آنها در حاشیه اتفاق است. در این زمینه شاید کمتر بتواند چنین ادعاهایی را رد کرد چون "خودش در صحنه اتفاق بوده و دیده" و متاسفانه این ابزار بزرگترین ابزار انتقال شایعه در فضای مجازی شده است.
در خیلی از موارد خودمان شاهد بودیم که شایعه فوت یک هنرمند، خواننده، بازیگر و افراد سرشناس در فضای مجازی انتشار پیدا کرده و تا زمانی که به گوش خود فرد برسد مراسم هفتم هم برای وی برگزار شده بود!
این شایعات و دامن زدن به آنها در فضاهای مجازی در برخی موارد ضربه های روحی بدی به افراد وارد می کند. متاسفانه در برخی از رسانه های و شبکه های اجتماعی جعل هویت ها بسیار پررنگ است و یک منبع برای انتشار و ارسال اخبار به حساب می آید. اساس و پایه انتشار اخبار اینگونه رسانه ها نه
واقعیت است نه دقت صرفا رواج شایعه پراکنی را ادامه می دهند!
در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی افرادی که مسئولیتی ندارند برای انتشار اخبار از هیچ نام و نشانی استفاده نمی کنند و با داشتن یک هویت فرعی اخبار غیر واقعی را انتشار می دهند. این افراد چون هویت مشخصی ندارند هرگونه خبری را به راحتی انتشار می دهند، به طوری که تکرار یک مطلب را به عنوان یک اطلاع رسانی واقعی تبدیل می کنند و به مرور زمان همان شایعه به سند تبدیل می شود.
برخی کاربران رسانه ها و شبکه های مجازی علاقه زیادی دارند که اخبار خود را با سرعت قابل توجهی نسبت به دیگر رسانه انتشار دهند تا در این زمینه با رقابتی که با دیگران دارند موفق و پیروز شوند. متاسفانه در این موارد که انتشار اخبار به ثانیه طول نمی کشد زمانی برای کشف و بررسی درستی خبر باقی نمی ماند و برخی از کاربران و رسانه ها هم که نمی خواهند سرعت انتشار را از دست بدهند با اندکی غفلت باعث بروز اتفاق و فاجعه می شوند!
بنابراین افراد با کمی دقت و حوصله باید در امر اخبار و اطلاع رسانی نکته سنج تر باشند و هر حرفی را بدون استناد و صحت نداشتن به راحتی قبول نکنند. زیا اکثر شایعات منبع موثق و مطمئنی ندارند و گاهی مطالب اغراق آمیز و دور از واقیعت از فردی به فرد دیگر و هم چنین در گروه های و شبکه های اجتماعی از گروهی به پروه دیگر انتقال و انتشار پیدا می کند. پس باید در شنیندن و کسب اخبار از صحت و سقم آن مطلع شویم تا خودمان یکی از شایعه پراکندگان خبر نشویم!
گزارش از مه جبین محمدی -
ایران خبر