به گزارش
ایران خبر، 10سال پیش، پاییز خاکستری، هولناک شد. حالا همین هم دردناک است که 10 سال گذشت.
این حادثه ۲۸۱امین حادثهٔ هواپیمای سی-۱۳۰ و از بابت تلفات چهارمین حادثهای است که تا کنون در سطح جهان برای این نوع هواپیما روی داده است. همچنین این حادثه از نظر تلفات در ردهٔ پنجم حوادث هوایی ایران قرار دارد.
هواپیمای باری هرکولس فرودگاه مهرآباد را به طرف بندرعباس ترک کرد. مسافران هواپیما تعدادی از خبرنگاران ایرانی بودند که قرار بود رزمایشی را پوشش خبری دهند. خلبان مشکل فنی را حدود هشت دقیقه پس از برخاستن اعلام و درخواست فرود اضطراری در فرودگاه مهرآباد را بیان می کند. به هنگامه نزدیک شدن به باند با استفاده از سامانه ابزار فرود، هواپیمای سی130 به یک مجتمع مسکونی 10 طبقه در منطقه مسکونی «آذری» برخورد کرد. میدان دید در زمان حادثه در حدود 1500 متر گزارش شده است.»؛ این متن بخشی از گزارش کوتاه شبکه ایمنی هوانوردی ایران درباره سقوط مرگبار هواپیمای سی 130 نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.
سرنشین های این هواپیما را خبرنگاران، عکاسان رسانه های مختلف و مسئولان روابط عمومی ارتش تشکیل می دادند که برای پوشش رزمایش آبی- خاکی «عاشقان ولایت»، راهی منطقه چابهار می شدند. هواپیمای سی 130 پس از چندین ساعت تاخیر به دلیل نقص فنی در ساعت 13 و 30 دقیقه از فرودگاه مهرآباد برخاست اما بعد از هشت دقیقه از زمان پرواز، کاپیتان «بابک گوهری» خلبان نخست هواپیما متوجه نابسامانی در عقربه موتور شماره چهارم هواپیما شد، به گونه ای که در مدت زمان کوتاهی، تمامی عقربه های مربوط به به این موتور، شرایط از کار افتادگی آن را نشان داد، در همین هنگامه افسر مهندس پرواز، دستور خاموش کردن موتور را صادر کرد و به دنبال آن، خلبان پس از کنترل و تنظیم هواپیما، با برج مراقبت فرودگاه مهرآباد تماس گرفت و شرایط اضطراری اعلام کرد و یادآور شد که به دلیل ایجاد مشکل فنی در هواپیما به این فرودگاه بازخواهد گشت.
خاموش شدن یکی از موتورهای هواپیما امری عادی در پرواز محسوب می شد و خلبانان همواره در پروازهای آموزشی به هنگام بروز این مشکل، این حرکت را تمرین می کنند، پس این موضوع، مشکلی نبود که خطر جانی در پی داشته باشد. بنابراین خلبان با مشاهده چنین شرایطی بهترین تصمیم را بازگشت به پایگاهی اصلی دانست.
محل برخورد هرکولس سی-130 با ساختمانی در شهرک توحید
هواپیما با حفظ ارتفاع به طرف مهرآباد تغییر مسیر داد و به آرامی ارتفاع خود را کم کرد، هنگام عبور از بالای منطقه کهریزک، کمک خلبان چرخ ها را باز کرد و پیش از رسیدن به منطقه قلعه مرغی مقداری زودتر از زمان تعیین شده، به طرف چپ پیچید. مسئولان برج مراقبت در این هنگامه متوجه شدند که هواپیما از مسیر اصلی خود منحرف شده است. آنها کوشیدند تا با فرکانس ارتباطی، این موضوع را به اطلاع کاپیتان نخست هواپیما برسانند، اما این امر بسیار دیر صورت گرفت و فرود اضطراری در فضای خالی میان ساختمان های شهرک توحید در نزدیکی محله آذری تهران سبب شد تا بال راست هواپیما به یکی از ساختمان ها برخورد کند و منفجر شود. در این حادثه بیش از 100 تن از سرنشینان و خدمه پرواز جان خود را از دست دادند که 67 تن از آنها خبرنگاران، عکاسان و تصویربرداران رسانه های کشور بودند.
آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب در پیامی جان باختن بزرگان عرصه خبر را در رویداد ناگوار سقوط هواپیمای سی 130، تسلیت گفت و فرمود: «حادثه جانگداز سقوط هواپیما که در آن، دهها جان عزیز و دل وفادار از جامعه رسانه یی و نظامی کشور از دست رفتند، اینجانب را نیز همانند خانواده های عزادار و عموم ملت ایران داغدار کرد. جوانان خدوم و ارزشمندی که در این حادثه مصیبت بار، پرکشیدند، خاطره های به یاد ماندنی از خدمات خود را در حافظه همکاران و آشنایان خود به جای گذاشته اند. پاداش آن تلاش های با ارزش، امروز که ارواح آزاد شده آنان در پیشگاه پروردگار رحیم قرار گرفته، توشه گرانبهایی است که همه به امید آن و به خاطر آن زندگی می کنیم. اینجانب به خانواده های مصیبت دیده ی این عزیزان و نیز به همه همکاران آنان و به عموم ملت ایران تسلیت عرض می کنم و از خداوند متعال رحمت و مغفرت برای همگان و صبر و اجر برای بازماندگان و شفای عاجل برای بیماران و مجروحان این حادثه مسالت می کنم.»
داستان زندگی هر کدام از خبرنگاران و کادر پرواز سی 130 برای خود یک تراژدی است،از آنهایی که تازه صاحب فرزند شده بودند تا جوانانی که پدرو مادرشان را به حسرت رخت دامادی گذاشتند.
تکه های C-130
کم نبودند کسانی که در ماموریتی به جای همکاران خود وارد هرکولس مرگ شدند، از جمله شهیدحمید نداف ازغندی،لود مستر تازه داماد و 24 ساله ای که به جای همکارش همراه راویان مانور عاشقان ولایت شد و به همین خاطر زمان شهادت پلاک هم همراه نداشت و از روی ساعت مچی اش او را شناختند.
درد و رنج ناشی از سقوط هواپیمای سی 130 و مرگ بزرگان عرصه خبر، رسانه و کارکنان رسانه ای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی سبب شد تا مجامع بین المللی این رخداد را بدترین حادثه سال لقب دهند.
گرچه این راویان خبر از این دنیای خاکی رخت بربستند اما همواره نام و یاد آنان در خاطر همگان باقی خواهد ماند.
شهید حمید نداف، لود مستر بدون پلاک C-130
رسول صدرعاملی کارگردان مطرح سینمای ایران که از روزنامهنگاران مشهور اوایل انقلاب محسوب میشود، 10 سال پیش و همزمان با سقوط هواپیمای خبرنگاران (در 15 آذر 1384)، یادداشت تلخی درباره این واقعه در روزنامه شرق منتشر کرد که همچنان خواندنی به نظر میرسد.
متن کامل این یادداشت با عنوان «قربانیان شهر آلوده» به شرح زیر است:
«چه فرقی میکند اسمش چه باشد؟ هرکه میخواهد باشد، فقط بهترین باشد، جوانترین، جسورترین و هدفمندترینها را میخواهیم. شهر آلوده قربانی میخواهد و قربانیان باید از عزیزترینها باشند و چه کسی عزیزتر، پرطراوتتر و شادابتر از یک خبرنگار؟
این مأموریت خبری، گزارشی است از یک رزمایش نظامی که در آن از هیچ حاشیه جذابی از نوع دیگر مأموریتها خبری نیست؛ حتی دریغ از یک گشت و گذار در شهر. سوژه زمخت است و جدی و نفسگیر و باید بهترینها راهی شوند و بهترینها را باید میان عاشقترینها و جوانترینهای این حرفه جستجو کرد. اینگونه سفرها خیلیوقتها داوطلبان مشتاق ندارد. زمان جنگ نیست که بخواهیم قهرمان شویم. آنهایند که باید در فشردهترین زمان و با بهترین کیفیت مردم پناه برده به داخل خانههای شهر را آلوده گناه کنند. البته که باید همکارانشان از خبرگزاریها و مطبوعات نیز در کنارشان باشد و چنین بود که پرواز آغاز شد.
به پرواز با پرندههای آهنین اعتباری نیست اما آنها به اعتبار شور عشقشان به حرفهای که خود انتخابشان کردهاند پرواز را آغاز نمودهاند و سوغاتشان نیز بلندترین پرواز بود؛ پرواز خبرنگارانی که هیچ وقت پشتشان به جایی گرم نبوده است ولی همیشه خودشان پشتگرمی مردم بودهاند؛ آنهایی که هنرشان خطر کردن است و از سرانگشتانشان آگاهی میبارد.
شهر آلوده قربانی میخواهد؛ آن هم در شرایطی که همه ما به خانههایمان پناه بردهایم تا مبادا آلودگی چشمانمان را بسوزاند و ناگهان قطره اشکی فرو بریزد بیخبر از همهجا جنگل زشت و پیر شهر آلوده، بهترینهایمان را یکجا و باهم از ما میگیرد و چارهای نمیماند جز اینکه حالا خوب گریه کنیم به پهنای همه صورت و با خودمان بیاندیشیم چند خبرنگار، تصویربردار، روزنامهنگار و صدابردار برای ما باقی مانده است.»
سردیس شهدای خبرنگار
هواپیمای نظامی سی 130 جعبه سیاهی نداشت تا اطلاعات بیشتری درباره آن پرواز نیمه تمام به دست بیاید اما آخرین صدای ضبط شده از خلبان و مسافران ذکر یاحسین است ، خداوند با حسین محشورشان کند.