ایران خبر- آنهایی که طعم زندگی در کلانشهرها را چشیدهاند، ناخودآگاه با آلودگی صوتی روزمره هم کنار آمدهاند. حالا دیگر آلودگی صوتی به عنوان چاشنی تلخ زندگی شهرنشینی، جا خوش کرده و این مهمان ناخوانده، روز و شب روی اعصاب مردم قدم میزند.
ویروس آلودگی صوتی در سطح کلانشهرها چنان پخش شده که دیگر هیچ شهروندی از تبعات آن در امان نیست، بخصوص افرادی که نزدیک بزرگراهها، فرودگاه و کارخانههای تولیدی بزرگ زندگی میکنند، زندگی هر روزه برایشان به جهنمی تبدیل میشود که خواب و خوراک و آسایش را از آنها میگیرد.
حتی بیشتر کسانی که در منطقهای نسبتا آرامتر زندگی میکنند، مجبورند برای رسیدن به محل کار و تحصیل، راهی خیابانهایی شوند که صدای بلند آلودگیاش با صدای اعصاب آدمها کوک نیست. در کلانشهرهایی که تنفس هوای پاک در آن به رویا تبدیل شده، آلودگی صوتی هم قوز بالای قوز شده و زندگی در شهرهای شلوغ را به تحمل کابوسی اجباری بدل کرده است.
شکی نیست که بزرگ ترین سرمایه هر کلانشهری، نیروی انسانی آن شهر است که میتواند تحول و توسعه را به شهر هدیه دهد، اما وقتی همین نیروی انسانی، شب و روز با صداهای ناهنجار کلنجار برود و انرژی روزانهاش صرف نبرد بیهوده با آلودگی صوتی شود، نمیتوان از آن نیروی انسانی توقع داشت دل و دماغی برای ارائه کار باکیفیت داشته باشد.
چندی پیش هم محمد حسین بازگیر، رئیس اداره محیطزیست شهر تهران هشدار داد: در مکانهای مسکونی در روز 55 و در شب 65 دسیبل و در مکانهایی که هم مسکونی و هم صنعتی هستند، در روز 70 و در شب 60 دسیبل حد استاندارد آلودگی صوتی است؛ این در حالی است که بهطور میانگین در تهران 5 دسیبل بیشتر از حد استاندارد، آلودگی صوتی وجود دارد که در مناطق پرتراکم مانند منطقههای 6،12 و 21 پایتخت بیشتر از سایر نقاط شهر آلودگی صوتی موج میزند.
تهران رکورددار آلودگی صوتی در کشور است و پس از آن شهرهای اصفهان، شیراز و مشهد هم از جمله کلانشهرهایی است که با بیشترین میزان آلودگی صوتی در کشور روبهرو هستند. خودروها، موتورسیکلتها، حمل ونقل هوایی، نیروگاهها، پالایشگاهها، کارخانهها و کارگاهها، به عنوان مهم ترین عوامل تشدید آلودگی صوتی هستند.
هرچقدر منطقه زندگی شهروندان به این منابع آلودگی صوتی نزدیکتر باشد، طبیعی است که از آلودگی صوتی بیشتری رنج خواهند برد. شهروندی که محل سکونتش به واحدهای تخلیه بار و زباله، وسایل برقی و الکتریکی و مکانهای تفریحی نزدیک باشد، طبیعی است که از آلودگی صوتی بیشتری در عذاب خواهد بود.
شیشه عمر آلودگی با تامین اعتبار میشکند
محسن پیرهادی، عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران در گفتوگو با جامجم، راهحل کاهش آلودگی صوتی در کلانشهرها را استفاده از کارشناسان مجرب و بهرهگیری از توان نیروهای مردمی میداند. به گفته پیرهادی، برای اجرای بهتر طرحهای کاهش آلودگی صوتی در تهران، باید از نیروهای علمی و دانشگاهی استفاده شود. در این مسیر باید بخش خصوصی هم به کمک شهرداری بیاید و همکار بخش دولتی باشد.
به اعتقاد پیرهادی، هماکنون سازمانهای مردم نهاد متخصص در این حوزه حضور جدی ندارند و همین مساله باعث شده بار کاهش آلودگی صوتی در کلانشهرها فقط به دوش نهادهای رسمی باشد.
استفاده از تجهیزات مقابله با آلودگی صوتی در بزرگراهها و عایقبندی اماکن پرسرو صدا، شیوه علمی و جواب پس دادهای است که به باور این مقام مسئول میتواند ترمز آلودگی صوتی را در شهرهای شلوغ بکشد، اما مساله اینجاست که این تجهیزات در همه نقاط شهری به اندازه کافی وجود ندارد.
به همین دلیلعضو شورای شهر تهران تاکید می کند اگرچه شهرداری تهران برای کاهش آلودگی صوتی، اقدامات موثری انجام داده، اما مجموعه این اقدامات کافی نیست. تجهیز شهر به عایقهای صوتی، قطعا هزینه بر است. از همین رو، دولت و شهرداری باید برای تامین این تجهیزات، اعتبار کافی کنار بگذارند و تخصیص این اعتبارات در زمره اولویتهای مهم مدیریت شهری قرار بگیرد.
با قانونشکنان مدارا نکنیم
فرهنگسازی و آموزش، اولین و بهترین راه برای نبرد با آلودگی صوتی است. در صورتی که از حجم تردد خودرو در کلانشهرها کاسته شود و همه به این باور برسیم که میتوانیم از خودروهای شخصی کمتر استفاده کنیم یا اگر مدیران کارگاهها و کارخانهها و متولیان پایانههای حمل و نقل، حقوق شهروندی آحاد جامعه را رعایت کرده و حداقل یک لحظه به این فکر کنند که میتوانند با جابهجایی محل کسب و کارشان، به اعصاب و روان شهروندان احترام بگذارند، آن وقت آلودگی صوتی به پاس همین احترامها و ملاحظهها از فضای کلانشهرها رخت برمی بندد.
پرویز سروری، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران در گفتوگو با جامجم تصریح میکند: باید با خودروها، صنایع و هر صنفی که آلودگی صوتی ایجاد میکند، برخورد قانونی شود و در این مسیر نباید با قانونشکنان مدارا کنیم. بهطور مثال، کارخانههای بزرگی که صداهای ناهنجار تولید میکنند باید از فضاهای شهری خارج شوند. همچنین باید با وسایل نقلیهای هم که به آلودگی صوتی دامن میزنند، برخورد جدی شود. این که سیستم حمل و نقل به زیرزمین منتقل شود و حمل و نقل عمومی گسترش یابد، راه حل دیگری است که سروری پیشنهاد میدهد. استفاده از خودروهای برقی هم راهکار دیگری است که به اعتقاد این مقام مسئول میتواند در صورت جدی گرفته شدن، میزان آلودگی صوتی در کلانشهرها را به حد استاندارد نزدیک کند.
طی سالهای اخیر، با ارائه تسهیلات به صاحبان خودروها و موتورسیکلتها تلاش شده موتورهای برقی در سطح شهر جولان بیشتری داشته باشند، اما مشکل اینجاست که موتورسیکلتهای برقی، عمدتا گرانقیمت هستند و این تسهیلات اندک نمیتواند مشوق جدی برای دل کندن از موتورهای بنزینی باشد. از نگاه سروری، در این راه باید رسانهها هم به کمک مدیریت شهری بیایند و به مردم درخصوص راههای کاهش آلایندههای صوتی آموزش دهند.
این راهی است که در کشورهای توسعهیافته هم اجرا شده و آنها توانسته اند با اجماعی ملی و آموزش همگانی، معضل آلودگی صوتی را مهار کنند.
خطر جدیتر اینجاست که روزبهروز نیز به میزان آلودگی صوتی در کلانشهرها اضافه میشود. این مسالهای است که سروری هم روی آن تاکید ویژه دارد: هرچقدر شهرنشینی توسعه پیدا میکند، آلودگی صوتی در شهرهای ایران نیز افزایش پیدا میکند.
طی سالهای اخیر، بر میزان آلودگی صوتی در کلانشهرها هم اضافه شده و متاسفانه همین آلودگی بر مناسبات و تعاملات بین فردی در میان شهروندان، تاثیر جدی و مخرب بر جا گذاشته است. نباید از یاد ببریم که بسیاری از شهروندان مثل رانندگان تاکسی و ماموران راهنمایی و رانندگی، نوع کارشان به گونهای است که مجبورند از صبح تا شب در کف خیابان باشند.
این افراد بیشتر از سایر گروههای جامعه از آلودگی صوتی آسیب میبینند. حتی با یک بوق نزدن ساده در خیابانها هم میتوانیم قدم کوچکی برای آرامش این شهروندان سختکوش برداریم.
رکورددار آلودگی صوتی کجاست
آلودگی صوتی، امواج ناخواستهای است که در سطح وسیعی در فضا منتشر میشود. واحد اندازهگیری آلودگی صوتی، دسیبل است و گفته میشود انسان میتواند حتی آلودگی تا سطح 130 دسیبل را هم تحمل کند، اما بهطور میانگین، صوت با قدرت بیش از 60 تا 70 دسیبل میتواند برای انسان آزاردهنده باشد. در این میان، تهران را میتوان رکورددار آلودگی صوتی در کشور به حساب آورد که از تمام استانداردهای جهانی در این حوزه عبور کرده است.
سلامت را نشانه میرود
آلودگی صوتی میتواند تهدید مستقیم سلامت انسان باشد، در صورتی که فرد بهطور مداوم در معرض این اصوات ناخوشایند باشد. بروز اختلالات روانی، اضطراب، خستگی، سردردهای مزمن، مشکلات شنوایی، افت عملکرد انسان، سرگیجه، اختلالات هورمونی و حتی بیماریهای قلبی میتواند سوغات تلخ آلودگی صوتی در کلانشهرها باشد.