ایران خبر بررسی می کند؛
بالاخره موتورهای ملی به گرد گوگل می رسند؟!
کد مطلب: 40569
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۲۵ شهريور ۱۳۹۴ ساعت ۱۵:۴۹
یوز، گرگر، پارسی جو، سلام، جس جو، یا حق و... موتورهای جستجوگر ایرانی هستند که از پی هم آمده‌اند تا در کنار گوگل و یاهو و دیگر جستجوگرهای جهانی قرار گیرند
به گزارش ایران خبر،امیرعلی خیراندیش، آب پاکی را روی دست خیلی ها ریخت و گفت: با مطرح‌شدن پروژه جستجوگر ملی، بسیاری تصور می‌کنند که این جویشگر قرار است جای گوگل و یاهو را بگیرد به همین خاطر به‌طور مداوم آن را با این موتورهای جستجوگر مقایسه می‌كنند درحالی‌که هدف ما پاسخگویی به نیازهای بالقوه کاربران در اینترنت است.
وی بابیان اینکه در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی باهدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه‌اندازی نمی‌شود افزود: قرار نیست پارسی جو، جای گوگل را در ایران بگیرد چراکه هدف ديگري را دنبال می‌کند و درواقع کارکرد متفاوتي خواهد داشت.
در حوزه فن آوری اطلاعات کشورمان برخی اصحاب رسانه نام سال موتورهای جستجوگر را برای سال گذشته در نظر گرفتند. سالی که وزارت ارتباطات چندین موتور جستجوگر ایرانی را راه اندازی کرد اما تقریبا هیچ یک از آن مورد استقبال کاربران قرار نگرفت.
*مردم حتی نام جستوگرهای ایرانی را نمی دانند
یوز، گرگر، پارسی جو، سلام، جس جو، یا حق و... موتورهای جستجوگر ایرانی هستند که از پی هم آمده‌اند تا در کنار گوگل و یاهو و دیگر جستجوگرهای جهانی قرار گیرند اما بسیاری از مردم نه تنها از این موتورهای جستجو استفاده نمی‌کنند بلکه حتی از وجود آنها نیز خبر ندارند! بنابراین باید پرسید که چرا وزارت ارتباطات این همه وقت، انرژی و منابع مالی را صرف پروژه ایی بی‌ثمر می‌کند؟
فرارو در این باره نوشته است:منظور از بی‌ثمری، ناکارآمدی این موتورهای جستجو و یا عدم ضرورت آنها نیست بلکه مقصود عدم استقبال عمومی و دلایل این عدم استقبال است.
برای نمونه می‌توان به راه اندازی موتور جستجوی تصویری بومی اشاره کرد که طرح آن از حدود چهار سال پیش از طرف پژوهشکده فناوری اطلاعات دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به سازمان فناوری اطلاعات (از زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) پیشنهاد شد و پس از توافق، اجرای آن به عهده این دانشگاه قرار گرفت.
در خصوص قابلیت‌های این سامانه باید گفت که هم جنبه‌های متن و هم تصویر را داراست به عبارت دیگر، جستجو در این موتور هم براساس کلید واژه و هم براساس تصویر و هم ترکیبی از این دو صورت می‌گیرد. این پروژه در زمانی آغاز به کار کرد که حتی گوگل نیز این امکان را – به خصوص برای صفحات فارسی - به سختی و خطای زیاد فراهم می‌کرد.
دلیل این وقفه نیز به گفته مسئولان پروژه عدم سرمایه گذاری و حمایت لازم برای تجاری سازی و ورود به بازار بود است.
شاید اگر این موتور جستجو بعد از طراحی وساخت به بازار می‌آمد می‌توانست جایگاه مناسب خود را پیدا کند و با این فاصله زمانی و پیش افتادن رقبای جهانی زحمات کشیده شده به هدر خواهد رفت زیرا ورود دیرهنگام سبب می‌شود که کاربران از آن استقبال نکنند.
روشن است که این مساله علاوه بر اتلاف وقت و هزینه سازمان‌های مربوطه به دلسرد شدن تیم‌های پژوهشی نیز می‌انجامد.
با این حال شاهدیم که مسئولان مربوطه در وزارت ارتباطات و فناوری به جای چاره اندیشی و به نتیجه رساندن پروژه‌های پیشین از پی هم موتورهای جستجوی تازه را راه اندازی می‌کنند!
برای نمونه موتور جستجوی «یوز» با امکان جستجوی یک‌میلیارد صفحه فارسی به تازگی راه اندازی شده است تا از اتکای کاربران ایرانی بر گوگل بکاهد. سوال اینجاست که چطور قرار است این اتفاق افتد؟ آیا توانمندی‌های موتور جستجو «یوز» کافی است؟ و یا برای اینکه به سرنوشت پروژه‌های دیگر دچار نشود نیاز به توجه بیشتر و برنامه ریزی‌های دقیق تری داریم؟
* وزیر ارتباطات: جستوگرهای ملی به جای گوگل نمی آیند
محمود واعظی هم در مراسم رونمایی از اولین جستوجوگر ایرانی تاکید کرد قرار نیست این جستوگرها جای گوگل را بگیرند.
وزیر ارتباطات می گوید: برای راه‌اندازی جست‌وجوگرهای ایرانی تیم‌های مختلفی به بررسی موتور جست‌وجوهای گوناگون که در دنیا در حال فعالیت هستند، پرداخته و سعی کرده‌اند مزیت‌های آنها را مورد بررسی و استفاده قرار دهند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه با راه‌اندازی این جست‌وجوگر‌ها قصد رقابت با جست‌وجوگرهایی مانند گوگل وجود ندارد، توضیح داد: باید اول توقع خود از این موتور جست‌وجو مشخص کنیم، چرا که ما به دنبال آن هستیم که بخشی از نیازمندی‌های مردم را از این طریق تامین کنیم.
وزیر ارتباطات ادامه داد: قطعا زمانی که موتور جست‌وجویی با صفحات ایرانی و محتوای داخلی قابل دسترسی باشد، مردم برای یافتن سوالات خود نسبت به آن بی‌علاقه نخواهند بود به خصوص آنکه سرعت جست‌وجوگرهای ایرانی نیز بالاتر باشد.
*به دنبال محدودیت برای گوگل نیستیم
واعظی ادامه داد: براین اساس ما به دنبال ایجاد محدودیت برای گوگل نیستیم و در نهایت در نظر داریم شرایطی ایجاد کنیم که هر یک از موتور جست‌وجوها که شرایط بهتری برای مردم ایجاد می‌کند همان مورد استفاده مردم قرار گیرد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه با راه‌اندازی موتور جست‌وجوهای مختلف تلاش می‌شود در این زمینه رقابت ایجاد شود، توضیح داد: ما نمی‌توانیم مردم را ملزم به استفاده از جستوجوگر خاص کنیم. کاربران قطعا از موتور جست‌وجویی که برای آنها راحت‌تر است استفاده خواهند کرد و شرایط رقابتی این فضا موجب می‌شود شرکت‌های مختلف تلاش بیشتری در این زمینه داشته باشند.
* جستجوگر بومی خط و زبان فارسی را در سایبر رشد می دهد
نصرالله جهانگرد، رییس سازمان فناوری اطلاعات عنوان کرد: استفاده از تولیدات بومی موجب خواهد شد خط و زبان فارسی در فضای سایبر رشد کند که این موضوع معرف توان ملی ما بوده و در عین حال توان امنیتی کشور را ارتقا خواهد داد.
وی با تاکید بر اینکه لازم است بتوانیم در این فضا کار را به نحو صحیحی انجام داده و برای تامین نیازمندی‌های مردم ابزار‌های مناسبی را با زبان فارسی ارایه کنیم، توضیح داد: به موازات گسترش شبکه ملی اطلاعات از جمله برنامه‌های وزارت ارتباطات حمایت از تولید، عرضه و به‌کارگیری این ابزارها در محیط رایانه‌ای است و بر این اساس از تمامی شرکت‌های فعال در این زمینه حمایت‌های لازم صورت خواهد گرفت.
وی در عین حال اظهار امیدواری کرد که با این شیوه با انفجاری از ذخایر داده و دانش در فضای اینترنت مواجه شویم که این موضوع ارزش افزوده زیادی را برای شرکت‌ها به دنبال خواهد داشت.
* به سرمایه‌گذاری حداقل 170 میلیارد تومانی نیاز است
برات قنبری، معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات هم می گوید: برای ایجاد شبکه ملی اطلاعات جست‌وجوگرهای بومی از اهمیت خاصی برخوردارند، چراکه اگر آنها نباشند، نهضت تولید محتوا و نرم‌افزار به شکل درستی پیش
نخواهد رفت.
برهمین اساس ما تلاش داریم حمایت‌های لازم در این زمینه را انجام دهیم.معاون برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات همچنین به نیاز کشور به سرمایه‌گذاری حداقل 170 میلیارد تومانی در این بخش اشاره کرد و افزود: زمانی که در وزارت ارتباطات سیاست ما آن است که میزبانی 90 درصد اطلاعات در خارج از کشور را تغییر دهیم لازم است برای رسیدن به این هدف از سرویس‌های داخلی و به ویژه موتور جست‌وجوهای بومی بهره بگیریم.
تمام این گفته ها در حالی است که تا چند سال قبل در رسانه ها اینگونه تبلیغ می شد که جستجوگرها قرار است پنجه در پنجه گوگل انداخته و آن را شکست دهند.
به عنوان مثال ،مهدی نقوی - مدیر و طراح پروژه ایرانی یوز در مراسم رونمایی از موتور جستجوی ایرانی با اشاره به حجم اطلاعات در اینترنت که تا سال ۲۰۱۵، ۶۰ اگزا بایت برآورد می شود، گفت: هم اکنون تعداد ماشین های گوگل دو میلیون، تعداد ماشین های مایکروسافت یک میلیون و تعداد ماشین های فیس بوک بیش از ۱۰۰ هزار ماشین وب برآورد می شود.
او با بیان اینکه ۹۳ درصد خریداران اینترنتی از جویشگرها استفاده می کنند، گفت: افزون بر ۹۰ درصد بازدید مجدد از سایت‌های اینترنتی مبتنی بر هدایت جویشگرها است.
*ایران ششمین مشتری گوگل در جهان
مدیر پروژه موتور جستجوی ایرانی با بیان اینکه ۸۵ درصد ترافیک هدفمند در اینترنت توسط موتورهای جستجو ایجاد می شود، از رتبه ششم ایران در میان کشورهای دنیا در استفاده از موتور جستجوی گوگل خبر داد.
نقوی با بیان اینکه ایرانی ها روزانه ۲۵ میلیون بار از گوگل بازدید می کنند، گفت: کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، ایتالیا و چین در این رتبه بندی در رده های ۱۰ به بعد قرار دارند.
او گفت: هم اکنون در بین ایرانی ها، گوگل نه تنها ستون فقرات اینترنت بوده، بلکه ستون فقرات زندگی ایرانی ها شده است.
*جستوگر ایرانی برای مقابله با فضای تاریک وب
مدیر پروژه موتور جستجوی ایرانی گفت: برای جلوگیری از حرکت در فضای کاملا تاریک وب و استفاده از موتور جستجوی گوگل پروژه ایرانی موتور جستجوی «یوز» طراحی و ایجاد شده است تا کاربران ایرانی بتوانند درخواست های خود را در این فضا دنبال کنند.
نقوی بی‌اثرسازی تحریم های احتمالی، شناخت وب فارسی برای دانشگاه ها و رفع محدودیت های اطلاعاتی که بر اساس تحریم بر کاربران ایرانی اعمال می شود را از جمله مزایای استفاده از این پروژه بومی عنوان کرد.
او با اشاره به پروژه PRISM که از سال ۲۰۰۷ توسط آژانس امنیت ملی آمریکا راه اندازی شده است، گفت: در این پروژه، آژانس امنیت ملی آمریکا از ۹ شرکت فناوری اطلاعات مانند گوگل، یاهو و مایکروسافت خواسته است که اطلاعات کاربران را در اختیار این پروژه جاسوسی قرار دهند. بر این اساس، افشای اطلاعات کاربران توسط سرویس‌دهندگان خارجی امری بدیهی است و به همین دلیل راه اندازی پروژه بومی می‌تواند این مشکل را رفع کند.
*مطالعه روی 90 موتور برای یوز
مدیر پروژه موتور جستجوی ایرانی با بیان اینکه در راه اندازی موتور جستجوی بومی «یوز»، ۹ جویشگر خارجی مورد مطالعه قرار گرفته است، گفت: این پروژه در گام نخست یک‌میلیارد صفحه فارسی را پوشش می دهد، در همین حال افزایش پوشش زبان های فارسی، عربی و انگلیسی به ۶ میلیارد صفحه و بدست آوردن ۲۰ درصد جستجوی تحت وب در کشور از جمله اهداف این پروژه در گام دوم خواهد بود.
نقوی گفت: افزایش پوشش صفحات فارسی، عربی و انگلیسی به ۲۴ میلیارد صفحه و به دست آوردن ۳۰ درصد جستجوی کشور و توسعه تدریجی سرویس های ارزش افزوده، گام سوم این پروژه خواهد بود.
مدیر پروژه موتور جستجوی ایرانی با بیان اینکه در مرحله نخست ۲۰ سرویس برای این پروژه تعریف شده است، قابلیت ایندکس ۱۰ میلیارد صفحه، بی‌درنگ بودن ارائه نتایج، پاسخ هوشمند و سرویس های دانلود، ویدئو و ترجمه را از دیگر قابلیت های این پروژه عنوان کرد.
با تمام اینها کارشناسان رسانه توجه ما را به این موضوع جلب می کنند که چرا مدیر این پروژه یا پروژه‌های دیگر تا کنون به بیان مزیت‌ها و تعریف و تمجید از آنچه که طراحی و راه اندازی کرده‌اند اکتفا می‌کنند و هیچ حرفی در مورد چگونگی پرکاربرد شدن آن نمی‌زنند.
اگر موتورهای جستجوی طراحی شده همه مزیت‌هایی که عنوان می‌کنند را داراست؛ چرا جایگاه مناسبی در میان کاربران ندارد؟ آیا در معرفی و به بازار رساندن آن کوتاهی می‌شود و یا آن طور که می‌گویند مزیت ویژهای ندارد؟ چه کسی و کدام نهاد مسئولیت این بخش را دارد و دلیل این کوتاهی‌ها چیست؟
مطالبه برخی اصحاب رسانه این بوده است که اگر از وزارت ارتباطات و فناوری بخواهیم قبل از حمایت از پروژه بعدی به این پرسش‌ها پاسخ دهد تا برای کاربران اینترنت روشن شود موتورهای جستجوی قبل چقدر مفید بوده‌اند و راه اندازی پروژه‌های جدید چقدر ضرورت دارد زیرا در غیر این صورت تصوری جز هدر دادن بودجه وزارتخانه و وقت و انرژی پژوهشگران وجود نخواهد داشت.
و همچنان این سوال پا برجا خواهد ماند که آیا موتوری بومی خواهد بود که توان رقابت با گوگل را داشته باشد؟
